Doğu Karadeniz Bölgesi’nde ve özellikle Trabzon’un turistik yerlerinde Arap turistlere yönelik fahiş fiyat uygulaması esnafın tepkisine neden oluyor. Turistik yerlerde fahiş fiyatla karşılaşan Arap turistlerin fiyatları yarıya indirdiğini belirten esnaf, “Aynı uygulamayı bizden de istiyorlar. Söylediğimiz fiyat karşısında ‘Yarısı’ işareti yapıyorlar. Anlıyoruz ki, turistik beldelerde bu tür uygulamaya alıştılar. Arap turistler bugüne kadar gördüğümüz en paralı turistler. Yeni bir sendrom yaşamamalıyız. Kendi ayağımıza sıkmamalıyız” dedi.  

Yaz aylarının gelmesiyle birlikte turistlerin akın ettiği Trabzon’u en fazla ziyaret Arap turistler oldu. Çarşı esnafına Arap turistlerinden memnun olup olmadığını ve Arap Turistler’in şikayetçi olduğu yüksek fiyat uygulamaları soruldu. Kimi esnaf, ‘Çok memnun olduğunu, çarşı esnafı olarak fahiş fiyatları uygulamadıklarını’ belirtirken, kimi esnafta, ‘Arap turistleri rehberlerinin dükkanlarına getirmediklerini bu sebepten memnun olamadıklarını’ söylediler.
İşte çarsı esnafının görüşleri;

Fatih Kalkışım (40): Arap turistlerden memnunuz. Çünkü ili yönetenler, belediye olsun valilik olsun bu konuda çok büyük çaba sarf ediyorlar. Trabzon’a turistin gelmesi için bize düşen görev ise gelen turistleri en iyi şekilde ağırlanması, gelecek sefer tekrar gelmelerini sağlamaktır. Ben, geçen yıla oranla bu yıl daha fazla turist görüyorum. Ufak tefek sıkıntılar olabilir. Bu da şundan kaynaklanıyor. Belki biz hazırlıksız olabiliriz. Yani işletme olarak işletmeler olarak belki onlara yönelik daha iyi Arapça bilen daha iyi ikna kabiliyeti yüksek, onları daha iyi anlayabilen elemanlarımızın olması gerekir.

Çoğu rehberler bile Arapça bilmiyor. Arapların hepsi İngilizce bilmiyor. Trabzon’da oldukça Arap turist var. Bu durumun şehrimiz için büyük bir kazanç olduğunu düşünüyorum. İşletme olarak elimizden geleni yapmaya çalışıyoruz. Bizde fiyat politikası bütün işletmelerimizde standarttır. Onun haricinde milim aşağı ya da milim yukarı olmaz. Hatta fiyatlarda aşağı olur ama yukarı asla olmaz. Biz zaten Valimiz’in de emriyle Arapça menüler yaptık. Oradan bakıyorlar. Biz memnunuz, onlarında bizden memnun olduğuna inanıyoruz. Çünkü aşina yüzler olmaya başladı. Menülerimizden de memnunlar. Bir gelen bir daha geliyor. Fakat Arap turistlerde şunu gördüm. Masaya ikram ettiğimiz malzemeleri onların istenmediğini gördük. Çünkü bizden önceki gittikleri diğer mekanlarda verilen her şeyin yazıldığını ve parasının alındığını anladık. Biz bulgur pilav, çemen, mısır ekmeği vs. ikramlarda bulunduğumuzda biz bunları istemedik diyorlar. Kabul etmiyorlar. Biz açıklamasını yapınca tamam diyorlar.

Şeyda Birsoy (27): Mağazamız yeni açıldı. Bizde ilk kez bu yıl turistlerle alışverişimiz oldu. Şimdilik Arap turistlerinden memnunuz. Alışveriş konusunda iyiler. Daha çok yemek yerleri ve hediyelik eşya yerlerine yoğunluk verdiklerini düşünüyorum. Ama yinede şuan ki durumdan memnunuz. Onların da bizden memnun olduğunu düşünüyorum. Ürünlerimizi de çok beğeniyorlar. Tekrardan alışveriş yapmaya geliyorlar. Fahiş oranlarda fiyat artışı olduğu doğrudur. Çünkü kimi esnaf, şehrimize gelen turistlere fiyat konusunda oldukça artış yapıyorlar. Ama bizde bu söz konusu değil. Bazı turistlik mekanlarda olduğunu düşünüyorum.

