Kavgacı, Trabzon Umut ve Savaşım Derneği'nce Rize İsmail Kahraman Kültür Merkezi'nde düzenlenen ''Kanserin Toplumsal Önemi ve Risk Faktörleri'' panelde, dünyada her yıl 11 milyon insanın kansere yakalandığını ve bunlardan 6.5 milyonunu öldüğünü belirtti.
En sık görülen kanser türünün akciğer kanseri olduğunu, her yol 1.2 milyon insanın akciğer kanserine yakalandığını bildiren Kavgacı, ''Bunu sırasıyla mide, karaciğer, kalın barsak ve meme kanseri izliyor.
Sigara tüketimi ile kanser artışı arasında çok yakın bir ilişki bulunmaktadır. 1950'li yıllarda akciğer kanseri görülme oranı çok daha alt sıralarda iken yıllar içinde sigara kullanımının artması ile bu kanser türü birinci sıraya çıkmıştır.'' dedi.
Mide kanserinin gıdaların hazırlanması ve saklama yöntemi ile ilişkili olduğunu, saklama yöntemindeki ilerleme ile bu kanser türünde azalma görüldüğünü anlatan Kavgacı, şunları söyledi: ''Araştırmalar kansere yakalanan her 5 kişiden birinde kanserden ölümün kader olmadığını, bunun değiştirilebileceğini gösteriyor.
1950'li yıllarda kansere yakalananların yüzde 100'ü ölürken bugün bu oran yüzde 40'lara düştü. Pek çok kanser türünde çok önemli gelişmeler sağlandı. Meme kanserinde ölüm oranı yüzde 13'lere kadar düştü. Ancak hala bazı kanser türlerinde ise tedavide fazla ilerleme sağlanamadı.
Ne yazık ki akciğer kanserine yakalananlarda ölüm oranı yüzde 85, pankreas kanserinde ise yüzde 96'dır. Ancak yapılan tedavilerle yaşam süresi ve kalitesi artırılabilmektedir.''
Kavgacı, yaptıkları araştırmalara göre Trabzon'da 8 yıl önce bin 400 civarında kanserli hasta varken bugün bu sayının 2 bin 200'e çıktığını bildirerek, ''Bu çok ciddi bir artıştır. Bölgede 'acı su' adı verilen suyun içilmesi çok seviliyor.
Ancak ölçümleri yapılmayan suyun içilmesi sakıncalı olabilmektedir. Çünkü bu sularda zararlı maddeler bulunabilmektedir.'' diye konuştu.
Kanseri önleyebilmek için yeme içme alışkanlıklarının değiştirilmesi gerektiğini ifade eden Kavgacı, kanserin sebeplerinin öğrenilip erken tanı imkanından yararlanılması gerektiğini, çoğu kanser türünün belirtisi olmadığını vurguladı.
KTÜ Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Gamze Çan da kansere vücutta bulunan ama kontrolden çıkan hücrelerin neden olduğunu söyledi.
Kanser nedenlerinin genel olarak genetik yapı, çevresel faktörler ve yaşam şeklinin neden olduğunu bildiren Çan, ''Hava kirliliği sigara ile birleştiğinde akciğer kanserine neden olma oranı yüzde 10'dur.
Ayrıca kimyasal karsinojenler de tüm kanser türlerinin yüzde 10'unda etkilidir. Sigara bütün kanser türlerinde az veya çok etkilidir. Sigara içenlerde kansere yakalanma oranı içmeyenlere göre 15 ile 25 kat arasında daha fazladır.'' dedi.
Kansere yakalanma riskinin azaltılması için tütün ve tütün malullerinden uzak durulması, fiziksel aktivitenin artırılması, obezitenin önlenmesi gerektiğini anlatan Çan, ayrıca güneş ışığından korunulması, sağlıklı beslenilmesi, taze ürünler tüketilmesi gerektiğini kaydetti.
