Açık hedef halinde olduğu bilinen Hrant Dink'in öldürülmesinin üzerinden bir yıl geçti.

İhmali bulunanlar ve zanlılar belli. Ancak aradan geçen bir yıllık sürede adalet adına ilerleme sağlanamadı

Agos Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Hrant Dink bir yıl önce bugün saat 15.00 sıralarında, Şişli Halaskârgazi Caddesi'ndeki Agos gazetesinin önünde vuruldu. Bir metreden, ikisi kafasına, biri boynuna sıkılan üç kurşunla öldürülen Dink, tehditlere rağmen terk etmediği ülkesinde yüzükoyun uzandığı kaldırımda son nefesini verdi.

Görgü tanıklarının 18-19 yaşlarında, kot pantolonlu ve beyaz bereli olarak tarif ettikleri saldırgan bir bankanın güvenlik kamerası tarafından tespit edildi. Cinayetten 32 saat sonra, tetikçi olay yerinden 737 kilometre uzaktaki Samsun Otogarı'nda yakalandı. Tetikçi O.S, 1990 İstanbul doğumlu, ortaokul mezunu, işsiz bir gençti.

Samsun'da jandarma karakolunda verdiği ilk ifadede, "Cinayeti tek başıma işledim. Dink'in internetteki yazılarını okudum, kanıma dokunuyordu öldürmeye karar verdim İstanbul'a gidip yaptım" dedi.

İstanbul'a getirildikten sonraki ilk ifadesinde ise suikast öncesi Trabzon'da yaylada atış talimi yaptıklarını, 10 genç arasında silahı iyi tutup hızlı koştuğu için kendisinin seçildiğini anlattı. Daha sonra ifadesini değiştirdi ve kendisini cinayete, Trabzon'da McDonald's'ı bombalayan Yasin Hayal'in azmettirdiğini söyledi.

Tuncel 'Bildirdim' dedi

Ekim 2004'te Mc Donald's önüne bomba koymaktan hükümlü 1981 Trabzon doğumlu Yasin Hayal ise azmettiricinin önce kendisi olduğunu söyledi. Ardından ifade değiştirerek cinayetin Erhan Tuncel'in yönlendirmesiyle işlendiğini öne sürdü.
1981 Elazığ doğumlu, Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) İktisat Bölümü 4. sınıf öğrencisi Erhan Tuncel ise kamuoyunda "Büyük abi" olarak bilindi. "Polis muhbiri" olduğu ortaya çıkan Tuncel ifadelerinde, Dink'in öldürüleceğini 17 kez rapor ettiğini, kendisine muhbirlik teklifinde bulunan kişinin Trabzon eski Emniyet Müdürü Ramazan Akyürek olduğunu iddia etti.

Zanlıların ifadeleri, gözleri Trabzon'da Pelitli beldesine çevirirken, cinayeti polisin ve jandarmanın ve neredeyse bütün bölge halkının çok önceden bildiği anlaşıldı.

Peki ne oldu da Hrant Dink hedef seçildi? 6 Şubat 2004'de Agos gazetesi, Gaziantepli bir Ermeni olan Hripsime Gazalyan'ın "ilk kadın pilot Sabiha Gökçen'in 1915 olayları sonrasında evlat edinilen Ermeni çocuklarından biri olduğu" yönündeki iddiasına yer verdi. 18 gün sonra 24 Şubat 2004'de Hrant Dink İstanbul Valiliği'ne çağrıldı. Burada, bir vali yardımcısının yanında bulunan iki kişiden biri tarafından tehdit edildiği ileri sürüldü.

Bir gün sonra 25 Şubat 2004'de Mehmet Soykan adlı bir kişinin şikâyet dilekçesi üzerine Şişli Cumhuriyet Savcılığı tarafından Dink'in başka bir yazısı için "Türklüğü aşağılamak" suçlamasıyla TCK'nın 301. maddesinden dava açıldı.

Bir gün sonra 26 Şubat 2004'de kimliği belirsiz bir grup Agos gazetesi önünde toplandı. Tehdit ve hakaret içeren pankartlar açıldı ve "Hesap sorulur", "Eli kırılır" şeklinde sloganlar atıldı.

O günden sonra Dink elektronik posta adresine gelen bütün küfür, tehdit ve hakaret içerikli e- mailleri bilgisayarında "küfür" adıyla bir dosyada topladı.

2 Şubat 2006'da Şişli Cumhuriyet Savcılığı'na başvurarak, Bursa'nın Nilüfer ilçesinden Ahmet Demir adlı bir kişiden postayla gelen "Sonunuz geldi, önce oğlunu sonra seni öldüreceğiz" ifadelerinin yer aldığı tehdit mektubunun araştırılmasını istedi.

