Ordu, Giresun, Trabzon ve Samsun'daki 21 üreticinin fındık bahçesinde rehabilitasyon (iyileştirme) uygulamaları sayesinde yüzde 57 verim artışı sağlandı.

Ordu Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ali İslam, 2017'de yürütülmeye başlanan "DOKAP Bölgesinde Ekonomik Ömrünü Tamamlamış Fındık Plantasyonlarının Yenilenmesi, Rehabilitasyon ve Kalitesinin Geliştirilmesi Projesi"nin Doğu Karadeniz Projesi Bölge Kalkınma İdaresince (DOKAP) finanse edildiğini söyledi.

Proje çerçevesinde üniversite tarafından tahsis edilen alanın "FındıkPark" olarak isimlendirildiğini belirten İslam, "FındıkPark'ta farklı çeşitlerin yetiştirme tekniği, dikim, budama, sulama sistemleri, kuraklığa dayanıklılık gibi çok farklı araştırmalar kombine edilmektedir ayrıca yerli ve yabancı çeşitler de bu alana dikilerek bu çeşitlerin introdüksiyonu (bitki ıslahı yöntemlerinde bir aşama) yapılmaktadır." dedi.

Projenin koordinatörü de olan İslam, Ordu, Giresun, Trabzon ve Samsun'da toplam 21 üreticinin bahçesinde yürütülen projenin 2020 sonunda tamamlandığı ifade etti.

Projenin Ordu Üniversitesi koordinatörlüğünde Giresun Fındık Araştırma Enstitüsü, Giresun Üniversitesi ve Ondokuz Mayıs Üniversitesince yürütüldüğünü aktaran İslam, ayrıca 4 ildeki tarım ve orman il müdürlükleri ile ziraat odalarının partner kuruluşlar olarak bulunduğunu, özellikle projenin tamamlanmasından sonra sürdürülebilmesi açısından bu kuruluşlara önemli görevler düştüğünü kaydetti.

İslam, bölgede fındık yetiştirilen bahçelerde yaşlanma sorunu yaşandığına işaret ederek, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Yaşlanma sorunu iki şekilde görülmektedir. Birisini dikim yaşı, diğerini ise bitki yaşı olarak ifade edebiliriz. Fındık bahçelerinde dikim yaşı önemli bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. Bahçelerin ekonomik ömrü, dikimden itibaren 50-60 yıl kadar olup artık yaşlanmaya başlamaktadır. Kök sistemi, mevcut bitkileri beslemekte yetersiz duruma düşmektedir. Bu sebeple yaşlanan bahçelerin belirli bir plan dahilinde yenilenmesinde yarar vardır."

Proje kapsamındaki bahçelerde hem yenileme hem de rehabilitasyon uygulamaları yapıldığını anlatan İslam, her bahçenin toplam 9 dönümden (dekar) oluştuğunu söyledi.

İslam, bahçelerin 5 dekarında yeniden dikim, 2 dönümünde rehabilitasyon ve 2 dekarında kontrol alanı olarak çalışıldığını belirterek, proje kapsamında rehabilitasyon uygulanan bahçelerde kontrole göre yüzde 57 verim artışı sağlandığına dikkati çekti.

Çalışma sonunda "Fındık Yetiştiriciliği" adlı kitap hazırladı

Proje ekibiyle beraber çalışma sonunda "Fındık Yetiştiriciliği" isimli kitap hazırladıklarını ifade eden İslam, "Bu kitapta üreticilerimiz pek çok sorusuna cevap bulabilir. Fındıkta çeşit seçimi, bahçe hazırlama, dikim sistemleri, fidan dikimi, budama, sulama, gübreleme, hastalıklarla mücadele olmak üzere pek çok konuyu içeren bir kitap. Bu eser özellikle üretici odaklı olarak hazırlanmış ve proje kapsamında DOKAP tarafından bastırılmıştır." diye konuştu.

İslam, projeyle ilgili üç yıllık çalışmadan elde edilen sonuçların raporlandığını ve DOKAP'a sunulduğunu kaydetti.

Prof. Dr. İslam, elde edilen sonuçlardan önemli olarak gördüklerini şöyle sıraladı:

"Özellikle rehabilitasyon ve kontrol uygulamalarını karşılaştırdığımızda, 4 ilde yer alan bahçelerin rehabilitasyon uygulamalarının yüzde 57 verim artışı sağladığı gözlenmiştir. Bu rehabilitasyon uygulamaları birkaç yıl daha devam ettirildiğinde verim artışının daha yüksek ve daha stabil olacağı muhakkaktır çünkü yapılan budama, sulama, gübreleme ve diğer bakım işlemleri en az 3 yıllık bir dönemi etkilediği için bu uygulamaları düzenli verim artışını sağlamaktadır. Tabii bu yüzde 57 verim artışı üreticiye önemli bir mali gelir getirmektedir."