CHP’nin yeni tüzük taslağına son biçimi verilirken kadın kotası yüzde 33’e çıkarıldı, yüzde 10 da gençlik kotası getirildi. Seçimlerde oyunu düşüren il, ilçe örgütlerinin görevden alınması yolu açılıyor. Yeni tüzük Haziran ayında toplanması planlanan “34. olağan kurultayda” yürürlüğe girecek.

Yeni tüzük taslağındaki önemli değişiklikler şöyle:

Yeni ilkeler: Tüzükte “Siyasal ilkeler ve değerler” arasına “insan hakları” “Çoğulcu ve katılımcı demokrasi değerlerine dayanan; kadın erkek eşitliğine inanan; devleti, kişilerin özgürlüklerini ve refahını sağlamaya yönelik bir hizmet aracı olarak kabul eden, çağdaş demokratik sol bir siyasal partidir” düzenlemesi ekleniyor. “Amaç” maddesine de, “Kuvvetler ayrılığına, bağımsız ve tarafsız yargıya dayanan bir hukuk devleti düzenini gerçekleştirmek”, “Her türlü ayrımcılığa ve dışlanmaya karşı mücadele etmek ve bu tür işlemlere maruz kalan kişilerle dayanışma halinde olmak”, “Bireylerin kültürel farklılıklarının zenginlik olduğunu göz önünde tutarak ve koruyarak bir arada yaşayabilecekleri ortamı ve koşulları sağlamak” gibi eklemeler yapılıyor.

Aday üyelik kalkıyor: Yürürlükteki tüzükte yer alan 3 aylık aday üyelik kalkıyor. Üyelik başvurusu, izleyen ayın birinci gününden başlayarak ilçede 15 gün süreyle askıya çıkarılacak. Bu süre içinde itiraz edilmezse başvuru sahibi üye yazılacak. Üyelik için internet yoluyla ön başvuru yapılabilecek.

MYK kararıyla üyelik: En tartışmalı maddelerden olan MYK kararıyla üyeliği düzenleyen 12. madde yeniden düzenlendi. Buna göre, “Başka bir parti mensubu veya bağımsız olarak TBMM üyeliği ile belediye baş­kanlığı yapmış ve yapmakta olanların; sendikalar, meslek odaları ve birlikleri başta olmak üzere, ülke genelinde örgüt­lenmiş kurum, kuruluş ve etkin sivil toplum örgütlerinin üst düzey yöneticilerinin; ülkeye önemli bilimsel, siyasal, sosyal, kültürel, sanatsal, ekonomik ve sportif hizmeti geçenlerin genel başkanca önerilen kişiler” MYK kararıyla üye olabilecek. Bu şekilde üyeliğe kabul edilenler üç ay süreyle yalnızca seçilme hakkından yararlanabilecek.

İstanbul il yönetim kurulu 40 kişi: İl yönetim kurulu, nüfusu 1 milyona kadar olan illerde il başkanı ile 20 üyeden, nüfusu 1 milyon ile 2 milyon arasında olan illerde 24 üyeden, 2-4 milyon arasındaki illerde 30 üyeden, nüfusu 10 milyonu aşan illerde ise 40 üyeden oluşacak.

PM 60 kişiye iniyor: PM üye sayısı 80’den 60’a indiriliyor. MYK, yine genel başkan tarafından “atanacak” ve en az 17 kişiden oluşacak. 

Çifte kurultaya önlem: Çifte kurultaylara önlem olarak olağanüstü kurultay istekleriyle ilgili olarak “Birden fazla çağrının bulunması halinde, genel başkan bu çağrıları birleştirebilir” düzenlemesi eklendi.

Çarşaf liste esas: Kurultayda organ seçimlerinde kural çarşaf liste; ancak delegelerin onda birinin önerisi ve kurultaya katılan üyelerin salt çoğunluğuyla blok liste ile seçim yapılabilecek.

Genel başkan adaylığı için delege tam sayısının en az yüzde 10’unun önerisi yeterli olacak. Yürürlükteki tüzükte bu oran yüzde 20. Başkanlık divanı öneriyi ve imza sahiplerinin adlarını okuyacak ve varsa itirazları karara bağlayacak. Başkanlık divanının “yoklama” yapması muhaliflerin tepkisine yolaçtı.

Baykal Onur Kurulu’nda: Partiyle üyelik bağı devam etmek kaydıyla genel başkanlık, genel başkan yardımcılığı, genel sekreterlik, TBMM Başkanlığı, başbakanlık, bakanlık ve TBMM Başkanvekilliği yapmış olanlar parti onur kurulu üyesi olacak.