Bir yıl sonra 19 Ocak 2007... Hrant Dink Agos gazetesi önünde saat 15.00 sıralarında uğradığı silahlı saldırı sonucu hayatını kaybetti.

'Saat üçte aynı yerde' anılıyor

Agos Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Hrant Dink, uğradığı silahlı saldırı sonucu hayatını kaybetmesinin birinci yıldönümünde bugün çeşitli etkinliklerle anılacak. Etkinlikler kapsamında Dink için ilk tören saat 13.00'te, mezarının bulunduğu Balıklı Ermeni Mezarlığı'nda yapılacak. Burada ayrıca "Ashura" isimli bir tiyatro oyunu sergilenecek.
Dink için en büyük kitlesel etkinlik de, Agos gazetesinin önünde öldürüldüğü saat olan 15.00'te yapılacak. "Adalet için, 19 Ocak'ta, saat üçte, aynı yerde" sloganıyla düzenlenecek kitlesel protestoda katılımcılar, TCK'nın 301. maddesinin değişmesi için de çağrıda bulunacak.

Lütfi Kırdar Kongre ve Sergi Sarayı'nda saat 20.00'de başlayacak etkinlikte de sanatçılar şarkılarla, belgesellerle ve konuşmalarla Dink'in anısını yaşatacak. Dink için ayrıca Ankara'da Birgün gazetesi önünden İnsan Hakları Anıtı'na kadar yürüyüş düzenlenecek.

Dink davasında gelinen nokta

Cinayetten hemen sonra 66 kişi gözaltına alındı, 47'si savcılıktaki ifadelerinin ardından serbest bırakıldı. Açılan 19 sanıklı davada sadece iki duruşma gerçekleşti, müdahil avukatlar bu süre içerisinde sadece üç sanığa istedikleri soruları sordurabildi.

İlk duruşmada, mermileri sağlayan kişi de dâhil olmak üzere dört kişi serbest bırakılınca, 12'si tutuklu, 19 sanıklı davada, tutuklu sanık sayısı 8'e indi. İkinci duruşmada azmettirici olduğu iddiasıyla yargılanan polis muhbiri Erhan Tuncel'in dosyası "devlet sırrı" kapsamına alınarak imha edildi.

Cinayeti önceden bildiği öne sürülen, sanık ve tanık ifadelerinde adı geçen 8'i jandarma 18 kamu görevlisi hakkında ön inceleme yapıldıysa da ikisi jandarma, biri polis olmak üzere üç kamu görevlisi dışında hiçbirinin soruşturulmasına izin verilmedi.

İki soruşturmaya izin çıktı

Cinayet sonrası zanlı ile emniyetin çay ocağında fotoğraf çektirip eylemi öven 23 polisten sadece ikisinin soruşturulmasına izin çıktı. Ancak cinayet öncesi ve sonrası haklarındaki iddialar nedeniyle soruşturulan bu polis ve jandarmalarla ilgili savcılığa giden bir evrak yok.
Dink cinayetinde, güvenlik güçlerinin kasta varan ihmalleri ile soruşturma savcılarından delil gizleme, delilleri yok etme, suçluyu kayırma gibi iddialarla ana davadan ayrı başka dava ve soruşturmalar açıldı. Ancak bu "örgütlenme"nin İstanbul bağlantısı çözülemedi. Bu nedenle de davada İstanbul bağlantılı yargılanan tek kişi bile yok.

Başbakanlık Teftiş Kurulu ile TBMM İnsan Hakları bir komisyon kurarak bu sürece dahil olduysa da bu konuda bir ilerleme sağlanamadı. Dolayısıyla bu davada Dink'i tehdit edenler, yüzüne tükürenler, cinayeti önceden bilip önlem almayanlar yargılanmıyor. Hukukçular göre, geçmişte faili meçhul kalan birçok siyasi cinayet gibi, Dink cinayetinde de eğer siyasi irade gösterilmezse dava sadece "tetikçileri yakalama" yöntemi ile sınırlı kalacak.

KİM KİMDİR?

0.S:

1990 Üsküdar doğumlu. Tetikçi. Poliste suç kaydı bulunan S., lise 1'de okulu terk etti, girdiği işlerden uzun zaman geçmeden ayrıldı. Çevresinde internete düşkün biri olarak tanınıyor. Dink'i öldürmek iddiasıyla hakkında 18 ila 24 yıl arasında hapis, terör örgütüne üye olmak ve ruhsatsız silah taşımak iddialarıyla da 18 yıl hapsi isteniyor.

