Ticaret gemileri, Kızıldeniz'deki artan güvenlik risklerinden kaçınmak amacıyla rotalarını Ümit Burnu'na yönlendiriyor. Bu durum, gemi sahipleri ve işletmecileri için gecikmelere, artan yakıt ve operasyon maliyetlerine yol açıyor. Ayrıca, sigorta primlerinde büyük artışlar yaşanmasına neden oluyor.
Yemen'de Husilerin İsrailli gemilere yönelik saldırıları, dünya ticaret akışının önemli bir bölümünü oluşturan Kızıldeniz'deki seyrüseferi ciddi şekilde etkiliyor. Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı'nın (UNCTAD) son değerlendirmelerine göre, birçok gemi güvenlik endişeleri nedeniyle Babu'l Mendeb Boğazı yerine daha uzun olan Ümit Burnu rotasını tercih ediyor. Bu durum, 2024 Ocak ayında Süveyş Kanalı'ndan geçen gemi sayısında yüzde 42'lik bir düşüşe sebep oldu.
Türkiye Sigorta Birliği (TSB), Kızıldeniz'deki güvenlik sorunlarının sigorta sektörünü de olumsuz etkilediğini bildiriyor. Korsanlık, terörizm ve savaş riskleri nedeniyle gemiler bu bölgeden geçerken sigorta şirketlerine ek prim ödemek zorunda kalıyor. Savaş riski primleri, gemi değerlerinin yüzde 0,1'i seviyelerinden yüzde 0,7-1'e kadar çıkabiliyor. Primlerde 7-10 kat artış yaşanırken, savaş riski tekliflerinin süreleri de 24 saate kadar düşüyor.
Gemilerin kendilerini silahlı saldırılara karşı koruyabilmesi için sınırlı önlemleri bulunuyor. En güvenli yöntem olarak rota değişikliği öne çıkarken, ticari olarak uygulanabilirliğe bağlı olarak bu karar veriliyor. Özellikle yüksek riskli bölgelerden geçiş yapacak gemiler için ABD donanması ve uluslararası otoritelerce yayınlanan güvenlik rehberleri önem taşıyor.
TSB'nin açıklamasına göre, yüksek primlerden kaçınmak için alternatif rotalar tercih edilse de, bu durum yakıt tüketimi ve yolculuk süresinde artışa neden olarak maliyetleri yükseltiyor. Kızıldeniz'deki kriz, gemi sahipleri ve kiracıları için orta vadeli stratejileri değerlendirmeye itiyor. Bazıları güvenlik risklerini azaltmak amacıyla Ümit Burnu üzerinden geçmeyi tercih ederken, diğerleri alternatif pazarlar ve bölgeler arayışına yöneliyor.
Kaynak:
