NATO’nun Deniz Kuvvetleri komutası bir yıl süreyle İngiltere'den Türkiye'ye geçti.
Komuta görevi, Türk Yüksek Hazırlık Seviyeli Deniz Görev Kuvveti (TURMARFOR) tarafından 31 Ocak 2023'e kadar icra edilecek.
Muğla'nın Marmaris ilçesindeki Aksaz Deniz Üs Komutanlığında TCG Sancaktar gemisinde gerçekleştirilen brifingte, sürdürülecek görev hakkında sunum yapıldı.
Programda konuşan Harp Filosu ve TURMARFOR Komutanı Tuğamiral Hüseyin Tığlı, Amerika Birleşik Devletleri’nden sonra NATO’da bu kabiliyette 5 karargah bulunduğunu ve TURMARFOR'un bu 5 karargahtan biri olduğunu söyledi.
Bu kapsamda TURMARFOR'un büyük bir yetenek olduğunu vurgulayan Tığlı, "Böylesine kapsamlı bir harekatı planlayıp koordine edebilen, komuta koordinesini yapabilen geniş bir karargahla TURMARFOR, ülkesine, birikimine ve muhabere edebilme altyapısına sahip büyük bir kuvvet çarpanıdır." dedi.
Bu görevle Türkiye’nin NATO’ya yapmış olduğu katkının da önemli olduğunu belirten Tığlı, "Türkiye’nin böylesine yetenekli bir karargah yapısını NATO’nun hizmet yapısına vermesi de Türkiye’nin NATO’ya verdiği önemi gösteriyor." diye konuştu.
TURMARFOR ve görevleri hakkında sunum yapan TURMARFOR Genel Sekreteri Deniz Albay Cüneyt Talayman ise NATO yüksek hazırlıklı deniz unsur komutanlıklarının kriz ve harp durumunda NATO harekatlarına komuta etmek için oluşturulduğunu söyledi.
Oluşturulan karargahların yüksek hazırlıklı ve intikal edebilecek yeteneğe sahip, müşterek ve birleşik karargahlar olduğunu anlatan Talayman, yüksek hazırlıklı deniz karargahlarının bir mutabakat muhtırası ile kurulan, NATO'ya gönüllülük esasıyla teklif edilen, NATO standartlarında yüzer komuta platformuna ve komuta kontrol sistemlerine sahip müşterek ve birleşik karargahlar olduğunu ifade etti.
Talayman, bu karargahların da genel olarak MARFOR kısaltmasıyla adlandırıldığını dile getirdi.
Halihazırda İngiltere, Fransa, İtalya, İspanya ve Türkiye'nin MARFOR karargahı bulunduğunu anlatan Talayman, şunları söyledi:
"Almanya'nın teşkil çalışmaları devam etmektedir. NATO mukabele kuvveti direktifine göre MARFOR'lar tarafından icra edilecek muhtemel görevler, kolektif savunma, toprak bütünlüğünün korunmasına katkı sağlama, barışı destekleme harekatı, ambargo harekatı, doğal harekat yardım harekatı, kritik altyapının korunması ve güvenlik harekatı ile öncü kuvvet harekatı olarak belirlenmiştir. Türkiye, NATO'ya verdiği önemin ve katkılarının göstergesi olarak TURMAFOR teşkil çalışmalarına 2018 yılında başlamış, 2020 yılında çekirdek kadronun atanmasıyla karargah faaliyetlerine başlamıştır. TURMARFOR Komutanı aynı zamanda Harp Filosu komutanıdır."
TURMARFOR'da barış, harp ve kriz durumları dikkate alınarak iki aşamalı oluşturulan kadro yapısının barış döneminde 59, kriz, harp döneminde ise 132 kişinin görev yapmasının planlandığını belirten Talayman, TURMARFOR karargahında halihazırda 1 İspanyol ve 1 Romen subayın görev yaptığını söyledi.
