Avrupa Parlamentosu (AP), Strazburg'da gerçekleştirilen Genel Kurul oturumunda, yapay zeka teknolojileri üzerinde düzenlemeler getiren önemli bir yasayı onayladı. "Yapay Zeka Yasası" adı verilen bu yasa, 523'e karşı 46 oy ile kabul edilerek, ChatGPT, Gemini gibi yapay zeka teknolojilerine yeni düzenlemeler getirilmesini sağlayacak.
Bu yasa ile Avrupa Birliği (AB) içerisinde kullanılacak yapay zeka sistemlerinin güvenli olması ve temel haklara uygun hareket etmesi zorunlu hale gelecek. Yasaya göre, topluma potansiyel zararlarına göre sınıflandırılacak yapay zeka sistemlerinin bazı riskli kullanımları kabul edilemez olarak değerlendirilecek ve yasaklanacak. Bu kapsamda, internetten veya kapalı devre kamera sistemlerinden yüz görüntülerinin toplanması, iş yerleri ve eğitim kurumlarında duygu tanıma teknolojileri, sosyal puanlama, cinsel yönelim veya dini inançlar gibi hassas verileri belirlemek amacıyla yapılan biyometrik sınıflandırmalar yasaklanacak.
Ayrıca, insan davranışını manipüle eden veya insanların zafiyetlerinden faydalanmaya yönelik yapay zeka uygulamaları da yasak kapsamına alınacak. Kolluk kuvvetleri ise terör saldırılarının önlenmesi, kayıp kişilerin bulunması gibi istisnai durumlarda yasal izin alarak kamuya açık alanlarda gerçek zamanlı uzaktan biyometrik tanımlama sistemlerini kullanabilecek.
Yüksek risk taşıyan yapay zeka sistemleri, kritik altyapı, eğitim, istihdam, sağlık, kamu hizmetleri, bankacılık, göç ve sınır yönetimi, seçim gibi alanlarda daha sıkı kurallara tabi tutulacak. Bu sistemlerin risk değerlendirmesi, riskin azaltılması, kullanım kayıtlarının tutulması, şeffaflık ve insan gözetiminin sağlanması gerekecek.
Genel amaçlı yapay zeka sistemleri, yani video, metin, görüntü oluşturma, farklı dillerde konuşma, hesaplama veya kod yazma gibi çeşitli görevleri yerine getirebilen büyük yapay zeka sistemleri için de özel kurallar getirilecek. Bu sistemlerin piyasaya sürülmeden önce çeşitli şeffaflık kriterlerine uymaları sağlanacak.
Yasa, AB Konseyi'nin onayının ardından AB Resmi Gazetesi'nde yayımlanmasından 2 yıl sonra yürürlüğe girecek. Bu yeni düzenlemeyle birlikte, ChatGPT, Gemini gibi yapay zeka teknolojileri de dahil olmak üzere, AB'de faaliyet gösteren yapay zeka sistemlerinin yeni kurallara uygun hale getirilmesi gerekecek.
Kaynak:
