Amerikalı uçak imalatçısı Boeing'in gövdesi tamamen plastik bazlı kompozitten imal edilen yeni yolcu uçağı 787 Dreamliner, Türkiye saati ile 20.00'de ilk uçuşunu başarıyla gerçekleştirdi.
Seattle yakınlarındaki Everett tesislerinde yapılan uçuşta, 787'nin temel uçuş sistemleri denendi. Test pilotları Mike Carriker ve Randy Neville tarafından gerçekleştirilen 2 saatlik uçuştan sonra 787 Everett'e indi. Yaklaşık 2 yıl gecikme yaşanan projede testlerin ve sertifikasyon sürecinin tamamlanmasından sonra ilk teslimatın Japon ANA Havayolları'na gelecek yıl sonunda yapılması planlanıyor.
Boeing'in 1997'de uçan 777 modelinden sonra geliştirdiği ilk yeni nesil yolcu uçağı olan 787, proje aşamasında dünyanın en iyi satan yolcu uçaklarından biri oldu. Projenin başladığı 2005'ten bu yana toplam 840 adetlik sipariş alındı.
GÖVDESİ PLASTİK
İmalatçı, verimliliğin yükseltilmesi amacıyla gövdeyi tamamen kompozitten üretti. Böylece ağırlık yaklaşık yüzde 30 oranında azaltıldı. Yakıt tasarrufu ise günümüz uzun menzilli uçaklarına göre yüzde 25 daha az olacak. Plastik bazlı kompozit ile uçağın imalatı daha hızlı yapılabilecek. Havacılıkta her gün daha fazla kullanılan kompozit malzemeden ilk defa büyük bir yolcu uçağının gövdesi imal edildi.
ÖZEL KANATLAR
Japon katana kılıcına benzetilen kanatlar uçağın hem düşük süratlerde havada rahatlıkla tutunmasını, hem de seyir sırasında yüksek hızla uçmasını sağlıyor.
ÜÇ FARKLI MODELİ VAR
Boeing, yeni uçağı 787'yi üç farklı modelde imal edecek.
Bunlardan 787-3, orta menzilli uçuşlarda kullanılacak. Üç sınıfta yolcu kapasitesi 330 olacak. Diğer modeller 787-8 ve 787-9 ise daha uzun uçuşlar için imal edildi.
787-8, yolcu doluluğunun daha düşük olduğu hatlarda, 787-9 ise 290'a kadar çıkan koltuk kapasitesi ile yüksek doluluğa sahip hatlarda kullanılacak.
787-3787-8787-9
Yolcu Sayısı 290-330210-250250-290
Gövde Uzunluğu56.72m 56.72m 63m
Kanat Açıklığı52m 60 m62 m
Yükseklik16.92 m 16.92m16.92m
Kabin Genişliği5.72 m5.72 m5.72 m
Boş Ağırlığı110.2 ton 110 ton 115.3 ton
Maksimum Ağırlık165.1 ton 218.5 ton 244.9 ton
Menzili5650 km 15200 km15750 km
Uçuş Yüksekliği13100 m 13100 m13100 m
Yüksek verimliliğe sahip kanatların sürtünme oranı da çok düşük.
ÇEVRECİ MOTORLAR
Uçakta General Electric imalatı GEnx ve Rolls Royce'un Trent 1000 motorları kullanılabiliyor. Yüksek verimlilik sağlayan motorlar çevreyi daha az kirletirken yakıt sarfiyat oranları da yüzde 20 daha düşük. Motor çıkışlarındaki diagonal metal kesimleri de sesi yayarak çıkardığı için daha sessiz uçuş imkanı sunuyor. Boeing'in hedefi, 787'yi dünyanın en çevreci uçağı yapabilmek.
TÜRK PARÇALARIYLA UÇTU
Dreamliner uçağı, ilk uçuşunda Türkiye'de imal edilen parçalarla uçtu.
Ankara merkezli TAI, uçağın kuyruktaki elevatörde 7 metre uzunluğundaki kompozit parçayı imal etti. Bu parça, Türkiye'de havacılık için üretilen en büyük kompozit parça oldu. Ayrıca, kargo bölümündeki bariyerler ve bazı gövde parçaları da TAI'de yapıldı.
Anlaşmaya göre 2022'ye kadar TAI Boeing 787 için toplam 3066 adet parça imalatı gerçekleştirilecek. İstanbul merkezli Kale Aero da özel alaşımlara sahip kuyruk parçaları üretti. Tüm bu parçalar, ilk uçakta kullanıldı.
THY'NİN İHALESİNE GİRDİ
Türk Hava Yolları'nın (THY), uzun menzilli uçak ihalesine giren 787, bu pazarda Airbus'ın A350XWB uçağı ile rekabet ediyor. THY, 20'si kesin, 10'u da opsiyon yani kesin siparişe çevrilebilir toplam 30 uçak alımı planlıyor. İhalesinin Haziran 2010'da açıklanması planlanıyor.
787'DE TÜRBÜLANS ÇOK AZ HİSSEDİLECEK
Türbülans etkilerinin en az hissedilmesi için uçağa özel bir oto-pilot sistemi konuldu. Çok özel hassas oto-pilot, türbülans sırasında uçağın yukarı-aşağı, sağa-sola yaptığı ani hareketlere karşılık çok hızlı küçük kumandalar vererek uçağı kontrol altında tutuyor. Sarsıntılar normal yolcu uçaklarına göre yüzde 50 oranında azaltılarak "yumuşak uçuş" sağlanıyor. Boeing bu sistemle "uçak tutması" olarak da bilinen hareket hastalığını önlemeyi hedefliyor.
