İlk defa veya yeniden kamu hizmeti ve görevlerine atanacaklar hakkında yapılacak güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması hükümlerinin yeniden düzenlenmesine ilişkin maddeleri de içeren Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda kabul edildi.

Komisyonda kabul edilen maddelere göre, kamu hizmetlerinin etkin ve sağlıklı bir biçimde yürütülmesi amacıyla 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu kapsamında memuriyete atanacaklar için "Güvenlik Soruşturması, Bazı Nedenlerle Görevlerine Son Verilen Kamu Personeli İle Kamu Görevine Alınmayanların Haklarının Geri Verilmesine ve 1402 Numaralı Sıkıyönetim Kanununda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun" kapsamında güvenlik soruşturması, arşiv araştırması yapılması şartı getiriliyor.

Devlet Memurları Kanunu'nda, devlet memurluğuna alınacaklar için genel şartlar arasında sayılan "Güvenlik soruşturması/arşiv araştırması yapılmış olmak" ibaresi, Anayasa Mahkemesinin 29 Kasım 2019 tarihli kararıyla iptal edilmişti.

Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilen hüküm uyarınca, yapılan güvenlik soruşturması veya arşiv araştırması sonucuna göre memuriyete veya kamu görevine atanmayan veya atama onayı iptal edilen ya da sözleşmesi feshedilen kişiler tarafından süresinde açılmış, kanun yolu aşamasında bulunanlar dahil görülmekte olan iptal davalarında bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 15 gün içinde, süresinde açılacak iptal davalarında ise dava dilekçesinin idareye tebliğinden itibaren 30 gün içinde; idarece resen, ilgililer hakkındaki güvenlik soruşturması veya arşiv araştırmasının yürürlükteki mevzuat hükümlerine göre yeniden yapılmasına karar verilecek.

Bu karar en geç 7 gün içinde davaya bakmakta olan mahkemeye bildirilecek.

Mahkemece bu bildirim üzerine 6 ay süreyle davanın geri bırakılmasına karar verilecek. Yeniden yapılan güvenlik soruşturması veya arşiv araştırması sonucunda idarece dava konusu işlem kaldırılarak ilgilinin atanmasına karar verilmesi durumunda, bu husustaki işlem idare tarafından 7 gün içinde mahkemeye ve ilgilisine bildirilecek. Bildirim üzerine mahkemece dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilecek.

İlgilinin atanmamasına karar verilmesi durumunda, işlem idare tarafından 7 gün içinde mahkemeye ve ilgilisine bildirilecek. Bildirim üzerine bu işleme dair iddialarını ileri sürebilmesi için mahkeme tarafından davacıya 30 günlük süre verilecek. İdarenin aynı sürede vereceği savunmayla dava dosyası bu işlem yönünden tekemmül ettirilecek ve uyuşmazlık, yürürlükteki mevzuat hükümlerine göre sonuçlandırılacak. 

Geri bırakılmasına karar verilen davalarda, 6 aylık süre içinde idarece bildirimde bulunulmayan hallerde, mahkemece bu sürenin dolduğu tarihten itibaren kaldığı yerden davaya devam olunacak ancak mahkemece işin esası hakkında karar verilinceye kadar idare tarafından bildirimde bulunulması halinde uyuşmazlık ilgili bentler uyarınca sonuçlandırılacak.

Değerlendirme Komisyonu 

İlk defa veya yeniden kamu hizmeti ve görevlerine atanacak ve haklarında güvenlik soruşturması veya arşiv araştırması yapılacak kişilerin, anayasaya ve devlete sadakat ve bağlılık, terör örgütleriyle eylem birliği içerisinde olmamak, bu örgütlere yardım etmemek, kamu imkan ve kaynaklarını bu örgütleri desteklemeye yönelik kullanmamak ya da kullandırmamak, bu örgütlerin propagandasını yapmamak ilke ve kuralları; kolluk kuvvetleri tarafından halen aranıp aranmadığı, kolluk kuvvetleri ve istihbarat birimlerinde ilişiği bulunup bulunmadığı ve hakkında herhangi bir tahdit olup olmadığı yönlerinden kamu hizmet ve görevlerine uygunluğunun değerlendirilmesini sağlayacak veri Değerlendirme Komisyonuna iletilecek.

