Başbakan Erdoğan’ın İsrail’e başka yaptırımların geleceğini açıklamasının ardından gözler iş dünyasına çevrildi. İş dünyası “Hükümetin alacağı her karara uymaya hazırız” mesajı verdi.

Mavi Marmara baskını sonrası İsrail hükümeti ile yaşanan özür krizi ve devamında bu ülkeye gelen askeri ve diplomatik yaptırımların ardından Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın dün yaptığı “İsrail ile ilgili süreci başka yaptırımlar da takip edecektir” açıklaması gözleri yeniden iş dünyasına çevirdi. Hükümetin bu ülkeye karşı alacağı her kararın arkasında olacaklarını belirten iş dünyası temsilcileri, bu durumun İsrail ekonomisine ciddi bir darbe olacağı görüşünde. İsrail’in kendini yalnızlaştıracak bir politikayı uzun zamandır sürdürdüğünü belirten Orta Anadolu İhracatçıları Birlikleri (OAİB) Başkanı Adnan Dalgakıran, krizin İsrail’in aleyhine olacağını ve Türkiye’yi bekleyen bir risk bulunmadığını ifade etti.

‘Hükümetin yaklaşımına uyarız’

İş dünyası olarak hükümetin politikalarını desteklediklerini dile getiren Dalgakıran “Hükümet böyle bir tavır ile gelirse ve Türkiye’nin menfaatleri İsrail’e tavır almamızı gerektiriyorsa, bu yaklaşıma uyarız. Türkiye’nin dış politikasını destekleme adına bunu yaparız” diye konuştu. Şu anki İsrail hükümetinin daha çok iç politikaya oynayan bir tarzı olduğunu da belirten Dalgakıran “Konu menfaatlere gelince herkes gerçek şapkasını ortaya koyacaktır” değerlendirmesinde bulundu. İstanbul Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Zekeriya Mete ise siyasi sorunların ekonomik ilişkilerde ciddi sorunlara neden olmayacağını, olsa dahi İsrail’in bu durumdan zararlı çıkacağını savundu. Mete “İsrail’in iştigal sahaları ile bizimki çok farklı ayrıca Türkiye’nin İsrail ile olan ticari ilişkisinde ekonomik olarak da manevi olarak da İsrail zarar görecektir. ABD ve AB’nin bu kadar önemli kriz arefesinde Türkiye gibi büyük bir ekonomiyi göz ardı edip İsrail’in yanında olacağını zannetmiyorum” dedi.

‘Kısa vadede olumsuz yansır’

Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) Başkanı Ömer Cihad Vardan da yaşanan diplomatik krizin ticari ilişkilere kısa süre de olsa yansıyacağını belirterek “Mavi Marmara Gemisi’ne, uluslararası sularda İsrail askerleri tarafından yapılan saldırı neticesinde 9 Türk vatandaşının öldürülmesi, uluslararası hukuka, insaniyete ve iki ülke arasında yıllardır süregelen dostluğa sığmayan bir olaydır” dedi. Hükümetin attığı son adımların ticari ilişkileri kısa vadede olumsuz olarak etkileyeceğini belirten Vardan “Umarız, bu girişimler İsrail Hükümetinin uyguladığı yaptırımları gözden geçirmesine ve böylece kalıcı dostluğun sağlanmasına vesile olacaktır” dedi.

İSRAİL’İN TİCARİ İLİŞKİLERİ SAVUNMA SANAYİİ AĞIRLIKLI

İsrail, Türkiye’nin savunma sanayi alanında en önemli ortaklarından birini oluştururken, savunma sanayiinde iki ülke arasında ticaret dengesi İsrail lehine gelişiyordu. Türkiye, İsrail’den yüksek teknoloji gerektiren savunma sanayii ürünleri alırken, İsrail ise Türkiye’den daha çok askeri bot, üniforma gibi malzemeler alıyordu. Türkiye İsrail’e geçen yıl 2 milyar 82 milyon dolar tutarında, bu yılın ilk 7 ayında ise 1 milyar 382 milyon dolar tutarında ihracat gerçekleştirdi. Türkiye geçen yıl İsrail’den 1 milyar 359 milyon dolarlık, 7 ayda ise 1 milyar 180 milyon dolarlık ithalat yaptı. Son dönemde İsrailli firmaların Türkiye’de göze çarpan yatırımları arasında Ofer Grubu’nun Tüpraş hisselerini satın alması ve iptal edilen Galataport ihalesi sayılabilir. İsrail’in en büyük bankası olan Hapoalim Bank, BankPozitif’in yüzde 57,5 oranında hissesini devralarak Türk bankacılık sektörüne yatırım yapıp, bu çerçevede BankPozitif’in kontrol hisseleri için C Faktoring’e 100 milyon dolar ödedi. 2006 Haziran ayında ise İsrailli Karmel Halıları 9 Milyon dolar yatırım yaparak Türkiye’deki Atlas Halı hisselerinin yüzde 51.1’ini satın aldı. 2006 yılında tekstil alanında faaliyet gösteren POLGAT ve kahve üretimi alanında faaliyet gösteren ELITE firmaları Türkiye’deki yatırımlarından çekildi. Müteahhitlik firmalarının İsrail’de bugüne kadar üstlendikleri 104 adet projenin toplam değeri 580 milyon dolar iken, İsrail’deki en büyük Türk yatırımı, Zorlu Holding’in kuracağı elektrik santralleri olup, bu çerçevede, Zorlu, ilk aşamada İsrail’de 4 adet elektrik santrali projesi üstlendi.

‘ÖZÜR BEKLİYORUZ’ DİYEN TİM BAŞKANI MEHMET BÜYÜKEKŞİ UYARDI

Türkiye’nin dostluğu herkese gerekli

Dönemsel olarak bazı ülkelerle bu tarz politik sorunların yaşandığını ifade eden Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mehmet Büyükekşi ise İsrail ile Türkiye’nin yüzyıllar süren yakın bir dostluğu olduğuna dikkat çekerek “Türkiye’den İsrail’e göç etmiş ve Türkiye ile iyi ilişkilerin önemine inanan Türkiyeli Museviler var. Aynı şekilde beş yüz yılı aşkın süren bir dostluk ve iyi ilişkiler geçmişimiz var. Biz, İsrail Hükümeti’nin, Türk halkından özür dilemesini ve Mavi Marmara baskınında hayatlarını kaybeden vatandaşlarımıza tazminat ödemesini bekliyoruz. Aksi bir durum olursa İsrail Hükümeti zarar görür çünkü Türkiye’nin dostluğu bu zor coğrafyada herkes için gereklidir” diye konuştu.

BANK POZİTİF

Gitmiyoruz

BANK Hapoalim’in ana hissedarı olduğu Bank Pozitif’i satarak Türkiye’den çıkacağı iddialarına yalanlama gecikmedi. BankPozitif CEO’su Hasan Akçakayalıoğlu, dün gazetelerde ve internet sitelerinde yer alan satış haberlerine ilişkin yaptığı açıklamada, İsrailli Bank Hapoalim’in ana hissedarı olduğu BankPozitif’i satarak Türkiye’den çıkmayı değerlendirdiğine dair haberlerin doğru olmadığını kaydetti.