Stoklarında 480 bin 477 ton fındık bulunan TMO, borsa, ihracat ve piyasadaki gelişmeleri değerlendiriyor.

Üretici aleyhine piyasanın bozulmaması için Ocak ayına kadar kabuklu fındık satışı yapmama kararı alan TMO, Ocak'ta da piyasadaki gelişmelere göre hareket edecek.

TMO'nun kabuklu fındık toptan satışlarını durdurduğu Ağustos ayından sonra, fındığın kilogram fiyatı 2,5 liradan 5 liranın üzerine çıkarken, hem üretici hem de ihracatçı açısından fiyat dengelerinin bozulmaması açısından piyasa sıkı bir şekilde gözetlenmişti.

“Üreticinin zarar etmemesi” yanında “ihracatın sürmesinin” de çok önemli olduğu dikkate alınarak, “spekülatif fiyat artışları ile ihracatın riske atılmaması” gerektiği vurgulanmıştı.

TMO'nun fındık satmama kararının “stokçuluğa ve haksız rekabete neden olmaması” gerektiği belirtilerek, piyasa aktörlerinin dikkati “üretici ve ihracatçı açısından makul bir fiyat” seviyesine çekilmişti. Piyasada oluşan fiyatlar nedeniyle müdahale etme gereği duymayan, Ocak ayına kadar ürün satmama sözünü tutan TMO, yeni yılda da “piyasayı bozucu” bir tutum içinde olmayacak.

Fındıkta şu ana kadar “ihracatı engelleyici bir fiyatın oluşmadığı” belirtilirken, ihracatçının, fiyatların yükselmesini önlemek amacıyla alım taleplerini asgari düzeyde tuttuğu, bu nedenle geçen yıla göre ihracatta gerileme olduğuna işaret ediliyor.

Karadeniz Fındık ve Mamulleri İhracatçıları Birliği'nin verilerine göre, Türkiye, 1 Eylül'de başlayan 2009-2010 fındık ihraç sezonunun ilk üç ayında, 83 bin 486 ton fındık ihraç ederek, karşılığında 509 milyon 32 bin dolar gelir elde etti.

Türkiye, geçen sezon aynı dönemde 112 bin 255 ton fındık ihraç ederek, karşılığında 567 milyon 336 bin 647 dolar girdi sağlamıştı. Buna göre, fındık ihracatında, miktar olarak yüzde 25,63, değer olarak da yüzde 11,45 azalmış oldu.

Üreticinin elinde halen 100 bin ton civarında fındık olduğu tahmin edilirken, piyasaya yeterli ürün geldiği, buna karşın fiyatlarda dengeleri bozucu bir değişimin görülmediği gözleniyor.

TMO'nun da bu dengeleri, iç piyasayı ve ihracatı, üreticiyi gözeterek, “dengeleri, piyasayı bozucu bir tutumda olmayacağı” vurgulanıyor.
TMO'nun “güvenilirliğini koruyacağı” belirtilirken, yetkililer şu değerlendirmede bulunuyor:

“TMO sözünde durdu. Ocak'a kadar ürün satmıyor. Bundan sonra değerlendirmelerimizi yapacağız. Muhtemelen Ocak ayı içinde satışa başlayacağız.

Ancak, fiyat açısından piyasayı olumsuz etkileyecek, düşürecek bir davranış içinde olmayacağız. Piyasayı olumsuz etkilemeyecek şekilde karar vereceğiz. Burada önemli olan fiyattır. Eğer piyasaya girersek, bu piyasayı düşürecek bir fiyat olmayacak.

Daha önceki satış fiyatlarımızdan daha düşük bir fiyat olmayacak. Üreticinin elindeki fındık değerlendirilerek hareket edilecek.”

Giresun Ticaret Borsası'nda halen kabuklu tombul fındık 4,44-4,70 liradan işlem görüyor. Üretici 5 liralık fiyat konusunda beklentisini sürdürüyor.
TMO'nun stoklarında halen, 83,5 bin tonu 2006 ürünü, 80 bin 590 tonu 2007 ürünü, 316 bin 407 tonu 2008 ürünü olmak üzere toplam 480 bin 477 ton fındık bulunuyor. Hasat dönemi öncesinde fındık satışlarını durduran TMO, stoklardaki ürünün bir bölümünü halen yağ imalatıyla ve kavrulmuş fındık olarak değerlendiriyor.