Ülkemizde özellikle Karadeniz bölgesinin ve burada da başta Trabzon,Giresun,Ordu ve Rize'nin en büyük geçim kaynağı olan fındık fiyatları ile geçtiğimiz yıl herkesi üzüntüye sevketmişti. Üreticinin canını sıkan rakamlar isyan noktasına kadar getirmişti. Bu yıl ise geçen haftalarda 15 TL'yi bulan fındık fiyatları bu hafta beklenmeyen bir düşüş yaşadı. Üreticiyi şaşırtan bu durum karşısında yetkililer ürünü bekletmelerini ve pazara indirmemeleri gerektiğini söyledi. Bu yıl bilindiği gibi rekoltenin az olması nedeniyle rakamların daha da yükseleceği tahmin ediliyor. Eğer istenilen ve beklenilen rakamlar oluşursa buna en çok sevinen tabiki üretici olacak.

Bu hafta rakamların düşmesindeki etkenin üreticinin ürünü pazara indirmesi olarak yorumlanıyor. Bu nedenle yetkililer üreticileri beklemeye çağırırken emanete de ürün verilmemesi konusunda uyarıyor. İstenilen ortam oluşması halinde fiyatların da yükseleceği kaydediliyor.

GÜNCEL FINDIK FİYATLARI

Şube	En düşük	En yüksek
Akçakoca	12,25 TL	13,00 TL
Çarşamba	12.60 TL	13,10 TL
Düzce	12,25 TL	13,00 TL
Fatsa	12.50 TL	13,25 TL
Giresun	13.80 TL	14,30 TL
Ordu	12,50 TL	13,25 TL

Sakarya	12,50 TL	13,25 TL
Samsun	13.00 TL	13,75 TL
Terme	12,50 TL	13,25 TL
Trabzon	12,50 TL	13,25 TL
Ünye	12,50 TL	13,00 TL
Zonguldak	12,25 TL	13,00 TL

ÜRETİCİYE EYLÜL UYARISI

Trabzon Ticaret Borsası açıklama yaparak, fındık üreticilerinin Eylül ayında yapması gerekenlere dikkat çekti. Açıklamada, Eylül ayı içerisinde fındık güvesi mücadelesi yapılması bunun yanında harman zamanı geciken yörelerde ürünü sonbahar yağmurlarından iyi korumanın üzerinde durularak, erken kurutulmayan veya naylon örtü altında uzun süre kalan fındıkların zarar görmemesi için tedbirler alınması gerektiği bildirildi. Üreticilerin ayrıca fındık hasadı tamamlandıktan sonra, fındık filiz güvesiyle mutlak surette mücadele etmesi gerektiği belirtildi.

Üreticilerin, ürün kalitesi için  yaprakların altında orta damar ile yan damarların birleştiği üçgen girintilerde kahverengi lekeler bulunup bulunmadığına bakması, bakılan 100 yaprağın 15’inden fazlasında lekeler görülüyorsa mutlak suretle ilaçlama yapmaları gerektiği ifade edildi.

2.2 MİLYAR DOLAR GELİR

Dünya fındık üretim ve ihracatının büyük kısmını elinde bulunduran Türkiye, 2015-2016 fındık ihraç sezonununda 2,2 milyar dolar gelir elde etti.  Karadeniz Fındık Mamulleri ve İhracatçıları Birliği'nin yazılı açıklamasında, 1 Eylül tarihinde başlayan 2015-2016 fındık ihraç sezonunun ilk 12 aylık döneminde standart naturel iç fındığın kentalinin (100 kilogramı) ortalama 817 dolardan işlem gördüğü belirtildi. Açıklamada, 1 Eylül 2015-30 Ağustos 2016 tarihleri arasında Türkiye'nin 249 bin 681 ton fındık ihraç ederek karşılığında 2 milyar 280 milyon 112 bin dolar gelir sağladığı vurgulandı. İhracatın 191 bin 74 tonunun AB ülkelerine yapıldığı aktarılan açıklamada, AB dışındaki Avrupa ülkelerine 15 bin 941 ton, denizaşırı ülkelere 30 bin 283 ton, diğer ülkelere ise 12 bin 383 ton fındık ihracatı gerçekleştirildiği ifade edildi. Türkiye, 2014-2015 sezonu aynı dönemde 217 bin 427 ton fındık ihracatı gerçekleştirmiş, 2 milyar 799 milyon 529 bin dolar döviz girdisi elde etmişti. Ancak o dönemde zirai don şartlarından dolayı standart naturel iç fındığın kentalinin (100 kilogramı) ortalama bin 319 dolardan işlem görmüştü.