Erkan Murat (36): Arap turistlerden memnunuz. Çünkü Uzun Göl’e gidiyorlar. Orada, Araplar’ı fiyat konusunda oldukça zorluyorlar. Buraya geldiklerinde de onları kandıracağımızı düşünüyorlar. Bir balığı normal fiyatı 10 lira ise orada gördüklerinden dolayı yarıya düşürmemiz için pazarlık ediyorlar. Çünkü onlara uçuk fiyatlar veriyorlar. Bizim lokantamızda da böyle olduğunu düşünüyorlar. Arap turistler aldatıldıklarının farkında. Ne söylesek kandırdığımızı düşünüyorlar. Fiyatları yarı yarıya indirmemizi istiyorlar. Artık fiyatları bu kadar yükseltmeye gerek yok. İnsanları ne olursa olsun kandırmayalım. Trabzon daha çok turist çekebilecek bir şehir. Bunu iyi bir şekilde değerlendirmeliyiz. Aslında Arap turistleri bereketli insanlardır. Kalabalıktırlar. Bir porsiyon iki porsiyon yemiyorlar. Mesela bizim somon balığını bir kişi yer. Onlarda üç somon balığını bir kişi yiyor. Samimi, mütevazi insanlar. Biz esnaf olarak bayağı eskiyiz. Bize gelen turistler tekrardan geliyor. Yıllar sonrası bile gelenler oldu. Hatta ahbap olduğumuz turistler de var.

Muhammet Paslı (30): Biz memnunuz. Genelde turistlik yerle de olsalar bile yinede bu bizim için çok güzel. Asıl kazancı turistlik yerler kazanıyor. Fahiş fiyat artışları Uzun Göl’de var. Trabzon merkez civarında yok. Turistlerin rehberi ile konuştuğumuzda burada yediğimiz yemeğe 4 kişi 100 lira ödüyorsak, Uzun Göl’de bir yemeğe en az 350-400 lira ödüyoruz diyor. Bizim lokantamızda menüye baktığında fiyatları da görüyor istediğini rahatlıkla yiyebiliyor. Ama turistlik mekanlarda bu şekilde uygulama yapmıyorlar. Uzun Göl’de ahırı bile restore ediyorlar aylık 7 bin 500 dolara Araplara kiralıyorlar. Korsan taksiler fiyat konusunda oldukça yüksek fiyat uyguluyorlar. Artık Araplar bunun farkında. Sadece sarı taksi tercih ediyorlar. Ya da araba kiralıyor. Mevsimlik olduğundan otellerde de fahiş oranlar var. İki yıl öncesinde Arap turistler hiçbir şeyin hesabını yapmazken şimdi pazarlık bile yapıyorlar. Arapların bu yıl buraya çok sayıda gelmesinin nedeni İstanbul’da yaşanan Taksim Gazi Park’ı olaylarından dolayı. Çoğu Trabzon’a geldi ya da başka illere gitti. Fırsatçılık yapmaya gerek yok. Kötü tanıtım yapmış oluruz. Bu şekilde devam ederse turistler şehrimize gelmezler.

Ebru Kul (23): Arap turistlerden oldukça memnunuz. Alışverişe geldiklerinde çok iyi anlaşıyoruz. Genel olarak alışveriş konusunda iyiler. Birçoğu baktıklarını alıyorlar. Fahiş fiyat artışı bizde yok. Bizim ürünlerimizde etiket fiyatı ne ise o dur. Buna rağmen indirimde istiyorlar ama fiyatlar sabit olduğu için indirim yapamıyoruz. Ama yinede alışverişlerini yapıyorlar.

