ABD, dünyada ilk kez bir ülkeye F-16 savaş uçaklarının ‘kaynak kodlarını’ vermeyi kabul etti.

Türkiye, F-16’ların bilgisayar sistemine tam hakimiyet sayesinde Türk malı parçalar ve silahları bu uçaklarda kullanabilecek. Başka ülkelerin F-16’larını modernize ederek para kazanabilecek.

ABD merkezli Lockheed Martin firması tarafından üretilen ve tüm dünyada savaş uçaklarında standart olarak kabul edilen F-16’lar için Türkiye’nin yıllardır talep ettiği “kaynak kodları” sonunda geliyor. F-16’nın uçuş sistemi ve silahlarını tamamen kontrol eden bilgisayar programı Amerika’nın tekelindeydi.

Şimdiye kadar 4 bin 200 adet üretilen ve dünyada ABD ve İsrail dahil 26 ülke tarafından aktif olarak kullanılan savaş uçaklarındaki bu kısıtlama nedeniyle, hava kuvvetlerinde F-16 bulunan ülkeler, bu uçakları modernize etmek istediklerinde mutlaka ABD’ye başvurmak zorunda kalıyor, kendi fabrikalarında ürettikleri bombaları, füzeleri ya da parçaları da F-16’nın bilgisayar sistemi bunları tanımadığı için kullanamıyordu. İşte bu kısıtlama artık Türk Hava Kuvvetleri için geçerli olmayacak.

ABD’den tanesi 60 milyon dolara yeni sipariş edilen 30 F-16C uçağıyla birlikte envanterinde yaklaşık 250 F-16 bulunan Türk ordusu bu alanda ABD ile birlikte dünyanın en büyük F-16 filosuna sahip ülkesi oldu.

2.9 milyar $’lık anlaşma
Ankara ile Washington arasında imzalanan modernizasyon anlaşması uyarınca Türk Hava Kuvvetleri’ne ait 213 adet F-16 savaş uçağı tanesi 5.2 milyon dolardan modernize edilecek.

Toplam boyutu 2.9 milyar dolara ulaşan bu anlaşmanın en önemli maddesi ise ABD’nin dünyada ilk kez F-16’ların kaynak kodunu Türkiye’ye vermeyi kabul etmesi oldu.

Türkiye, Türk mühendislerin TAI’de bir F-16 sistem yazılımını başarıyla geliştirmesinin ardından Washington’a uçaklarda bu sistemi kullanma isteğini iletmişti. Obama yönetimi de bu talebe sıcak baktı ve ABD’n bu jesti sayesinde ASELSAN tarafından üretilen silah sistemlerinin F-16’larda kullanılmasının yolu açılmış oldu.

Türkiye, dünyada F-16 modernizasyonunda ABD’nin tekelini de bu sayede kırmış olacak. Pakistan’ın kullandığı eski model F-16 uçaklarının modernizasyonunu Türkiye üstleniyor.

Savaşan Şahin

- Üretici: Lockheed Martin

- İlk Uçuş: 2 Şubat 1974

- Hizmete Giriş: 17 Ağustos 1978

- Mürettebat: 1-2 Motor: Tek l Uzunluk 14,8 m l Yükseklik 4,8 m

- Tırmanma Hızı: 254 m (834 ft) /sn l Servis Tavanı: 15.240 m (50.000 ft)

- Menzil: 1.000 km l Hızı: 2175 km/sn (2.05 mach, 12 bin metrede)

3 SORUDA KAYNAK KODU
Kaynak kodu nedir?
- Nasıl Microsoft, ürettiği Windows yazılımının kaynak kodlarını başka biri kendi bilgisi dışında değiştirmesin diye dünyada kimseyle paylaşmıyorsa, Amerikan ordusu da F-16’ların kendi bilgileri dışında modifiye edilmesini engellemek için bu uçakların yazılımlarının kodlarını kimseyle paylaşmıyor.

F-16 kullanan ülkeler bu uçakları yenilemek istediklerinde ABD de kaynak kodu elinde olduğu için para kazanıyor. Kaynak kodu olmadan uçağın uçuş sistemine, silah sistemlerine erişim mümkün değil. F-16’nın fırlattığı füzelerin aynısını dahi üretseniz, uçaklar bunları tanımayacağı için kullanamazsınız. Sadece Amerikan yapımı silahları kullanabilirsiniz.

Neden gizli tutulur?
- Eğer düşman bir ülke bu kodları eline geçirse ABD üretimi bu uçakların sistem teknolojisine tamamen erişmiş olur.

Kaynak kodla ne yapılamaz?
- Kaynak kodu uçağı kapatmaya yaramaz. Uçağı hiçbir şekilde uzaktan kontrol etmeye olanak vermez. Başka ülkelere ait hava kuvvetlerini uçuş bilgisayarında düşman-dost olarak tanımlamaya yarayan sistemden farklıdır. Bu “object code” ile ayarlanabilir.