EMANETE BIRAKMAYIN

TÜRKİYE Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Yönetim Kurulu üyesi ve Ordu Ziraat Odaları İl Koordinasyon Kurulu Başkanı Arslan Soydan, 2015 yılında ciddi miktarda emanete fındık bırakılması nedeniyle serbest piyasada fiyatların düştüğünü hatırlatarak, “Rekolte düşüklüğü nedeniyle emanete bırakılacak fındık fazla yok. Ama üretici 2015 yılındaki emanetin bize nasıl yansıdığını en iyi şekilde gördü. Üretici emanete fındığını bırakmasın” dedi.

Geçen sezon başlarında serbest piyasada 14-15 TL’den işlem gören fındık fiyatının sezon sonunda 7.5 TL’ye kadar gerilemesinin nedeni olarak emanete bırakılan fındıklar gösterildi. 2015 yılında üreticinin ciddi manada emanete fındık bıraktığını, bununda piyasayı olumsuz yönde etkilediğine dikkat çeken TZOB Yönetim Kurulu üyesi ve Ordu Ziraat Odaları İl Koordinasyon Kurulu Başkanı Arslan Soydan, üreticilere çağrıda bulunarak bu yıl fındığın emanete bırakılmamasını istedi.

ZİRAAT ODALARINI FİYAT KONUSUNDA KİMSENİN ELEŞTİRMEYE HAKKI YOK

2014 yılında meydana gelen zirai don olayından sonra fındık fiyatının 22 TL’ye kadar çıktığını, geçen sezon fiyatın düşmesiyle Ziraat Odalarının hedef haline getirildiğini belirten Arslan Soydan, “Hiçbir zaman Ziraat Odaları bu durumda bir fiyat açıklaması yapmamıştır, fiyatın açıklanmasıyla ilgili bir kararda söylememiştir. Ziraat Odaları sadece üreticinin taleplerini, isteklerini bütün kulvarlarda söylemiştir. 22 TL’ye çıkan fındık fiyatlarından sonra kamuoyunda ciddi şekilde üreticinin satmak istediği rakamlar oluştu. Fındığın fiyatıyla ilgili bir sorun olmadı. Fındık talebiyle ilgili problemler vardı. Baktığımız zaman aslında fındığın fiyatıyla ilgili bir problem yok. Önemli olan kaliteli, verimli ve ihracatımıza yetecek kadar fındığın en iyi şekilde üretilmesidir. Ziraat Odaları hem fındığın kalitesi ve veriminde, hemde bahçelerin en iyi şekilde düzenlenmesi anlamında çalışmaları Üniversite ve Gıda Tarım Müdürlükleriyle devam ettirmektedir. Ziraat Odaları’nın iyi tarım uygulamalarında ciddi çalışmaları var. Bunun yanında Ziraat Odaları üreticisinin haklarını, taleplerini bir yerlere duyurma, savunma görevi vardır. Hiçbir zaman Ziraat Odaları’nı fiyat konusunda kimsenin eleştirmeye hakkı yok” dedi.

2015'TE ÜRETİCİ CİDDİ ŞEKİLDE EMANETE FINDIK BIRAKTI 

Fındık fiyatının artık istikrarlı bir şekilde devam etmesi gerektiğini de ifade eden Arslan Soydan şunları söyledi: 