Komisyon bu verilere ilişkin değerlendirmelerini atamaya yetkili amire sunacak.

Güvenlik soruşturması veya arşiv araştırması yapmakla görevli birimler ile değerlendirme komisyonları, veri güvenliğine ilişkin mevzuatta belirtilen önlemleri alacak.

Bu kapsamda elde edilen kişisel veriler, amacı dışında işlenemeyecek ve aktarılamayacak. 

Bu veriler, ilgili hakkında talebe konu işlemin tekemmülünü müteakiben veya her durumda iki yılın sonunda değerlendirme komisyonlarınca silinecek ve yok edilecek ancak bu veriler, işleme karşı dava açılması halinde karar kesinleşmeden silinmeyecek ve yok edilmeyecek.

Mahkemelerin bu konudaki talepleri, değerlendirme komisyonunun bünyesinde bulunduğu ilgili kamu kurum ve kuruluşu tarafından karşılanacak.

Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması, Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü ve mahalli mülki idare amirlikleri tarafından yapılacak.

KDV istisnası uzatılıyor

Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından tabiat parkı ve milli parklarda 29 yıl süreyle yatırımcılara kiraya verilen alanların kira süreleri 20 yıl olarak yeniden düzenleniyor. Düzenleme, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce ihalesi yapılmış veya sözleşmeye bağlanmış kiralama işlemleri hakkında uygulanmayacak. 

Kültür Bakanlığı Döner Sermaye Kanununun öngörülen düzenlemeyle, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından sunulan kamu hizmetlerinde ihtiyaç duyulan taşınmaz mal alımları ile kültür veya turizm yatırımlarına ilişkin kamulaştırma bedelleri için destek döner sermayeden sağlanabilecek.

Kamulaştırma Kanunu'na eklenmesi öngörülen maddeyle, Arsa Üretimi ve Değerlendirilmesi Hakkında Kanun kapsamında 8 Aralık 2004 tarihinden sonra yapılmış olan kamulaştırma iş ve işlemlerine ilişkin davalarda husumet TOKİ’ye, bu tarihten önceki kamulaştırma iş ve işlemlerine ilişkin davalarda ise Çevre ve Şehircilik Bakanlığına yöneltilebilecek.

İstimlak Kanunu uyarınca, kesinleşmiş mahkeme kararlarına istinaden idareler adına tescil edilen taşınmazların eski malikleri adına kamu bankalarına yatırılan ancak hak sahiplerine ödenmediği tespit edilen kamulaştırma bedelleri nedeniyle idareler aleyhine açılacak her türlü davada değer; taşınmazın idare adına tescil edildiği tarih, değerleme tarihi olarak esas alınarak ve o tarihteki nitelikleri gözetilerek tespit edilecek.

Tespit edilen bedel, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) tablosundaki aylık değişim oranları esas alınarak dava tarihi itibarıyla güncellenerek hak sahiplerine ödenecek.

Yatırım ve üretimin teşvik edilmesi amacıyla, sanayi sicil belgesini haiz katma değer vergisi mükelleflerine münhasıran imalat sanayiinde kullanılmak üzere yapılan yeni makine ve teçhizat teslimlerine ilişkin KDV istisnası, 31 Aralık 2022'ye kadar uzatılıyor. Cumhurbaşkanına uygulama süresini iki yıla kadar uzatabilme yetkisi veriliyor.

Cumhuriyet savcılarının asliye ceza mahkemelerinde duruşmaya çıkmaya başlayacağı tarih 1 Eylül 2020'ye erteleniyor.

Teklife göre, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından tabiat parkı ve milli parklarda 29 yıl süreyle yatırımcılara kiraya verilen kampingler ve günübirlik tesisler ile konaklama unsuru içeren mesire yerlerinin uzatılan süreler dahil toplam süreleri, yeni sözleşmenin düzenlendiği talihten itibaren 20 yılı geçemeyecek. İşlemleri henüz sonuçlanmayanlar hakkında da bu süre uygulanacak.

Uludağ gibi kayak tesislerinin olduğu yerlerde teleferik, telesiyej gibi mekanik tesis hatlarının kira süresi, yatırım maliyetlerinin yüksek olması nedeniyle 20 yıllık süre kısıtlamasının dışında olacak.