Yasin Hayal:

1981 Trabzon doğumlu. Lise mezunu. 1999'da BBP'ne bağlı Alperen Ocakları'na katıldı. Nizam-ı Alem Ocakları, Alperen Ocakları ve MHP'de çaycılık yaptı. 2002'de Trabzon'da bir papazı keser sapıyla dövdü. Ekim 2004'te altı kişinin yaralanmasına neden olan bombayı Mc Donald's'a attı. 11 ay cezaevinde kaldı. Çıktıktan sonra Yeni Pelitlispor'da futbol oynadı. O.S ile burada tanıştı. Adıyaman Menzil cemaatine yakın olduğu iddia edildi. Dink'i öldürmeye azmettirmek iddiasıyla müebbet hapsi isteniyor. O da Erhan Tuncel'in kendisini yönlendirdiğini iddia etti. Hayal ifadelerinde, BBP MKYK yedek üyesi Halis Egemen ile BBP Trabzon il Başkanı Yaşar Cihan'ın cezaevinde iken kendisine yardım ettiklerini söyledi.

Erhan Tuncel:

1981 Elazığ doğumlu. "Büyük abi" olarak bilindi. KTÜ İktisat Bölümü 4. sınıf öğrencisi. Adı McDonald's bombalaması olayına karıştı ama yargılamadı ve "polis muhbiri" oldu, Hayal'in Dink'e suikast planını polise bildirdiğini söyledi. Kendisine muhbirlik teklifinde bulunan kişinin Trabzon eski Emniyet Müdürü Ramazan Akyürek olduğunu söyledi. Dink cinayetini azmettirmek suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapsi isteniyor.

Mustafa Öztürk:

Alperen Ocakları Trabzon İl Başkanı. Hayal'e cezaevindeken yardım ettiği ve cinayetten haberdar olduğu öne sürülüyor. Dink'in öldürülmesine yardım etmek ve terör örgütüne üye olmak iddiasıyla 22.5 yıl ile 35 yıl arasında hapsi isteniyor.

Yaşar Cihan:

BBP Trabzon İl Başkanı. Polise verdiği ifadede Tuncel ve Hayal'in Dink'i öldürme planı yaptıklarını Trabzon'da herkesin bildiğini söyledi. Terör Örgütüne yardım etmek iddiasıyla 15 yıla kadar hapsi isteniyor.

Tuncay Uzundal:

KTÜ öğrencisi. Cinayet öncesi O.S.'ye bayrağı onun verdiği öne sürüldü. Cinayet hazırlıklarının yapıldığı sırada Tuncel'in ev arkadaşıydı. Dink'in öldürülmesine yardım etmek ve terör örgütüne üye olmaktan 22.5 yıl ile 35 yıl arasında hapsi isteniyor.

Zeynel Abidin Yavuz:

Yasin Hayal'in O.S'den önce Dink'i öldürmesi için bulduğu ilk tetikçi adayı. Yavuz'un cinayeti Tuncel ve Hayal ile Alperen Ocağı'nda konuştuğu öne sürüldü. Dink'in öldürülmesine yardım etmek ve terör örgütüne üye olmak iddiasıyla 22.5 yıl ile 35 yıl arasında hapsi isteniyor.

Ahmet İskender:

Pelitli'de kırtasiye işletiyor. Cinayetin ayrıntılarının onun dükkânında şekillendiği öne sürüldü. Ersin Yolcu da İskender'in dükkânında çalışıyor. Dink'in öldürülmesine yardım etmek ve terör örgütüne üye olmak iddiasıyla 22.5 yıl ile 35 yıl arasında hapsi isteniyor.

Halis Egemen:

BBP MKY üyesi. Tuncel ile Hayal başta olmak üzere cinayet zanlılarına yardım ve himaye ettiği öne sürüldü. Terör örgütüne yardım etmek suçundan 7.5 ile 15 yıl arasında hapsi talep ediliyor.

Coşkun İğci: Hayal'in eniştesi ve jandarma muhbiri. Dink'in öldürülmesine yardım etmek ve yasadışı örgüt üyesi olmak iddialarıyla 35 yıla kadar hapsi isteniyor.

Ersin Yolcu:

O.S.'nin komşusu, Hayal'in mahalle arkadaşı. Dink'i vurmak üzere İstanbul'a giden O.S.'yi otogara bırakan ve "Gazan mübarek olsun" dediği öne sürülen kişi. Dink'in öldürülmesine yardım etmek ve terör örgütüne üye olmak iddialarıyla 35 yıla kadar hapsi isteniyor.