“Çiftçi ürettiği ürünü kaça satabilecek olduğunun hesabını yapmak zorunda, bu da bir ticarettir. Fındık fiyatı birilerinin tekeli altında belirlendiğini, üreticinin 2015 yılında ciddi şekilde emanete bıraktığı fındığın doğrultusunda, emanetin farklı şekilde kullanılarak üreticinin zarar ettirildiğini gördük. Emanete fındık bırakmayın uyarısı yaptık. Bırakılan fındık istenildiği zaman talepler doğrultusunda istenildiği gibi kullanıma açık. Bu yılda üreticilerimize emanete fındık bırakmayın diyoruz. Bizim yapacak olduğumuz en önemli taraf budur. Rekolte düşük. Ama üretici 2015 yılındaki emanetin bize nasıl yansıdığını en iyi şekilde gördü. Bundan sonra piyasa arz ve talep şeklinde şekillenebilir. Fındık fiyatı yükselebilir ama bizim temennimiz, beklentimiz 15 TL civarlarıydı. Bu fiyatların istikrarlı olmasını temenni ediyoruz, bir daha 2015 yılındaki düşüş gibi riskin olacağını düşünmüyoruz. Olmamasını bekliyoruz. Böyle bir düşüş bölge insanımıza, fındık sektörümüze, Türkiye’deki döviz gelirimize ciddi şekilde zarar veriyor. Fındıkta artık bundan sonra istikrarlı yılların başlamasını istiyoruz.”


Karadeniz’de üreticinin gözü kulağı fiyatlar

Geçen yıllara göre emanete verilen fındık oranın bir hayli düşük olması fiyatlara yansıyarak kısa bir süre de olsa fındıkta fiyatın 15 TL’ye kadar yükselmesini sağladı. 
Fiyat açısında bereketli ama rekolte açısında ise çok az bir sezon geçirdiklerini belirten FİSKOBİRLİK Başkanı Lütfi Bayraktar, üreticiye fındık fiyatını belirlemek 'sizin elinizde' çağrısı yaptı.
Fındıkta rekolte az olduğu için dolayısıyla fındık fiyatlarının yükseleceğini vurgulayan Bayraktar, “bu sene 15 TL’yi rahat bulur ama 15’den sonra ne olur bilemem. Bundan sonra üreticinin fındığı emanete vermeyip hemen piyasaya indirmemesine bağlı” dedi. “Bu sene fındığı olan üreticinin mutlu olacağı bir yıl olacak” diyen Bayraktar, “FİSKOBİRLİK olarak biz günlük olan ürünü 20-30 hatta 50 kuruş üstünde alıyoruz. Bu sene fındık para yapar biraz daha yükselir fiyat olarak fakat bunun yoluysa fındığı emanete verip sanayiye getirmemekten geçer. Vatandaş fındığını bekletecekse evinde bekletsin ama evinde yer yoksa gelsin FİSKOBİRLİK’e versin” diye konuştu.


VERİM DÜŞTÜ FİYAT ARTTI

 TÜRKİYE Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Yönetim Kurulu üyesi ve Ordu Ziraat Odaları İl Koordinasyon Kurulu Başkanı Arslan Soydan, zirai don başta olmak üzere, çeşitli olumsuz etkenler nedeniyle Türkiye’nin fındıkta rekolte ortalamasının son 10 yılda 550 bin ton altına düştüğünü, buna rağmen dünya fındık üretiminin yüzde 68’ini gerçekleştiren Türkiye’nin 112 ülkeye fındık ihraç ettiğini, karşılığında da yılda 3 milyar TL’ye yakın döviz elde ettiğini söyledi.

Karadeniz bölgesinin temel geçim kaynağı olan, 10 yıl önce 650 bin hektar alanda üretilen fındık üretim alanı 702 bin hektar alana kadar çıktı. 2006 yılında 803 bin ton olan Türkiye’nin fındık rekoltesi bitkinin sürgün döneminde yaşanan fırtına, zirai don, tozlaşma dönemindeki olumsuz iklim koşulları, külleme, bakteriyal yanıklık, kozalak akarı gibi hastalık ve zararlılar karşısında, yıllık 550 bin ton civarına kadar geriledi. Türkiye dünya fındık üretiminin yüzde 68’ini gerçekleştirirken, tarımsal ürün ihraç gelirinin yaklaşık yüzde 15’ini de tek başına oluşturuyor. Türkiye, 2014-15 sezonunda 240 bin ton fındık ihracatı karşılığında 2.8 milyar dolar ihracat sağlarken, AB ülkeleri, Asya, Orta Doğu, Kuzey Amerika, Güney Amerika, Uzak Doğu, Pasifik ülkeleri gibi 112 ülkeye ihracat yapıyor.

