Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın, EYT konusunda yaptığı "Yapmayacağım, seçim kaybetsem bile bu işte yokum" açıklamasının ardında gözlerin çevrildiği emeklilikte yaşa takılanlarla ilgili Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk açıklama yaptı. EYT ile ilgili çok sayıda analiz yapıldığını açıklayan Bakan Selçuk, "EYT ile ilgili en az 10 analiz yaptık. Her türlü kombinasyonu denedik. Hiçbirinin maliyeti sürdürülebilir değil." ifadelerini kullandı.

2020 Merkezi Yönetim bütçe ve 2018 Kesin Hesap Kanun Teklifi görüşmelerine katılan ve milletvekillerinin sorularını cevaplayan Bakan Selçuk, 15 Temmuz bağışlarına ilişkin, "1 kuruşuna bile dokunulmadı. 330 milyon liranın üzerindeki para fonda duruyor" açıklamasını yaptı.

"EYT'NİN MALİYETİ SÜRDÜRÜLEBİLİR DEĞİL"
Emeklilikte Yaşa Takılanlar ile ilgili soruya Selçuk, "Benim elimde on küsur analiz var. Her türlü kombinasyonu denedik. Fakat hiçbirisinin maliyeti sürdürülebilir bir maliyet değil. Emeklilik için yaş şartını bekleyen 1998 öncesi işe giren sigortalımızın ortalama yaşı 48. 65 yaşını bekleyecek değiller. Bunlar kademeli olarak emekli olacaklar. Emeklilik yaşının 65 olduğu iddiası da doğru değil. 2008 reformu tam kendi seviyesine ulaştığı zaman gerçekleşecek yaş. 65 yaş şartı kadın ve erkek sigortalı için 2048'de sağlanacak. 2048 yılına kadar bütün emekliler kademeli olarak belli yaş aralıklarında emekli oluyorlar. Şu anda 52,7 ortalama emeklilik yaşımız var. EYT olan kesimin yaklaşık yarısı şu anda 657 kapsamında" dedi.

MAKAM ARABASIYLA İLGİLİ İDDİALARA DA YANIT VERDİ
Makam arabasına yönelik soruya Selçuk, "Makam arabası mevcutta olduğu için kullanmaya devam ettim. 12 milyon diye bir şey yok. Devlet malzeme ofisi aracılığıyla temin ediliyor. KDV hariç 1,2 milyon TL" ifadelerini kullandı.

Bakan Selçuk, Niğde'de 500 kişinin 65 yaş üstü aylığının kesilmesine ilişkin soruya, "Elimizdeki verilere göre 2016 yılında yaşlı aylığı alan kişi sayısı 620 bin iken, 2019'da 795 bin. Kesilmenin sebebi yüzde 34 ölüm, yüzde 18 muhtaçlık durumunun ortadan kalkması, yüzde 15'i sosyal güvencisinin olduğu tespiti, yüzde 9 rapor süresi dolduğu halde yenilenmemesi, yüzde 7 kendi feragat etmesi, yüzde 17'si 18 yaş dolumu, adres değişikliği gibi sebepler" şeklinde konuştu.

Düzenli sosyal yardımlardan olan elektrik desteği verdiklerini aktaran Selçuk, aylık 150 kilowatt saate kadar destek verdiklerini ve bir milyon haneye yaklaşık 400 milyon kaynak aktardıklarını söyledi.

ERDOĞAN NE DEMİŞTİ?
Sayıları 6 milyonu bulan EYT'lilerle ilgili Cumhurbaşkanı Erdoğan, tartışmalara son noktayı koymuştu. Erdoğan, "Yapmayacağım, seçim kaybetsem bile bu işte yokum" demişti.

Erdoğan EYT konusunda şu açıklamaları yapmıştı:

"Tutturmuş bir EYT, erken emeklilik. İskandinav ülkelerinin hepsi bu sistemle battı. Bizim başımıza erken emekliliği dolayanlar bunun bedelini ödeyecek ve ödedi. Niçin erken emeklilik? Ne zaman emekli olması gerekiyorsa o zaman emekli olsun ve parasını en güzel şekliyle alsın. Erken emekli olup ikinci iş arayacak ve işsizliğin yükselmesine neden olacak. Bu hesap kötü bir hesaptır. Biz bunu politik hesaplarla yapmayacağız. Arkadaşlarıma söylüyorum, beni bu yola teşvik etmeyin. Seçimi kaybetsek de olmayacak. İskandinav ülkelerinin hepsi erken emeklilik sistemiyle battı. Herkes vaktinde emekli olmalı."

ÜLKEYE YILLIK MALİYETİ 100 MİLYAR TL'Yİ GEÇİYOR
EYT'lilerin sayısının 5 ila 6 milyon civarında olduğuna dikkat çeken sosyal güvenlik uzmanları, en düşük emekli maaşı olan bin 600 lira üzerinden hesap yapılsa bile yıllık maliyetinin 100 milyar liranın üzerinde olacağına dikkat çekti. Yaklaşık 6 milyon kişinin şu anda EYT'li olduğu biliniyor. Şu andaki rakamlarla fatura en az 113 milyar TL.

EYT NEDİR?
Bir kişinin hangi koşullarda emekli olacağı, kanuna göre belirlenir. 2008'den önce SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı olmak üzere üç ayrı kurum ve kanun söz konusuydu.

Bu tarihten sonra Sosyal Güvenlik Kurumu adı altında birleştirildi. Örneğin ilk kez 30 Nisan 2008'de SSK'lı olan bir erkek 60 yaşında, 7 bin prim günüyle emekli olabilirken, bir gün sonra yani 1 Mayıs 2008'de SSK'lı olan bir erkek 7 bin 200 prim günüyle emekli olabilir hale geldi. Yani bir gün geç sigortalılık 200 gün fazla çalışmayı gerektirdi. 9 Eylül 1999'da da 4447 sayılı Kanun hayata geçerken, bu tarihten önce sigortalı olanlar için de kademeli bir yaş şartı devreye sokuldu.

9 Eylül 1999 ve sonrasında sigortalı olan erkekler için 60, kadınlar için 58 yaş şartı getirildi. Yani, bir gecede emekli olmak için belirli bir yaşı doldurmak zorunda kaldılar. Ve sorun tam da bu noktada başladı. 1999'da sisteme acil müdahale gerekiyordu ve neredeyse bir gecede şartlar değişti. Sonuçta 'emeklilikte yaşa takılanlar' oluştu.

NE KADAR EYT'Lİ VAR
EYT'lierin sayısı yaklaşık 6 milyon kişi civarında olup hemen emekli olabileceklerin sayısı ise 1 milyon kişinin üzerinde. EYT'lilere emeklilik imkanı tanınmasının sosyal güvenlik sistemine maliyeti ise 10 yılda 700 milyar liranın üzerinde olacağı da tespitler arasında. Ancak emeklilikte yaşa takılanlara göre düzenleme yapılsa sadece 700 bin kişi hemen emekli olabilecek ve bunun da maliyeti yıllık 10 milyar liranın biraz üzerine çıkacak.