MF’nin Acil Yardım Fonu’na verilecek 5 milyar dolarlık fon için Merkez Bankası tam gaz çalışıyor. Bundan sonra IMF’deki Türkiye Masası Şefi gibi Merkez Bankası’nın da IMF Masası Şefi olacak. Artık Türkiye, IMF’ye gözden geçirme ziyareti yapacak

Bir zamanlar hükümet ve işdünyası dahil herkesin korkulu rüyası olan Uluslararası Para Fonu (IMF) ile roller değişti. Uzun yıllar IMF ile birçok gözden geçirme anlaşmasına imza atan ve yaklaşık 50 milyar dolar kredi kullanan Türkiye, masanın karşı tarafına geçiyor. Türkiye’nin, IMF’nin Acil Yardım Fonu’na 5 milyar dolarla katılacağı açıklanmasının ardından Merkez Bankası’nda (MB) konuyla ilgili teknik çalışma tam gaz sürüyor. Çalışma kapsamında müzake süreci yaşanırken, IMF-Türkiye arasında sözkonusu sözleşmeden kaynaklı yeni bir durumun perde arkası da ortaya çıkmaya başladı.

Müzakerelerin gündemini Merkez Bankası’nın bu paranın IMF kullanımına verilmesine ilişkin getirdiği koşullar oluştururken, IMF’nin bu parayı alabilmesi için Merkez Bankası’nın getirdiği şartlara da uyması gerekiyor. Buna göre Merkez Bankası’nın sözkonusu fonla ilgili IMF’ye belirli aralıklarla ‘gözden geçirme’ yapması gerekecek. Böylece bu güne kadar IMF heyetinin gözden geçirme ziyaretlerinin gerilimini yaşayan Türkiye, bu rolünü tersine çevirirek IMF’yi gözden geçirme ziyaretleriyle denetlemiş olacak.

Detaylar netleşiyor

Türkiye’nin, IMF’nin Acil Yardım Fonu’na 5 milyar dolarla katılacağı açıklanmasınını ardından bu yardımın detaylarıyla ilgili çalışma başlamıştı. Son noktada Merkez Bankası rezervlerinden aktarılacak bu parayı, ihtiyaç duyması halinde Türkiye’nin kullanabilmesi ve sözkonusu tutarın aynı zamanda Merkez’in uluslararası rezervlerinde görünmesiyle ilgili koşulda netlik sağlanmıştı. Ancak Merkez Bankası teknokratları halen, IMF’yle sözkonusu yardıma ilişkin anlaşmanın teknik detaylarını hazırlıyorlar. Bu kapsamda teknik detay denilen müzakere kapsamı, IMF nezdinde tutulacak paraya uygulanacak faizden, bu paraya ilişkin vade ve takvimin netleştirilmesine kadar bir dizi konuyu içeriyor.

Türkiye de dahil diğer ülkelerin de katılımlarıyla IMF’deki para 360 milyar dolardan 436 milyara yükseldi. IMF bu kaynakla mali krizde olan ülkelere fon kullandıracak. Türkiye’nin rezervi ve ekonomisinin büyüklüğü ile cari açık veren bir ülke olması nedeniyle döviz rezervi biriktirmenin maliyeti düşünül- düğünde bu tutarın Türkiye için yüksek olduğu değerlendiriliyor.

Türkiye ile IMF arasında 1961’de ilk gözden geçirme anlaşmasının imzalanması ile başlayan kredi ilişkisi Mayıs 2008’e kadar sürmüştü. Türkiye 47 yıl boyunca IMF ile 19 ayrı stand-by anlaşması imzaladı. Bu anlaşmaları sonucunda yaklaşık 50 milyar dolarlık kredi sağladı. 2008’de IMF ile sonlanan anlaşmanın ardından Türkiye bir daha kredi almak için masaya oturmadı.

Hangi ülke ne kadar para verecek?

Krizdeki ülkelere yardımda bulunmak için hazırlanan 436 milyar dolarlık fona katkı yapacak ülkeler şöyle: Japonya 60 milyar dolar, Almanya 54.7 milyar dolar, Çin 43 milyar dolar, Fransa 41.4 milyar dolar, İtalya 31 milyar dolar, İspanya 19.6 milyar dolar, Hollanda 18 milyar dolar, İngiltere 15 milyar dolar, Suudi Arabistan 15 milyar dolar, Güney Kore 15 milyar dolar, Belçika 13.2 milyar dolar, İsveç 10 milyar dolar, Brezilya 10 milyar dolar, Hindistan 10 milyar dolar, Meksika 10 milyar dolar, Rusya 10 milyar dolar, İsviçre 10 milyar dolar, Norveç 9.3 milyar dolar, Polonya 8.3 milyar dolar, Avusturya 8.1 milyar dolar, Avustralya 7 milyar dolar, Danimarka 7 milyar dolar, Türkiye 5 milyar dolar, Finlandiya 5 milyar dolar, Singapure 4 milyar dolar, Lüksemburg 2.7 milyar dolar, Slovakya 2.1 milyar dolar, Malezya 1 milyar dolar, Yeni Zelanda 1 milyar dolar, Filipinler 1 milyar dolar, Güney Kıbrıs 600 milyon dolar, Malta 300 milyon dolar.