Bugün büyük gün. 1 milyon 643 bin öğrenci hayalindeki üniversiteye girmek için yarışacak. Ancak, yüzde 30'u üniversiteli olacak. Maltepe Üniversitesi'nden sosyolog Prof.Dr. Belma Akşit, Prof. Dr. Bahattin Akşit ve eğitimbilimci Prof. Dr. Nermin Çelen, çocukları üniversite sınavına hazırlanan annelerinin yaşadıklarını araştırdı.

İstanbul'daki Final Dergisi Dershanesi'nin üç şubesinde sınava hazırlanan 416 anneyle görüşüldü. Bu süreçten hangi hasarlarla çıktıkları incelendi. Sonuçlara göre, anneler çoğunlukla çocuklarına güveniyor, meslek seçiminde özgür bırakmakla birlikte gözde dallar konusunda önerilerde bulunuyor. Buna karşın, ÖSS sürecinde psikolojik ve sosyal yönden hırpalanıyor. Çocuğu ikinci kez sınava girenlerde yıpranma daha yüksek. Her 10 anneden üçü yatıra gidiyor, dua ediyor. Çok çocuklu, genç, çalışan ve kız anneleri yoğun endişe içinde. Zengin ve eğitimli anneler daha soğukkanlı. Kazanamayan adayların anneleri çoğunlukla cezalandırma yöntemine başvuruyor, bu arada kendileri ve çocukları için psikolojik destek arayışına giriyor. Sınavı kazanan kızların anneleri ise çocuklarını başka şehirlere gönderirken endişe yaşıyor.

PROF. DR. BAHATTİN AKŞİT, PROF. DR. BELMA AKŞİT

ÖSS sürecinde anneler babalardan daha aktif

Bugüne kadar hep ÖSS'ye giren öğrencilerin gerilimleri, endişeleri ve yaşadıkları deneyimler üzerine araştırma yapıldı. Biz annelerin durumunu merak ettik. Anneler, babalardan daha çok işin içine giriyor. Konuştuğumuz annelerin dörtte biri, çocuklarla sorunum yok, diyor. Ama, sorunu olmayan insan sürekli gidip kızını, oğlunu sorar mı? Annelerin yüzde 70'i çocuğu ya da kendisi için psikolojik destek istiyor.

Amacımız sadece araştırma yapıp durumu saptamak değil. Onlara yardım etmek için üniversitemizin psikoloji ve rehberlik bölümlerini harekete geçirerek çaba sarfedeceğiz.

Bu süreçten en zararlı çıkanların başında anneler geliyor. Anneler örseleniyor, yıpranıyor, hırpalanıyor. Çocuğu kazansa da bu kez, "nerede yaşayacak, nasıl yaşayacak" endişesi yaşıyor, kazanmasa da geleceği için kaygılanıyor.

Anneler, yeni ve gözde mesleklere ilgili ve çocuklarının bu meslekleri tercih etmesini istiyor. Ancak, bu meslekleri pek de tanımıyor.

YÜZDE 34'ÜNÜN TANSİYONU YÜKSELİYOR, YÜZDE 19'UNUN EŞİYLE İLİŞKİSİ ZEDELENİYOR

Kalp atışım artıyor53.35.141.6

Tansiyonum yükseliyor34.54.261.4

Kolestrolüm yükseliyor10.94.085.2

Sık sık sinirleniyorum41.57.650.9

Çaresiz hissediyorum36.310.952.8

İçime kapanıyorum21.99.268.8

Eşimle aram eskisi gibi değil9.05.785.3

Öfke nöbetlerine kapılıyorum19.15.275.7

Arkadaşlarımla az görüşüyorum24.06.469.6

Dikkatimi yoğunlaştıramıyorum22.27.770.1



ÇOCUK SINAVI KAZANSA BİLE ENDİŞE DEVAM EDİYOR

EVET KARARSIZ

Endişem azalacak80.69.8

Endişem çoğalacak, bu kez barınma sorununu düşüneceğim22.819.5

Ev ve şehir değiştirme ile ilgili endişem artacak34.617.0

Çocuğumun yeni arkadaşları kim olacak diye endişeleneceğim 45.212.1

Çocuğum ya sorumluluk almazsa diye endişeleneceğim15.810.3

Çocuğumun ya başına bir şey gelirse diye endişeleneceğim41.315.5

Kazandığı bölüm, beceri ve yeteneklerine uygun değilse diye endişeleneceğim21.717.0