TURMARFOR Komutanlığının NATO Mukabele Kuvveti görevi öncesinde hazırlıkların tamamlanması ve denenmesi maksadıyla sertifikasyon tatbikatlarına iştirak ettiğine işaret eden Talayman, "Bu tatbikatlarda NATO tarafından oluşturulan değerlendirme timlerince denetlenmiştir. Bu kapsamda ilk olarak muhabere, iletişim ve bilgi altyapısının yeterliliğinin ve NATO sistemleri ile karşılıklı çalışılabilirliğinin kontrol edildiği Steadfast Cobalt 22 Tatbikatına katılım sağlanmış, TURMAFOR tatbikatı yüzde 95 üzerinde bir başarı seviyesi ile birincilikle tamamlamıştır." dedi.
Daha sonra TURMARFOR'un deniz unsur komutanlığı görevini icra etme yeteneğinin NATO tarafından denetlendiği Dynamic Mariner Mavi Balina 22 Tatbikatının da 11-22 Eylül'de Doğu Akdeniz ve Ege Denizi'nde icra edildiğini aktaran Talayman, şöyle devam etti:
"Tatbikatta Türkiye ve müttefik 16 ülkeden yaklaşık 8 bin personel, 50 gemi, 4 denizaltı, 32 uçak, 20 helikopter ve insansız hava araçları katıldı. Tatbikat son yıllarda icra edilen en geniş katılımlı NATO Deniz Tatbikatı olmuştur. TURMAFOR NATO Müttefik Deniz Komutanlığı denetleme timi tarafından tatbikat süresince 191 kriter çerçevesinde denetlenerek herhangi bir çekince bulunmadan harekata hazır deniz Unsur Komutanlığı Karargahı olarak sertifiye edilmiştir. Sertifikasyon sürecinin başarıyla tamamlanmasına müteakip, 15 Aralık 2022'de İngiltere'de icra edilen törenle NATO Mukabele Kuvveti Deniz Unsur Komutanlığı görevi İngiltere'den teslim alınmıştır."
2023 yılı NATO Mukabele Kuvvveti Deniz Unsur Komutanlığı hakkında da bilgiler aktaran Talayman, kuvvetin aktivite edilmesi halinde Avrupa Müttefik Kuvvetler Yüksek Karargahı Shape Stratejik Seviye Karargah, Müşterek Kuvvet Komutanlığı Napoli Karargahı Operasyonel Seviye Karargah olarak görev yapacağını dile getirdi.
TURMARFOR Komutanlığı'nın Kara, Hava, Özel Kuvvetler, KBRN ve Lojistik Unsur Komutanlıkları ile NATO Mukabele Kuvveti görevi yapacağını kaydeden Talayman, "TURMAFOR Komutanlığı 2023 yılı boyunca 3-5 günlük hazırlık durumunda bulunacak. NATO Mukabele Kuvveti aktive edilmesi halinde, Deniz Unsur Komutanlığı görevi üstlenerek, emrine verilecek unsurlar ile kriz bölgesine intikal ederek görevine başlayacak. Sardunya Adası İtalya’da 27 Nisan-14 Mayıs 2023 tarihleri arasında icra edilecek NOBLE JUMP 2023 tatbikatına iştirak edecek." diye konuştu.
NATO Deniz Güvenliği Mükemmeliyet Merkezi (DGMM) hakkında brifingini Yarbay Deniz Çetikli verdi.
Çetikli, Merkezin, tarihçe, genel bilgiler, misyon ve vizyon, paydaşlar, DGMM faaliyetleri, Türk Deniz Gücü ve DGMM hakkında bilgi aktardı.
TURMARFOR'un sancak gemisi TCG Sancaktar Komutanı Deniz Kurmay Albay Osman Çevik de geminin teknik, gücü, kapasitesi hakkında sunum yaptı.
Türkiye bir yıl sonra görevi İtalya'ya devredecek.
Brifinge katılanlar daha sonra Sancaktar gemisini gezerek yürütülecek çalışmalar hakkında bilgilendirildi.