400 BİN FINDIK ÜRETİCİSİ VAR

TZOB Yönetim Kurulu üyesi ve Ordu Ziraat Odaları İl Koordinasyon Kurulu Başkanı Arslan Soydan, yörede ‘yeşil altın’ olarakta adlandırılan fındığın Türkiye ekonomisine büyük döviz girdisi sağladığını, 400 bin kayıtlı üreticiyle 2 milyon kişinin fındıktan geçimini sağladığını belirterek, “Küresel iklim, zirai don, yaşlı fındık bahçeleri ve çeşitli hastalıklar nedeniyle fındıkta rekolte ortalaması her yıl azalıyor. 2015’e göre bu yıl rekoltede yüzde 28 azalma var. Geçen yıl fındık rekoltesi 646 bin ton olarak gerçekleşti. Bu yıl Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından açıklanan tahmini rekolte ise 468 bin ton. Özellikle Ordu, Giresun ve Trabzon’da fındık bahçeleri yaşlı. Yeni ve genç fındık bahçelerinin üretilmesiyle ilgili Tarım Bakanlığı bir karar aldı. Yeni fidan yetiştirilecek ve 2017’de bahçeyi yenilemek isteyen üreticileri verilecek. Küllenme hastalığı da ciddi boyuta doğru gidiyor. 2004 ve 2014 yılında meydana gelen zirai donda büyük olumsuzluklara yol açtı. Bölgemizde baktığımız zaman fındığın maliyetleri de artmakta. Son 10 yıla baktığımızda ise rekoltede bir gerileme görüyoruz. 10 yılın rekolte ortalaması 550 bin tonun altına doğru düştü” dedi.


15 TL'YE YAKLAŞTI

2014 sezonunda yaşanan zirai dondan sonra fındığın 22 TL’nin üzerine çıktığını, 2015 sezonu ortalarında fiyatın 13 TL seviyelerinde işlem görürken, sezon sonu 7.5 TL’ye kadar indiğini vurgulayan Arslan Soydan, bugünlerde fiyatta artış yaşanmasının, fiyatın 15 TL civarında olmasının da sevindirici olduğunu  belirterek şunları söyledi:

“Bu sene rekolte oldukça düşük. Geçen sene 1 ton fındık aldığımız bahçede bu sene 300 kilogramını ancak alabildik. Fındıkta yok yılını yaşıyoruz. Sezon açıldıktan sonra borsa fiyatları her gün yukarıya gitti. Manavlarda fiyatı yukarıya çıktı. Bugün itibariyle fiyat 15 TL civarına çıktı. Fındık rekoltesinin düşüklüğü bu şekilde fiyatlara yansıması hem ülkemiz, bölgemiz ve fındık sektörü için önemli bir hale geldi. Bu fiyatların istikrarlı bir şekilde devam etmesini istiyoruz. Ayrıca fındık üreticilerine devlet tarafından Alan Bazlı Gelir Desteği ödemesi yapılıyor. Türkiye’de 400 bin üreticiye sadece bir yılda 820 milyon TL ödendi. Fındık serbest piyasaya bırakılınca 2009 yılında başlayan fındıkta alan bazlı gelir desteği, 2009, 2010, 2011, 2012 yıllarında dekara 150 lira, 2013 yılında 160 ve 2014 yılında da 170 lira olarak uygulandı. Bu üreticilerimiz için çok önemli devlet desteği oldu. Fındığın en önemli maliyetinden biride hasat. Bölgemizde artık buna yetişilemiyor. Uzun yıllardan beri Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nden bölgemize fındık işçileri geliyor. Buradaki yerli işçilerle birlikte fındık toplanıyor, hasat yaklaşık 1 ay sürüyor.”

Karadeniz’de Doğu ve Güneydoğu Anadolu’dan bölgeye gelen mevsimlik fındık işçileri fındık hasadında günlük 55-60 TL yevmiye ile iş bulurken, yerli işçilerde 70-80 TL’den çalıştırılıyor. Ordu’ya ise her yıl fındık hasadına dışarıdan yaklaşık 15-20 bin kişi geliyor. Adıyaman’dan 10 kişilik aileyle Ordu’ya fındık hasadına gelen 55 yaşındaki Naz Bulut, 6 yıldır fındık toplamaya geldiklerini, bu sezon rekoltenin düşük olması nedeniyle işsiz kaldıklarını söyledi.