Türk Bankacılık Sektörü'nün aktif büyüklüğü Eylül 2015 döneminde bir önceki yıl sonuna göre yüzde 20,2 arttı.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), Eylül 2015 "Türk Bankacılık Temel Göstergeleri'ni açıkladı. Buna göre, Türk Bankacılık Sektöründe Eylül 2015 itibariyle, 34 adet mevduat, 13 adet kalkınma yatırım ve 5 adet katılım bankası olmak üzere toplam 52 banka faaliyet gösterdi. Bankacılık sektörünün bir önceki çeyreğe göre (Haziran 2015) şube sayısı 30, personel sayısı 337 kişi azaldı. Eylül 2015 dönemi itibariyle şube sayısı 12 bin 330 adet ve personel sayısı 218 bin 6 kişi oldu.

Türk Bankacılık Sektörü'nün aktif büyüklüğü Eylül 2015 döneminde bir önceki yıl sonuna göre yüzde 20,2 artarak 2 trilyon 396 milyar TL oldu. Eylül 2015 döneminde bilanço dışı kalemlerden bir önceki yıl sonuna göre; gayrinakdi krediler yüzde 24, türev finansaş varlıklar ise yüzde 35,1 arttı. Türk Bankacılık Sektörü'nün aktif büyüklüğü Gayri Safi Yurtiçi Hasıla'ya (GSYH) oranı 2014 yıl sonu itibariyle 1,14 olarak gerçekleşti.

Bilanço içerisindeki yabancı para varlıkların toplam varlıklara oranı yüzde 40, toplam yabancı para yükümlülüklerin toplam yükümlülüklere oranı yüzde 48 olarak gerçekleşti. Yabancı para kredilerin toplam krediler içerisindeki payı yüzde 33, yabancı para mevduatın toplam mevduata oranı yüzde 45 oldu.

Toplam varlıklar içerisinde kredilerin payı yüzde 62, menkul kıymetlerin payı yüzde 14 ve zorunlu karşılıkların payı yüzde 9 olarak gerçekleşti. Mevduat yüzde 53 pay ile toplam yükümlülükler içerisinde en büyük paya sahipken, bankalara borçlar kaleminin payı yüzde 17 ve repodan sağlanan fonların payı yüzde 6 oldu. Özkaynakların toplam yükümlülükler içerisindeki payı ise yüzde 10 oldu. Eylül 2015 dönemi gayrinakdi kredilerin büyüklüğü 476 milyar TL olarak gerçekleşti.

Gayrinakdi krediler içerisinde teminat mektupları yüzde 74 ile en büyük paya sahipken akreditif kredilerin payı yüzde 16 oldu.

Eylül 2015 dönemi itibarıyla türev alım tutarı 832 milyar TL, türev satım tutarı 823 milyar TL olarak gerçekleşti. Bilanço dışında yer alan türev işlemlerin yüzde 45'i swap para işlemlerinden, yüzde 24'ü swap faiz işlemlerinden ve yüzde 10'u vadeli döviz işlemlerinden oluştu.

Yılın ikinci çeyreğinde kredi tutarı 1,48 trilyon TL olurken, mevduat tutarı 1,27 trilyon TL olarak gerçekleşti. Mevduatın krediye dönüşüm oranı Eylül 2015 dönemi itibarıyla 1,17 oldu.

Bilanço dışı yabancı para pozisyonun 96 milyar TL fazla, bilanço içi yabancı para pozisyonu 100 milyar TL açık pozisyonda olup, yabancı para pozisyonu 3,7 milyar TL açık pozisyonda oldu.

KARLILIK

Bankacılık sektörünün gelir tablosunda faiz geliri 120 milyar TL ve faiz gideri 63 milyar olarak gerçekleşti. Eylül 2015 dönemi itibarıyla Türk Bankacılık Sektörü'nün net dönem karı 19 milyar TL oldu. Eylül 2015 net karı, 2014 yılının aynı dönemine göre kamu ve yabancı banka gruplarında artarken yerli özel banka grubunda düştü.

Bankacılık Sektörünün özkaynak karlılığı geçen yılın aynı dönemine göre kamu, yerli özel ve yabancı banka gruplarında düşüş gösterdi. Bankacılık sektörünün Eylül 2015 dönemi aktif karlılığı geçen yılın aynı dönemine göre azaldı.

KREDİLER

Eylül 2015 döneminde, toplam kredi tutarı 1,48 trilyon TL olup, söz konusu tutarın 996 milyar TL'si Türk parası kredilerden, 486 milyar TL'si yabancı para kredilerden oluştu. Kredilerin içerisinde ticari ve kurumsal kredilerin payı yüzde 48, Kobi kredilerinin payı yüzde 26 ve tüketici kredilerin (kredi kartları dahil) payı yüzde 26 oldu.

