Maliye Bakanlığı’nın haziran ayı bütçe gerçekleşmeleri ekonomiyle ilgili ciddi endişe kaynağı olabilecek bir rakamı içeriyor.

Çünkü rakamlara göre vergi gelirleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 7.3 düşerek 26.7 milyardan 24.7 milyar liraya indi. Üstelik ekonominin ne yöne gittiğini anlatan yurtiçindeki alışverişlerden alınan Katma Değer Vergisi (KDV) ve Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) ile şirketlerin ödediği vergilerde dramatik düşüşler görüldü.

KDV aylık bazda yüzde 21.7, ÖTV 3.5 ve Kurumlar Vergisi ise yüzde 87.1 düştü. Görünürde oldukça can sıkan bu durum Torba Yasa akla getirildiğinde bir Türkiye klasiğinin yeniden yaşandığını ortaya koyuyor. Anlaşıldığı gibi şirketler ve kişiler ‘Torba’dan af çıkacak’ beklentisiyle vergilerini ödemeyince vergi gelirleri de düşmüştü. Yani bu durum geçiciydi. Peki ne kadarlık bir tutar af beklentisiyle ödenmedi? Maliye Bakanlığı verileri incelendiğinde yılın ilk 5 ayında vergi gelirlerinin ortalama yüzde 8.9 artarak 131.6 milyar liradan 143.3 milyar liraya çıktığı görülüyor.

2.8 MİLYARI KDV’DEN

İşte bu artış trendinin haziranda da sürdüğünü baz aldığımızda vergi gelirlerinin aslında 24.7 milyar lira değil 29 milyar lira olması gerektiği ortaya çıkıyor. Yani eğer Torba Yasa ile af beklentisi olmasaydı vergi gelirleri de yaklaşık olarak 4.3 milyar lira daha fazla olacaktı. Yaptığımız hesaplamaya göre af beklentisi nedeniyle 1.1 milyar lira yurtiçi KDV’den, 1 milyar 50 milyon lirası Kurumlar Vergisi’nden, 537 milyon lirası ÖTV’den ve 1.7 milyarı da ithal edilen ürünlerden alınan KDV’de düşüş yaşandı. KDV kaynaklı ödenmeyen vergi 2.8 milyar lirayı buldu. Ancak buna rağmen haziranda bütçe geçen yıl haziran ayında 1.2 milyar lira açık vermişken bu yıl haziranda açık 613 milyon liraya geriledi. Vergi dışındaki gelir artışının etkisiyle bütçe gelirleri yüzde 10 artarak 34.6 milyara çıktı. Giderler ise % 7.9 arttı ve 35.2 milyar oldu.

6 AYLIK BÜTÇE AÇIĞI 3.4 MILYAR TL

Yılın ilk yarısına ilişkin bütçe rakamlarını açıklayan Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, bütçe açığının 3.4 milyar lira olduğunu söyledi. Şimşek, aynı dönemde bütçe giderlerinin yüzde 13.8 artışla 213.9 milyar TL, gelirlerinin yüzde 10.2 artışla 210.5 milyar TL olarak gerçekleştiğini belirtti. Yılın ikinci yarısı için de bütçede risk görmediklerini vurgulayan Şimşek, “Bütçe hedeflerini gerçekleştirmede tereddüdümüz yok.

Irak, bizim için aşağı yönlü önemli bir risk. Irak’la ilgili uç riskler gerçekleşmezse yıl sonu büyüme hedefimiz tutar” dedi. Maliye Bakanı Şimşek, ocak-haziran dönemine ilişkin bütçe rakamlarını, basın toplantısı ile açıkladı. Şimşek’in basın toplantısına eşi Esra Şimşek de izleyici olarak katıldı. Şimşek, “Haziran ayında bütçe açığı 613 milyon TL oldu. 2013’ün haziranında açık 1.2 milyar TL idi. Bütçe giderleri, yıl sonu hedefleriyle orantılı gidiyor. Yılın ilk yarısında yıl sonu hedeflerinin yüzde 49’u gerçekleşti. 6 ayda bir yıllık açık hedefinin yüzde 10’undayız. Dolayısıyla bütçe hedeflerimizi tutturma konusunda bir tereddüdümüz yok” ifadesini kullandı.

"VERGİ GELIRLERİ BOZULMADI"

Vergi gelirleri artışının biraz düşük kaldığını söyleyen Şimşek, “Bu geçici bir etki. Geçen yıl enerji KİT’leri nedeniyle tek seferlik stok ödemeler olmuştu. Yoksa vergi gelirlerinin seyrinde en ufak bir bozulma yok” dedi.