Gümüşhane’nin en eski yerleşim yerlerinden biri olan ve hoşgörü kültürüyle yüzyıllarca farklı milletleri bir arada barındıran tarihi Süleymaniye Mahallesi’nde, vatandaşlar evlerini restore edebilmek için yetkililerden çözüm bekliyor. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın 8 Nisan 2019 tarihli ve 82935 sayılı kararıyla “Doğal Sit - Sürdürülebilir Koruma ve Kontrollü Kullanım Alanı” olarak tescillenen mahallede, tarihi dokuya rağmen restorasyon çalışmalarının önünün tıkanması, bölge sakinlerini zor durumda bırakıyor.
600 Yıllık Hoşgörü Mirası Atıl Durumda
Yüzyıllar boyunca Türk, Ermeni ve Rum vatandaşların bir arada yaşadığı Süleymaniye Mahallesi, geçmişteki çok kültürlü yapısıyla “Hoşgörü Merkezi” olarak anılıyor. Mahalle, kiliseleri, camileri, hamamları ve tarihi yapılarıyla sadece Gümüşhane için değil, Türkiye genelinde de kültürel bir miras olarak öne çıkıyor.
Ancak, bölgenin Sit alanı ilan edilmesiyle birlikte yapılması planlanan projelerin büyük bölümü hayata geçirilemedi. Çoğu tarihi yapıda çevre düzenlemesi dahi yapılmazken, mahalle sakinleri, atalarından miras kalan bu değerli topraklarda yıkılmaya yüz tutmuş evlerde yaşam mücadelesi veriyor.
“Evler Restore Edilemiyor, Tarih Göz Göre Göre Çöküyor”
Süleymaniye Mahallesi Muhtarı Orhan Eryılmaz, mahalledeki yapıların ortalama 150 yıllık olduğunu belirterek, Sit alanı koşulları nedeniyle restore edemediklerini ifade etti. Eryılmaz, “Vatandaşlarımız, devletten bir yardım talep etmiyor. Tek istekleri, evlerinin tarihi dokusuna zarar vermeden restorasyon yapmalarına izin verilmesi. Bu yapılmazsa mahallemiz tamamen yok olacak” dedi.
“Ahşap Binalar Çökmeye Başladı”
Mahalledeki evlerin büyük bir kısmının ahşap yapılardan oluştuğunu vurgulayan Muhtar Eryılmaz, şöyle konuştu:
“Süleymaniye Mahallesi yaklaşık 600 yıldır 3 kavmin bir arada yaşadığı bir yer. Burada Rumlar, Türkler ve karşı mahallede Ermeniler birlikte yaşamış. Cami ile kiliselerin yan yana olması bunun en büyük göstergesidir. 1. Dünya Savaşı sonrası ve mübadele dönemlerinde başlayan göçlerle mahalle boşalmış. Aradan geçen 100 yılı aşkın sürede ahşap evler çürümeye, çökmeye başladı. Betonarme yapılar kadar uzun ömürlü olmayan bu evleri korumak istiyoruz ama Sit alanı ilan edildiğinden beri kazma bile vuramıyoruz.”
“Projeler Başladı Ama Yarım Kaldı”
Geçmiş yıllarda bazı yapıların restorasyonu için çalışmalar başlatıldığını hatırlatan muhtar, “10-15 yıl önce yetkililer geldi, hamamları ve kiliseleri restore etmek için içlerini boşalttılar. Mahalleli olarak sevindik ama hâlâ bir gelişme olmadı. Mahalle arasında yürüyüş yolları ve sokakları projelendirdik ama uygulanmadı. Yukarıda bir okulumuz vardı, 2024’te açılacak dendi ancak tasarruf tedbirleri nedeniyle yarım kaldı. Süleymaniye Mahallesi’ne yatırım yapılmadı” diye konuştu.
“Mahallemiz Unutuldu, Sit Kriterleri Gözden Geçirilmeli”
Sit alanı kriterlerinin esnetilmesini talep eden Eryılmaz, mahallede yaşayanların tarihi dokuyu koruyarak restorasyon yapmak istediklerini söyledi. “Evler çökerken can güvenliğimiz tehlikede. Devlet sadece izin versin, vatandaş kendi imkânlarıyla evini tarihi yapısına uygun şekilde restore edecek. Süleymaniye Mahallesi, unutulmuş durumda. Burası köy statüsünde olsaydı şehre çevirirdim. Bu mahalle Gümüşhane’nin hafızası. Böyle bir durumu şehrimize yakıştıramıyorum” ifadelerini kullandı.
“Vatandaş Devletten Yardım Değil, İzin İstiyor”
Muhtar Eryılmaz sözlerini şu şekilde tamamladı:
“Restorasyona izin verilsin de herkes keyfine göre yapı yapsın demiyoruz. Sadece, aslına uygun şekilde onarım yapılmasına izin verilsin istiyoruz. Bu mahallede insanlar hâlâ 150-200 yıllık ahşap binalarda yaşıyor. Can güvenlikleri tehlikede. Sit alanı koşulları yeniden değerlendirilmeli. Biz vatandaşlar olarak tüm katkıyı vermeye hazırız. Yeter ki yetkililer bu konuya el atsın.”
Kaynak:
Türkiye'mizde nüfusu azalan Türk köylerinde devlet evlilikleri teşvik ederek çocuk sayısına göre dişe değer destekler verilmeli. Yoksa ülkenin geleceği harap. Özelliklede böyle bir coğrafyada.
Yanıtla (1) (1)