Yaban Mersini her derde deva
Doğu Karadeniz Bölgesi'nin yüksek kesimlerinde yetişen ve bölgede illerde farklı farklı isimler verilen yaban mersininin insan sağlığı açısından birçok faydası bulunuyor. Doğu Karadeniz Bölgesi’nde de yetişen Yaban Mersini Trabzon’da Ligarba veya Trabzon
Doğu Karadeniz Bölgesi'nin yüksek kesimlerinde yetişen ve bölgede illerde farklı farklı isimler verilen yaban mersininin insan sağlığı açısından birçok faydası bulunuyor.
Doğu Karadeniz Bölgesi’nde de yetişen Yaban Mersini Trabzon’da Ligarba veya Trabzon Üzümü, Rize’de Likapa, Artvin’de Morsivit, Giresun’da ise Çalı Çileği olarak isimlendiriliyor. Diğer bölgelerde ayı üzümü, çay üzümü veya çoban üzümü olarak da bilinen yaban mersininin çelik, yüksek ve alçak boyluyla tavşan gözü olmak üzere 3 ayrı türü bulunuyor. Yapılan araştırmalarda yaban mersininin, 145 gramında 21 gram karbonhidrat, 1 gram protein, 0.5 gram yağ, 19 miligram C ve 145 IU A vitamini ile 85 kalori içerdiği belirtiliyor. Sodyum içermeyen, mineral ve vitaminlerce zengin olduğu belirlenen yaban mersininin insan sağlığı açısından birçok faydası bulunuyor.
Kansere karşı vücudu koruyan enzimleri aktif hale getirdiği, kan şekerini düşürüp bağırsak metabolizmasını düzenlediği, kalp krizi riskiyle HIV virüsünün tekrarlanmasını azalttığı, göz yorgunluğunu giderdiği, şeker hastalığından kaynaklanan görme bozukluklarını engellediği bilinen yaban mersininin ünü 2. Dünya Savaşı sırasında uçak pilotlarının görme yeteneklerini artırdığının anlaşılmasıyla yayılıyor. 30 cm-1 metre arasında boyu olan ve genelde mayıs aylarında çiçek açan bir bitki olan yaban mersinin meyvesi güz aylarına doğru olgunlaşıyor ve olgunlaştığında meyveleri mavi renk alıyor. Mavi yemiş ismi ile de anılan yaban mersininin, günümüz modern tıbbının tedavi destekleyici meyveler literatüründe iyi bir yeri bulunuyor. Yaban mersininde diğer bütün şifalı bitkilerden daha fazla oranda antioksidan madde bulunuyor. Genel olarak yaban mersininde antioksidanın yanı sıra alkoloidler, fenolik asitler ve glikozitler bulunuyor. Yaban mersini damarlar üzerinde oldukça etkili tedavi imkanı sağlıyor. Varis, Basur (hemoroid), romatizmal ağrılar, kan damarlarının tıkanması, damar sertliği, akciğer amfizemi, zayıf kılcal damarların güçlendirilmesi, eklem iltihaplanması rahatsızlıklarının tedavisinde yardımcı faktör olarak kullanılıyor.
Diğer yandan yaban mersini gözde olumlu etkileri olan bir besin olarak karşımıza çıkıyor. Göz yorgunluğu, miyopluk, katarakt, göz tansiyonu, şeker hastalığından kaynaklanan görme bozuklukları gece körlüğü, gibi rahatsızlıklarda oldukça etkili bir meyve olarak dikkat çekiyor ve tavuk karası hastalığının ilerlemesini yavaşlatıcı etkisi bulunuyor. Gözle ilgili olarak ayrıca gece görüşünü artırıcı, göz kamaşmasını giderici, retinayı güçlendirici olarak da kullanılabiliyor. Yaban mersini mide rahatsızlıklarıyla ilgili olarak bulantıyı baskılayıcı, mide kramplarını önleyici ve ülser önleyici olarak da biliniyor.
Yaban mersini, taze meyve olarak kullanılabildiği gibi kurutulmuş olarak ta tüketilebiliyor. Diğer yandan Doğu Karadeniz Bölgesi’nde marmeladı da oldukça yaygın olarak yapılırken, aktarlardan elde edilen genelde kurutulmuş meyveler çay şeklinde demlenip içilebiliyor