Cinsiyet kotası yüzde 33: Kadın ve gençlik kurultayları her yıl en az bir defa toplanacak. Partinin katıldığı milletvekili genel seçimlerinde merkez yoklaması yoluyla belirlenecek adayların belirlenmesinde, PM seçiminde il, ilçe, belde yönetim organlarının seçiminde, il genel meclisi ve belediye meclisi üyelikleri için adayların belirlenmesinde, kongre ve kurultay delegesi seçimlerinde en az yüzde 33 cinsiyet kotası uygulanacak.

Önseçim öncelikli: Milletvekili adaylarının belirlenmesinde önseçim veya aday yoklaması öncelikli yöntemler olacak. Aday saptamada hangi seçim çevresinde hangi yöntemin uygulanacağına PM karar verecek. PM, önseçim veya aday yoklaması yapılan bir seçim çevresindeki aday listesinde, merkez adaylığı için yeteri kadar sıra ayırabilecek. Merkez yoklaması yöntemi uygulanarak belirlenecek adayların toplam sayısı partinin gösterdiği milletvekili adaylarının yüzde 15’inden fazla olamayacak.

Gençlik kotası yüzde 10: Partinin katıldığı milletvekili genel seçimlerinde merkez yoklaması yoluyla belirlenecek adayların tespitinde, PM seçiminde il, ilçe, belde yönetim organlarının seçiminde, il genel meclisi ve belediye meclisi üyelikleri için adayların belirlenmesinde, kongre ve kurultay delegesi seçimlerinde, adaylık tarihi itibarıyla “gençlik kolları üyesi olanları kapsayacak” şekilde en az yüzde 10 gençlik kotası uygulanacak.

Hazine Yardımı: Taslağa, partinin aldığı Hazine yardımının yüzde 40’ının zorunlu harcamalar, seçmen sayısı, alınan oylar ve merkezi bütçe durumu göz önünde bulundurularak il ve ilçe örgütlerine gönderilmesi eklendi. Böylece muhaliflerin isteği kabul edilmiş oldu.

Parti içi eğitim: Parti içi eğitime katılma ve eğitimden yararlanma, partide yükselmenin temel koşulu olacak. Parti bütçesinin yüzde 15’inden az olmamak üzere yeterli bir kısmı genel merkez tarafından eğitim için ayrılacak.

Tüzük değişimi zorlaştırılıyor: Parti programı ve tüzüğünün değiştirilmesine yönelik önerilerin kabul edilmesi için karar yeter sayısı kurultay üye tamsayısının salt çoğunluğu oluyor. Muhalifler, tüzük değişikliklerinin katılanların salt çoğunluğuyla gerçekleşmesini istiyor.

Görevin boşalması: Yürürlükteki tüzükte 80 kişilik PM’nin üye sayısının 30’un altına düşmesi durumunda, PM seçimi yapılmak üzere genel başkanın 45 gün içinde kurultayı toplantıya çağırması öngörülüyor. Yeni tüzük taslağında ise “üye sayısı üye tamsayısının üçte ikisinin altına düştü­ğünde” kurultayın toplantıya çağrılması esası getiriliyor. İl ve ilçe yö­netim kurulu üyelerinin sayısı, üye tamsayısının üçte ikisinin altına inerse ya da asıl üyeliklerde aynı gün içinde yarıdan fazla boşalma olursa kurul düşecek ve MYK olağanüstü kongre yapmaK üzere geçici kurul atayacak.

Yürürlük ‘olağan’ kurultayda: Tüzük değişiklikleri CHP’nin 34. olağan kurultayının toplandığı gün yürürlüğe girecek. Bu kurultayın haziran ayında toplanması planlanıyor.

Oyu düşen örgüt görevden alınacak

Yasalarda, tüzükte ve yönetmeliklerde öngörülen görev ve sorumlulukları ve mali yükümlülükleri yerine getirmeyen veya aksatan; partinin siyasal ilkeleriyle, doğrultusuyla, çalışma kurallarıyla bağdaşmaz tutum ve davranış içine girerek partiye zarar veren il, ilçe, belde başkanı ve yönetim kurulu üyelerini, MYK üye tam sayısının üçte iki çoğunluğuyla ve gizli oyla gerekçesini belirterek görevden alabilecek. Yerel veya genel seçimde il, ilçe veya belde yönetim biriminin sorumluluk sahası içinde, partinin, bir önceki genel seçimlere göre aldığı oyların oranında düşme olması durumunda, ilgili yönetim birimi görevden alınabilecek.