Ceza Muhakemesi Kanununun Yürürlük ve Uygulama Şekli Hakkında Kanunda değişikliğe gidilerek, cumhuriyet savcılarının asliye ceza mahkemelerinde duruşmaya çıkmaya başlayacağı tarih 1 Eylül 2020'ye erteleniyor.

Söz konusu tarihe kadar asliye ceza mahkemelerinde yapılan duruşmalarda cumhuriyet savcısı bulunmayacak ve katılma hususunda cumhuriyet savcısının görüşü alınmayacak. Ancak verilen hükümler ile tutuklamaya veya salıverilmeye ilişkin kararlara karşı cumhuriyet savcısının kanun yoluna başvurabilmesi amacıyla dosya, cumhuriyet başsavcılığına gönderilecek.

Aboneliği Kültür ve Turizm Bakanlığı, il kültür ve turizm müdürlükleri veya bakanlığa bağlı döner sermaye işletmesi merkez müdürlüğüne ait olan müze ve ören yerleri için belirlenecek su ve atık su tarifeleri, tüketim miktarına bakılmaksızın kamu kurum ve kuruluşlarına uygulanan su ve atık su tarifesini geçemeyecek. 

Aboneliği Kültür ve Turizm Bakanlığı, il kültür ve turizm müdürlükleri veya bakanlığa bağlı döner sermaye işletmesi merkez müdürlüğüne bağlı müze ve ören yerlerinde, Jeotermal Kaynaklar ve Doğal Mineralli Sular Kanunu'nda yer alan kaynaklardan elde edilen su, gaz, jeotermal akışkan ve buharın elde edilmesi, iletilmesi ve kullanılmasında uygulanan su ve atık su tarifesi, kamu kurum ve kuruluşlarına uygulanan su ve atık su tarifesinin yüzde 10'unu geçemeyecek.

Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı müze ve ören yerleri için henüz ödenmemiş olan geçmiş su ve atık su kullanım borçları ile Jeotermal Kaynaklar ve Doğal Mineralli Sular Kanunu'nda yer alan kaynaklardan elde edilen su, gaz ve buhar (akışkan) kullanım borçları yeniden yapılandırılacak.

Buna göre, söz konusu borçların alacak asıllarının yüzde 50'sinin peşin ödenmesi kaydıyla, su ve atık su, gaz, jeotermal akışkan ve buharın alacak asıllarının tamamı ile bu alacaklara bağlı her türlü cezalar ve gecikme zamlarının tahsilinden vazgeçilecek, başlatılmış icra takipleri düşecek ve açılmış davalar hakkında resen karar verilmesine yer olmadığına karar verilecek. Yargılama gideri ve takip giderleri taraflar üzerinde bırakılacak ve vekalet ücretine hükmedilmeyecek. Düzenlemenin yürürlüğe girmesinden önce verilen ve infaz edilmeyen mahkeme kararlarına konu alacaklar hakkında da bu madde hükümleri uygulanacak ve yargılama gideri ile vekalet ücretinin tahsilinden vazgeçilecek.

İller Bankası, resmi daire olarak tanımlanan kurum ve kuruluşlar adına yapacağı ihalelere ilişkin düzenlenen kağıtlara ait damga vergisinden muaf tutulacak.

Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığında (TÜSEB) nitelikli akademik personel istihdamının sağlanabilmesini amaçlayan teklife göre, TÜSEB’de görevlendirilen öğretim üyelerine ilave ödeme yapılacak.

Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı personeli Devlet Memurları Kanunu'na, Memurlar ve Diğer Kamu Görevlileri ile İlgili Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararname'ye, Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Mali ve Sosyal Haklarında Düzenlemeler ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'ye tabi olmayacak. 

AK Parti milletvekillerinin önergesiye teklife eklenen maddeyle Orman Kanununda yapılan değişiklikle, Orman Kanununa göre izin verilen orman alanları ile belirlenmiş özel statülü orman alanlarında, Turizmi Teşvik Kanunu kapsamında sınırları tespit ve ilan edilen kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri, turizm merkezleri, turizm bölgeleri ve turizm alanları, Orman Genel Müdürlüğünün bina ve tesislerinin bulunduğu orman alanları, tohum bahçesi, tohum meşceresi, gen koruma ormanları ve özel ağaçlandırma için tahsis edilmiş orman alanları orman sınırları dışına çıkartılarak tapuda Hazine adına tescil edilemeyecek.