Eylül 2015 döneminde; ticari ve kurumsal krediler 718 milyar TL, Kobi kredileri 383 milyar TL ve tüketici kredileri ve kredi kartları 381 milyar TL olarak gerçekleşti.

Toplam krediler içerisinde, toptan ticaret ve komisyonculuk sektörünün payı %8,30, inşaat sektörünün payı yüzde 7,40 oldu. İşletme sınıflarına göre Kobi kredilerinde bir önceki çeyreğe göre artış gerçekleşti.

Eylül 2015 döneminde tüketici kredileri bir önceki çeyreğe göre artarak 380 milyar TL olarak gerçekleşmiştir. Konut kredisi, kredi kartları ile ihtiyaç ve diğer tüketici kredileri sırasıyla 141 milyar TL, 77 milyar TL ve 156 milyar TL oldu.

Bireysel krediler içerisinde ihtiyaç ve diğer tüketici kredilerinin pay yüzde 41, konut kredisinin payı yüzde 37 kredi kartlarının payı ise yüzde 20 olarak gerçekleşti.

Bireysel kredi kartı tutarı, Eylül 2015 döneminde bir önceki çeyreğe göre artış göstererek 77 milyar TL olarak gerçekleşti. BDDK'nın kredi kartlarına yönelik Şubat 2014'de yürürlüğe giren taksit sınırlaması düzenlemenin etkisiyle birlikte 2013 yıl sonunda 47 milyar TL olan taksitli kredi kartı tutarı Eylül 2015 dönemi itibariyle 35 milyar TL'ye geriledi.

Eylül 2015 dönemi itibarıyla takipteki kredilerin (brüt) tutarı 45 milyar TL oldu. Bankacılık sektöründe kredilerin Takibe Dönüşüm Oranı (TDO) Eylül 2015 döneminde yüzde 2,94 olarak gerçekleşti. Sektörel krediler içerisinde takibe dönüşüm oranları; toptan ticaret ve komisyonculukta yüzde 3,26, inşaat sektöründe yüzde 3,69 ve tarım sektöründe yüzde 2,20 olarak gerçekleşti.

Tüketici kredilerinin (bireysel kredi kartları dahil) takibe dönüşüm oranı Eylül 2015 döneminde yüzde 4,07 olarak gerçekleşti.

MENKUL KIYMETLER

Menkul kıymet toplamı 322 milyar TL olup bir önceki çeyreğe göre artış gösterdi. Menkul kıymetlerin yüzde 68'i devlet tahvili, yüzde 23'ü hazinece ihraç edilmiş Eurobond ve yüzde 3'ü sukuktan oluştu. Toplam mevduatın, 704 milyar TL'si TP Mevduat/Katılım fonlarından, 555 milyar TL'si Döviz Tevdiat Hesabı/Katılım Fonlarından ve 11 milyar TL'si kıymetli maden hesaplarından oluştu.

Mevduatın yüzde 59'u gerçek kişi mevduatından oluşurken, ticari ve diğer kuruluşlar mevduatının %36 ve resmi kuruluşlar mevduatının payı yüzde 5 oldu. Açılış vadelerine göre toplam mevduat içerisinde vadesiz mevduatın payı yüzde 20 ve 1-3 ay arası mevduatın payı yüzde 53 oldu.

BANKALARA BORÇLAR VE REPO

Eylül 2015 dönemi itibarıyla bankalara borçlar kalemi 32 milyar TL Türk parası, 345 milyar TL yabancı para olmak üzere 377 milyar TL oldu. Repo işlemlerinden sağlanan fon tutarı Eylül 2015 döneminde bir önceki çeyreğe göre azalarak 151 milyar TL olarak gerçekleşti.

Türk Bankacılık Sektörünün sermaye yeterliliği oranı Eylül 2015 döneminde yüzde 14,65 olarak gerçekleşti. Bankacılık Sahiplik grupları ayrımında kamu bankalarının sermaye yeterliliği oranı yüzde 16,07 olarak sektör ortalamasının üzerinde oldu.

Fonksiyon grupları ayrımında sermaye yeterlilik oranı mevduat, katılım bankaları ile kalkınma ve yatırım bankalarından sırasıyla yüzde 14,08, yüzde 14,34 ve yüzde 27,23 olarak gerçekleşti. Sermaye yeterliliği hesaplamasında, risk ağırlıklı varlıkların yüzde 90'ı kredi riskine esas tutardan, yüzde 7'si operasyonel riske esas tutardan ve yüzde 3'ü piyasa riskine esas tutardan oluştu.