Anayasa Mahkemesi Raportörü Osman Can, AKP'ye kapatma davasına ilişkin raporunu tamamlayarak heyete sundu. Can, eylemleri düşünce açıklaması boyutunda kalan AKP'nin kapatılamayacağını belirtti

Osman Can'ın hazırladığı rapor, Anayasa Mahkemesi üyelerini bağlamıyor.
Yargıtay Başsavcılığı'nın AKP'nin kapatılması istemiyle açtığı davada konuşma sırası Anayasa Mahkemesi heyetine geldi. Raportör Osman Can, davanın esasına ilişkin raporunu tamamlayarak heyete sundu. Raporda, ileri demokrasilerde ancak şiddeti teşvik eden partilerin kapatılabileceği, eylemleri düşünce açıklaması boyutunda kalan AKP'nin kapatılamayacağı belirtildi. Türbanla ilgili yasama faaliyetlerinin de kapatma nedeni olmadığı savunuldu. 11 üyeli mahkemede 6 üye bu görüşü desteklerse AKP'ye hiçbir yaptırım uygulanmayacak.

Anayasa Mahkemesi Başkanı Haşim Kılıç, AKP'nin 3 Temmuz'da sözlü savunma yapmasının ardından çalışmalarına başlayan Raportör Can'ın raporunu sunduğunu açıkladı.

AİHS'ye aykırı
Alınan bilgiye göre, raporda, AKP'nin kapatılması isteminin reddinin gerektiği vurgulandı. Raporda, ileri ve çağdaş demokrasilerde, sadece şiddet eylemlerine karışan ya da bu eylemleri teşvik eden partilerin kapatılabileceği belirtilerek, AKP'nin bu yönde bir eyleminin bulunmadığı ifade edildi.
Raporda, bir partinin ifade özgürlüğü kapsamında kalan eylemler nedeniyle kapatılmasının Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin örgütlenme özgürlüğüne ilişkin maddesiyle bağdaşmadığı vurgulandı. AİHS ve AİHM kararlarıyla sınırları genişletilen ifade özgürlüğünün siyasi partiler için de geçerli olduğunun savunulduğu raporda, Anayasa'nın 90. maddesi uyarınca uluslararası sözleşmelerin diğer tüm mevzuat karşısındaki üstünlüğü anımsatıldı. AKP aleyhindeki iddianamenin büyük bölümünün düşünce açıklamalarından oluştuğu ifade edildi.

'Türban gerekçe olamaz'
Raporda, Venedik kriterleri uyarınca hoşgörüsüzlüğün siyasi parti kapatma nedeni olarak sayılması halinde bile AKP'nin kapatılamayacağı kaydedildi. Üniversitelerdeki türban yasağının kaldırılmasına yönelik anayasa değişikliğinin Anayasa Mahkemesi'nce laikliğe aykırı bulunarak iptal edildiğinin anımsatıldığı raporda, bu kararın AKP'nin kapatılmasını gerektirmeyeceği kaydedildi.

Kararda, iptal edilen düzenlemenin bir yasama faaliyeti olduğu, bu yasama faaliyetinin AKP'ye mal edilmesi halinde dahi bunun Venedik kriterlerine göre hoşgörüsüzlük olarak yorumlanamayacağı, barışçıl ve özgürlük alanının genişletilmesine yönelik bir faaliyet olarak algılanması gerektiği ifade edildi.
Raporda, kapatma yaptırımının uygulanmayacağı bir ortamda, başta Başbakan Recep Tayyip Erdoğan olmak üzere hakkında siyaset yasağı istenen 71 kişi için siyaset yasağı da konulamayacağına yer verildi. Raporda, AKP'nin eylemlerinin hazine yaptırımından yoksun bırakma gibi bir ara yaptırımı da gerektirmediği kaydedildi. Mevzuata göre raporu inceledikten sonra davayı görüşecek olan 11 üyeli mahkemeden 7 üye “kapatma” yönünde oy kullanırsa AKP kapatılacak. Hazine yaptırımından yoksun bırakma yaptırımı için ise 6 üyenin oyu gerekiyor.

İdam benzetmesi var mı?
ANKA'nın haberine göre, raporda siyasi partilerin kapatılmasının bir kişinin idam edilmesine benzer olduğu belirtilerek, demokratik rejimlerde halkın oylarıyla seçilen kişilerin iktidardan ancak yine halkın oylarıyla indirilmesi gerektiği anlatıldı. Ancak Anayasa Mahkemesi kaynakları, idam örneğinin raporda bulunmadığı yönünde bilgi verdi.

BAŞKAN HAŞİM KILIÇ:
Yüksek Askeri Şûra bizi ilgilendirmez
Raporun, üyeler açısından bağlayıcı olmadığını anımsatan Anayasa Mahkemesi Başkanı Kılıç, “Burada olan üyelere raporu dağıttım. Arkadaşlarımızın çalışma temposu ve biçimi bu süreci tayin edecektir. Çalışmaya başladılar. Uygun zamanda müzakerelere geçeceğiz. Basın mensuplarından rica ediyorum, lütfen mahkemeyi rahat bırakın ve bu süreci sağlıklı bir şekilde tamamlayalım” dedi. Üyelerle istişarede bulunduktan sonra davayı gündeme alacaklarını söyleyen Kılıç, “Yüksek Askeri Şura'yı bekleyecek misiniz?” sorusuna, “Onlar bizi ilgilendirmez. Biz kendi programımıza göre gündemimizi ayarlayacağız” yanıtını verdi.


CHP LİDERİ DENİZ BAYKAL:
Karar gerekçesiyle birlikte ilan edilmeli
CHP Genel Başkanı Deniz Baykal, AKP hakkındaki kapatma davası için “Anayasa Mahkemesi ne karar verirse versin saygımız var. Ama, karar alındığı anda gerekçeleriyle birlikte ilan edilmelidir. Çünkü karar ne olursa olsun gerekçesi de önem kazanacaktır” dedi. Baykal, “Mahkeme ne karar verirse versin saygımız var. Ama, karar alındığı anda gerekçeleriyle birlikte ilan edilmelidir. Çünkü karar ne olursa olsun gerekçesi de önem kazanacaktır. Türkiye'nin gerekçeyi beklemeye tahammülü yoktur” diye konuştu.