Rize'de tepki veren robotlarla Tıp eğitimi
Rize'de tıp öğrencileri için hastaneyi ve gerçek hastayı aratmayan simülasyon merkezi kuruldu
Rize Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi’nde (RTEÜ) kurulan hastane gerçekliğindeki Tıp Fakültesi Klinik Simülasyon Merkezi'nde 6 ayda 3 bin 750 öğrenci eğitim aldı.
Lisanslı mankenler ile eğitim verilen Klinik Simülasyon Merkezi’nde hiçbir şey gerçeği aratmıyor. Acil müdahaleden, yoğun bakıma, ameliyattan, doğumhaneye kadar her şeyin aslı ile bire bir aynı olduğu bu merkezde cansız mankenler de insani özellikler taşıyor. Cansız mankenlere yüklenen senaryolarla nabız atışları, tepkileri mankenlerin bulunduğu odaların kontrol merkezlerinde öğretim üyeleri tarafından kontrol ediliyor. Cansız mankenlere öğrencilere yaptırılmasını istedikleri müdahaleler ile ilgili mankenlere senaryo yükleyen öğretim üyeleri odalardaki kameralarla önce müdahaleyi izliyor, daha sonra öğrencilere bu görüntüleri izleterek hatalarını ve ilk tepkilerini görmelerini sağlıyor.
Merkezdeki dikkat çeken detaylardan bir diğer unsur da hastaya benzer kalp sesi, solunum sesi, göz kapakları refleksleri alınabilen, damar yolları bulunan, ultrason yapılabilen insansı mankenler. Bu mankenler üzerinde eğitim gören ve her türlü hastalık senaryolarını değerlendiren tıp öğrencileri hastaneye çıkmadan önce bolca pratik yaparak bilgi, birikim ve tecrübelerini arttırma şansı yakalıyor.
Üniversite olarak amaçlarının her alanda nitelikli eğitim öğretim yapmak olduğunu vurgulayan RTEÜ Rektörü Prof. Dr. Hüseyin Karaman, bu amaç doğrultusunda Tıp Fakülteleri bünyesinde Klinik Simülasyon Eğitim Merkezi kurduklarını hatırlattı. Karaman "Tıp Fakültemizde okuyan, üniversitemizin sağlıkla ilgili Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu gibi bölümlerinde okuyan öğrencilere alanlarında nitelikli uygulamalı bir sağlık eğitimi vermek amacıyla bu merkez hizmete başladı. Tıp eğitiminde uygulama önemli. Bu merkezde aynen canlı organizmasının verdiği tepkileri verebilen simülatörler var. Dolayısıyla öğrencilerimiz bu simülatörler üzerinde hasta ile karşılaşmadan önce tüm uygulamaları yapıyorlar. Mesela bir kadın doğum olayıyla karşılaştığında başına gelebilecek bütün senaryolarla burada karşılaşarak çözümler üretiyorlar. Acile hangi tür vakalar gelebiliyor ve neler yapılması gerekiyorsa öğrencilerimiz burada hepsini yaşıyor. Basit bir iğne vurmayı bile burada simülatörler üzerinde gerçekleştiriyorlar. Öğrencimiz hekimlik hayatında bir hasta ile ilgili karşılaşabilecek tüm vakaları burada bire bir yaşıyor ve tekrar ederek bir panik hali olmaması için ne yapacağını neticelendirmiş oluyor. Sonrasında daha güvenli bir şekilde insanlarla karşı karşıya gelerek onlara sağlık hizmeti verme imkanı elde etmiş oluyorlar” dedi.
Merkez tam bir hastane gerçekliğinde tasarlandı
RTEÜ Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ömer Şatıroğlu 1 bin 900 metrekare kapalı alana kurulu Morfoloji Binası'nın ilk 2 katına kurulan Klinik Simülasyon Merkezi’nde öğrencilere önemli olanaklar sağlandığını belirterek “Bilgisayar destekli otomasyon programları ile 2018-2019 yılında eğitime başlayan merkezde tıp fakültesi öğrencilerinin hasta ile karşılaşmadan önce daha iyi pratik ve deneyim kazanması amaçlanıyor” ifadelerini kullandı.
Simülasyon Merkezi Üyesi Doçent Doktor Ayşegül Çopur Çiçek ise merkezin hasta, öğrenci, eğiticiler, öğretim üyeleri ve kurum açısından her yönüyle eğitimin kalitesinin birkaç seviye daha yükseltilmesi için kurulduğunu dile getirerek “Yoğun bakımından ameliyathanesine, polikliniklerinden beceri laboratuvarlarına kadar kendine özel bir yazılım sistemiyle donatılmış merkezimiz tam bir hastane gerçekliğinde tasarlandı. 3 bin 750 öğrenci ilk altı ayda burada eğitim gördü. Hasta güvenliği ve hasta haklarının çok vurgulandığı günümüzde eğitim kalitesinin yukarılara çekilmesinde gerçekten önemli olan merkez” diye konuştu.
Türkiye'deki 2 merkezden biri Rize'de
RTEÜ Tıp Fakültesi gibi ortak kullanım protokolünde sağlık hizmeti veren tıp fakülteleri içerinde tek merkez olduğunu vurgulayan Çiçek “Özel sektörde de Mehmet Ali Aydınlar Üniversitesi Acıbadem Tıp Fakültesi bünyesinde bulunan merkezle benzer özellikler taşıyor. Öğrencilerin daha önce öğrendikleri teorik bilgileri uygulama becerilerine dönüştürmeleri açısından hastaneye geçişte öğrencileri cesaretlendiren onların özgüvenini artıran uygulamaların yapıldığı bir merkez. Bol tekrarlarla hatalarından öğrenerek, dolayısıyla hasta ile karşılaştıklarında bu hataları yapmayarak hasta güvenliği odaklı çalışmalar yapmış oluyorlar. Sadece teknik uygulamalar değil teknik olmayan beceriler dediğimiz hasta hekim iletişimi profesyonellik, kriz kaynak yönetimi gibi sağlık alanında eğitimin kalitesini yükseltecek ekstra bilgiler burada veriliyor. Öğrencilere verilen eğitimler sadece uygulamalar olarak kalmıyor, bunların çözümlemeleri yapılıyor yani öğrenciler birkaç kez öğrendikleri konular üzerinden geçmiş oluyorlar, hatalarından öğreniyorlar. Hastaneye çıktıklarında da teorik olarak ta pratik olarakta vakaların üzerinden hazır çıkmış oluyorlar” açıklamasında bulundu.
Merkezde eğitim gören Anestezi ve Reanimasyon Kliniği Asistanı Dr. Sezgin İnal ise “Bu simülasyon merkezinde değişik senaryolar üzerinde hastalarla karşılaşabileceğimiz problemlere yönelik uygulamalar yapıyoruz. Bizim için çok eğitici oluyor. Uygulamalarımız daha pratik hale geliyor” dedi.