 İbrahim Katipoğlu (43): Arap turistlerinden memnunuz. Çünkü diğer Avrupa turistlerimizden daha iyi alış veriş yapıyorlar. Bize zaten Avrupa turisti lazım değil. Bize Doğu Blok ve Araplar lazım. Biz, Araplar’dan çok memnunuz, ürün satışımız da oluyor. İyi de hizmet ediyoruz. Fiyatlarımızdan da memnunlar. İndirim istediklerinde indirimde uyguluyoruz. Memnun kalmaları için elimizden geleni yapıyoruz. Geçenlerde internette bir haberde gördüm Araplara iyi davranılmıyormuş. Öyle bir şey yok kesinlikle. Ama şu da var. Sosyal Demokratlar genelde çarşaflı bayanları, sakallı insanları sevmezler. Belki onlar tepki gösteriyorlardır. İçimizde de öyle esnaflar var. Mal satamadıkları için bu davranışı yapmış olabilirler.

Hüseyin Alemdağ (24): Mağazamıza gelen Arap turist sayısı çok fazla. Biz çok memnunuz. Genellikle alışveriş bakımından da bayağı talep var. Bu sebepten bizim mağazamızda oldukça satış yapabiliyoruz. Fiyatlarımızdan memnunlar. Genellikle zücaciye üzerine olsun, hediyelik eşya üzerine olsun baya ilgililer. Mesela diğer turist bölgelerine oranla bizim fiyatlarımız uygun olduğu için buradan alışverişlerini yapıyorlar. Turistlik yerlerde fahiş fiyatları uygulanıyordur. Mevsimsel iş yaptıkları için fiyatlarda artış yaptıklarını düşünüyorum.  Ama bizlerde böyle bir şey yok. Bizde vatandaş hangi fiyata alıyorsa turistlerde aynı fiyata alıyor. Bizim sürekli görüştüğümüz Arap müşterimizde oldu. Hatta telefonla bile görüşüyoruz.

Levent Yazıcı (34): Bu yıl Arap turistlerden oldukça memnunuz. Sadece İranlı değil Suudi Arabistan ve Dubai ağırlıklı geldiği için ticari olarak memnunuz. Ramazan ayının yaza gelmesi bayağı etkiledi. Arap turistlere özel fiyat uygulamıyoruz ama onlar hiçbir zaman memnun değildir fiyatlardan. Pazarlık onlarda almış başını gidiyor. Kim söylemişse. Mesela bir fiyat söylüyorsunuz o fiyatın yarısına indirmemizi istiyorlar. Her şeyi yarı yarıya teklif ediyorlar. Bizlerde fahiş fiyatı artışı yok. Fiyatlarımız barkotludur.

 Yalçın Sayın (29): Arap turistleri görmüyoruz ki memnun ya da memnuniyetsizliğimizde olsun. Çok nadiren buraya müşteri geliyor. Kültür Bakanlığı ile gelen bütün turistlerle alakalı sadece Arap turistlerle değil. Daha çok rehberler aracılığıyla rehberlerin komisyon aldığı kişilere götürülüyorlar. Ya da turistlik yerlere gidiyorlar. Gümüşçüler Çarşısı’na pek fazla gelmiyorlar. Sürekli turistlik yerlere anlaşmalı yerlere gidiyorlar. Çünkü gidilen yerlerde turist şirketlerine ve rehberlerine komisyon veriyorlar. Sonrasında rehberler, turistlere gittiğiniz yerlerde size söylenen fiyatların yarısını verin diyorlar. Bizim 10 liradan sattığımız ürünü onlar 25 liraya satıyorlar. Araplar, ‘Neden bu kadar pahalı diğer gümüşçülerde daha uygun’ denildiği zaman o satış yapan kişi bizim gümüşün sahte olduğunu söylüyorlar. Böyle bir sıkıntıda yaşıyoruz. Turla gelen turistler çarşı esnafına hiç uğramıyor. Rant durumuna gelmiş. Trabzon’un adını kötüye çıkarıyorlar. Fırsatçılık yapıyorlar