Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesindeki olaylarla ilgili olarak, ''Şu anda Çin'deki bu olay adeta bir soykırımdır. Bunu daha farklı bir şekilde yorumlamanın bir anlamı yok'' dedi.
Erdoğan, İtalya dönüşünde Esenboğa Havalimanı'nda gazetecilerin sorularını yanıtladı.

Başbakan Erdoğan, ''Ziyaretinde ikili görüşmeler sırasında Sincan olaylarıyla ilgili liderlere bir çağrıda bulunup bulunmadığı'' sorusu üzerine, ikili görüşme yaptığı liderlere bu konuyu açtığını ve konuyla ilgili hassasiyetlerini gördüğünü belirtti.

Çin'in G-8 Zirvesi'ne son anda katılmamasının ''manidar'' olduğunu ifade eden Erdoğan, ''Bundan dolayı onlar da bu işin hassasiyetini anlamış bulunuyorlar. Kendileriyle bunları konuştuk ve bu konu üzerinde hassasiyetlerini de istedik. Bunu da talep ederken tabi bizim BM Güvenlik Konseyi'nin geçici üyesi olma sıfatıyla da böyle bir talepte bulunduğumuzu kendilerine de söyledik. Temenni ederiz ki bu hassasiyet onlarda da ortaya çıkar'' diye konuştu.

Erdoğan, Sanayi ve Ticaret Bakanı Nihat Ergün'ün Çin mallarını boykota ilişkin açıklamalarının hatırlatılarak bu konudaki değerlendirmelerinin sorulması üzerine şunları söyledi:
''Bu konuyu tabii biz arkadaşlarımızla henüz ele almış değiliz. Bunların değerlendirmesini yapmış değiliz. Bazı şeyleri tabii birbirine karıştırmayacağız. Hassasiyetlerimizi ortaya koyacağız, ama bu hassasiyetimizi ortaya koyarken de bizim devlet düzeyinde yapmamız gerekenlerle, halkın yapması gerekenleri birbirine karıştırmamız, yönlendirmemiz.... Bunlar yanlış olabilir. Biz şu anda sadece ikili ilişkilerimizi her geçen gün daha iyi bir konuma taşıdığımız Çin yönetiminden böyle bir olaya karşı hassasiyetini istiyoruz. Ve burada bir vahşet var. Yüzlerce insan öldürülüyor. Ve bine aşkın insan yaralı. Tüm bu olaylara karşı Çin yönetiminin seyirci kalmasını, bir de BM Güvenlik Konseyi Daimi üyesi olan Çin'in buna seyirci kalmasını doğrusu biz anlamakta zorlanıyoruz. Ve buna insan hakları açısından bir defa Çin yönetiminin eğilmesi ve failleri bir an önce ele alıp, yargılamalarının gereğini istiyoruz.

Bir de ibadetleriyle alakalı, onların ibadet için örneğin bugün aldığımız haberler Cuma ile ilgili olarak ibadete gitmesinin engellenmesi yönündeki haberler... temenni ederiz ki bunlar da doğru değildir. Bunlar da inanç özgürlüğü noktasında çok çok önemli. Çin yönetimi inanıyorum ki bu failleri bir an önce ortaya çıkararak gereğini yapacaktır. Beklediğimiz budur, beklentimiz budur.''

-''ÇİN'DEKİ BU OLAY ADETA SOYKIRIM''-

Erdoğan, ''İtalya'daki açıklamanızda Çin'deki olayları soykırım olarak nitelendirdiniz. Dışişleri Bakanlığından bir açıklama yapılarak, Türkiye ile Çin arasındaki dostluğa dikkat çekildi ve 'Türkiye'nin Çin'in içişlerine karışmak gibi bir niyeti yok' denildi. Bu iki açıklamayı birlikte değerlendirdiğimiz zaman soykırım açıklamasının biraz sert olduğunu düşünüyor musunuz?'' sorusu üzerine de şöyle konuştu:

''Kullandığım ifadeyi bilerek kullanıyorum, inanarak kullanıyorum. Dışişleri'ndeki arkadaşlar benim ifademin dışında bir ifadeyi kullanamaz. Ve kullanmamışlardır da. Burada bir yanlışlık olabilir. Şu anda Çin'deki bu olay adeta bir soykırımdır. Bunu daha farklı bir şekilde yorumlamanın bir anlamı yok. Asla biz Çin'in toprak bütünlüğü üzerinde bugüne kadar hiçbir farklı yaklaşım içerisinde bulunmadık. Tam aksine Çin'in toprak bütünlüğünden yana olduğumuzu Çin'e bizim de gidişimizde, Sayın Cumhurbaşkanı'nın da gidişinde bütün bakan arkadaşlarımız hepsi bu şekilde bu açıklamalarını yapmışlardır. Bundan yana olduğumuzu hep söylemişlerdir, ama oradaki soydaşlarımızın da hukukunun korunmasını her zaman bizler talep etmişizdir. Bu da en tabii, en doğal bir yaklaşımdır, bir anlayıştır.''

-''CİDDİ, RESMİ BİR AÇIKLAMA YAPAMAYIZ''-

''Kuzey Irak'taki Kürtlerin, ABD'nin Irak'ı terk etmesinden sonra Türkiye'ye bağlanmak istediklerine'' ilişkin bugün basında yer alan haberlerle ilgili değerlendirmesinin sorulması üzerine de Başbakan Erdoğan, ''Bizler tabii hayali veyahut da basında yer almış olan bazı ifadeler üzerinden kalkıp da ciddi, resmi bir açıklama yapamayız'' dedi.

Kendilerine böyle bir şeyin ulaşmadığını ifade eden Erdoğan, ''Olmadığına göre, böyle bir değerlendirme yapmamız kesinlikle mümkün olmaz'' diye konuştu.

Başbakan Erdoğan, Filistin lideri Abbas'ın ''Rum tezlerini destekliyoruz'' şeklinde dile getirdiği iddia edilen sözleriyle ilgili haberler konusundaki bir başka soru üzerine de İtalya'dayken konuyu araştırttığını belirterek,''Kesinlikle bu Mahmud Abbas tarafından doğrulanan veya onlar tarafından yapılmış değil. Tam aksine Rum tarafından böyle bir şeyin açıklandığı istikametindedir'' şeklinde konuştu.

-G-8 ZİRVESİ-

Başbakan Erdoğan, İtalya Başbakanı Silvio Berlusconi'nin davetine icabetle gittiği G-8 Zirvesi'nde çalışmalarını tamamlayarak yurda döndüğünü söyledi.

Her yönüyle verimli geçen zirve sırasında, muhataplarıyla ikili görüşme yapma fırsatını bulduğunu ifade eden Erdoğan, zirvede başta küresel finans krizi, akabinde küresel ekonomik kriz olmak üzere şu ana kadar yapılan çalışmalar, bundan sonra yapılması planlanan çalışmalar üzerinde ülkelerin düşüncelerini ortaya koyduklarını belirtti.

Global krizle doğrudan bağlantılı olarak gıda güvenliği ve güvencesinin sağlanabilmesi için alınması gereken önlemler konusunda yapılabilecekler ve ağırlıklı olarak Afrika'ya yönelik oluşturulması gereken tedbirler üzerinde durulduğunu bildiren Erdoğan, şöyle devam etti:

''Bunların yanında dünya ticaretinin önündeki engellerin kaldırılması bağlamındaki çalışmaları ele alma fırsatımız oldu. Son derece önem arz eden bir başka küresel mesele olan iklim değişikliği ile mücadelenin yanı sıra uluslararası gündemi de meşgul eden ve önemli bölgesel meselelerin ikili olarak ele alındığı bazı görüşmeleri de gerek kokteylde gerek yemekte yapma fırsatımız oldu.''

Erdoğan, ziyaretinde bazı AB üyesi ülkelerin liderlerini bir araya getiren önemli bir toplantının yanı sıra ''Önde Gelen Ekonomiler Forumu'' ülkelerinin katılımcı olarak yer aldığı küresel gıda güvencesi konulu toplantıya da katıldığını hatırlattı.

Bu toplantıda, düşüncelerini diğer katılımcı ülkelerle paylaşma fırsatı bulduğunu ifade eden Erdoğan, ''Ziyaretimiz vesilesiyle başka Sayın Obama olmak üzere, gerek Sayın Medvedev ve bunun yanında AB üyesi ülkelerin liderleri, hepsiyle görüşme fırsatı bulduk'' dedi.