12 Eylül Darbesi ile ilgili olarak araştırmalar yapılıyor. Darbenin tam tarihi ve hangi sebeple meydana geldiği, kimler tarafından yapıldığı sorularına yanıt aranıyor.
İşte 12 Eylül darbesine dair bilgiler...
12 Eylül Darbesi ya da 1980 İhtilali, resmî adlarıyla 12 Eylül 1980 Harekâtı veya Bayrak Harekâtı, Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından emir komuta zinciri içinde 12 Eylül 1980 tarihinde gerçekleştirilen bir askerî darbedir. Bu olay, 27 Mayıs Darbesi ve 12 Mart Muhtırası'ndan sonra Türkiye Cumhuriyeti tarihinde ordunun yönetime yaptığı üçüncü ve son başarılı müdahale olarak bilinir.
12 Eylül gecesi saat 03.00'te Türk Silahlı Kuvvetleri, TRT, PTT ve diğer iletişim birimlerine el koyarak müdahaleye başladı. İçişleri Bakanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü, Başbakan Süleyman Demirel’in konutu ve diğer kritik noktaların kontrol altına alınmasının ardından, sabah saat 04.00'te radyodan tüm ülkeye müdahale duyuruldu. İlk bildiride, bu harekâtın amacının ülke bütünlüğünü korumak, iç savaşı önlemek, devlet otoritesini yeniden tesis etmek ve demokratik düzenin işleyişini engelleyen unsurları ortadan kaldırmak olduğu belirtildi. Aynı gün, saat 13.00'te, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Kenan Evren yaptığı bir konuşmayla müdahalenin gerekçelerini açıkladı.
Müdahale sonucunda Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin ve Süleyman Demirel başkanlığındaki hükümetin faaliyetleri durduruldu, parlamento üyelerinin dokunulmazlıkları kaldırıldı ve ülkede sıkıyönetim ilan edildi. Genelkurmay Başkanı Kenan Evren devlet başkanlığı görevini üstlendi ve yasama yetkisi, Evren başkanlığında oluşturulan Millî Güvenlik Konseyi'ne geçti. Siyasi partiler kapatıldı ve liderleri bir süre gözaltında tutuldu. 1961 Anayasası devre dışı bırakıldı ve yeni bir anayasa hazırlandı. Bu anayasa, 7 Kasım 1982 tarihinde yapılan halk oylamasında %91,37 oranında kabul edildi; Kenan Evren de cumhurbaşkanı oldu.
Darbe sonrası süreçte, resmi verilere göre 650.000 kişi gözaltına alındı, 230.000 kişi askerî mahkemelerde yargılandı. Cezaevlerinde işkence sonucu 171 kişi öldü, toplamda yaklaşık 300 kişi hayatını kaybetti. 48 kişi idam edildi ve 1.683.000 kişi fişlendi.
12 Eylül 2010 referandumunda %57,88 "evet" oyu çıktı ve darbecilere yönelik suç duyuruları başladı. İlk soruşturma, Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından 7 Nisan 2011'de açıldı. Dava sonucunda, Kenan Evren ve Tahsin Şahinkaya ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırıldı. Ancak, Yargıtay aşamasında, Şahinkaya’nın ölümüyle dava düştü. 15 Temmuz 2016 Darbe Girişimi'nden sonra, Evren ve Şahinkaya hakkında dava açan savcılar ile yargılamaya bakan hâkimler, FETÖ soruşturmaları kapsamında görevden alındı ve bazıları yargılandı.
Kaynak:Vikipedi