ÇOCUĞU ÜNİVERSİTEYİ KAZANAMAYAN ANNELER NE HİSSEDECEK, NE YAPACAK?

Çocuğumun geleceği için kaygı duyarım: 83.3

Çocuğumla durumu açıkça paylaşırım: 89.0

Üzülürüm: 93.4

Sınav sistemini geliştirenlere öfke duyarım: 41.2

Dershanedeki öğretmenlere öfke duyarım: 8.6

Çocuğumun yeterince çalışmadığını düşünürüm: 50.4

Arkadaşlarım, yakınlarımla durumu paylaşamam: 9.9

Kazanan çocukların ailelerini kıskanırım: 12.3

Başka ülkelerde şansımı denemek üzere harekete geçerim: 9.1

İstediği şeylerden mahrum bırakarak çocuğu cezalandırırım: 7.3

Fiziksel şiddet uygulayarak çocuğu cezalandırırım: 1.0

Onunla iletişimimi keserek cezalandırırım: 3.4

Çocuğum için psikolojik destek ararım: 40.1

Çocuğumun sınavı kazanamamasına değil, çocuğuma üzülürüm: 80.4

Dua eder, mum yakar, Allah'tan yardım isterim: 28.7

Dershaneyi değiştiririm: 16.6

Çalışma sisteminin değişmesini sağlarım: 66.6

Kendim için psikolojik destek ararım: 21.4

ARAŞTIRMAYA KATILAN AİLELERİN GENEL ÖZELLİKLERİ

Dört kişilik veya daha küçük çekirdek aileler

Annelerin yaşları 33-62 arasında, babaların ise 37-68 arasında. Üniversite ve üstü eğitimli olan annelerin oranı yüzde 25, babaların oranı yüzde 38.

Annelerin yüzde 37'si, babaların yüzde 54'ü çalışıyor.

ÖĞRENCİLERİN ÖZELLİKLERİ

Yüzde 37'si erkek, yüzde 63'ü kız. 2008'de sınava girecek öğrencilerin yarısı ilk defa, yüzde 36'sı ikinci defa, yüzde 14'ü üç ya da daha fazla sayıda girmiş.

Adayların dörtte biri mühendislik alanlarında eğitim görmek istiyor. Tercihlerde tıp ve hukuk alanlarını, sırasıyla rehberlik-psikoloji, işletme-iktisat, eğitim-öğretmenlik ve iletişim izliyor.

ANNELER ÇOCUKLARIN MESLEK TERCİHİNE NASIL YAKLAŞIYOR

EvetBilmiyorumHayır

Dershanenin önerilerine uyarım90.97.41.7

Çocuğumun yeteneklerine gözönüne alırım92.64.53.0

Bu işi bilenlere danışırım55.816.228.0

Para kazanacağı mesleğe yöneltmek isterim20.019.061.0

Benim istediğim meslek için çaba harcarım5.55.888.8

Benim isteyip olamadığım bir mesleğe yönlendirim7.73.089.4

Babası ya da benim işimi devam ettirmesi için çaba harcarım3.53.293.3

Gözde mesleklerden birine sahip olsun53.216.230.6

Çağın gereği yeni meslekleri tanıtırım63.019.617.3

Bölüm değil, üniversite önemli. Üniversite seçimine öncelik veririm35.625.239.2

Bölüm, üniversite değil, yaşadığı kent önemli28.323.348.4

Seçme sorumluluğunu çocuğa bırakıyorum78.212.98.9