Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, "İran'ın nükleer programına ilişkin problemine Türkiye olarak diplomatik yollarla çözüm bulma niyetindeyiz" dedi.

Başbakan Erdoğan, temaslarda bulunmak üzere geldiği İran'da Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Muhammed Rıza Rahimi ile biraraya geldi.

Erdoğan ve Rahimi, görüşmenin ardından ortak basın toplantısı düzenledi. Başbakan olarak İran'a üçüncü gelişi olduğunu ifade eden Başbakan Erdoğan, "İran, Türkiye için önemli bir dost ve kardeş ülke. Ortak tarih, ortak medeniyet mensuplarıyız ve tarihten bu yana gelen dayanışmamızı kararlı bir şekilde sürdürmenin gayreti içerisindeyiz. Dün ve bugün gerek Cumhurbaşkanı Ahmedinecad ile gerek birinci yardımcısı ve davetlisi olduğum Rahimi ile gerek işadamlarımızla burada ortak yaptığımız toplantı, bugün Meclis Başkanı Laricani ve Celili ile yaptığımız görüşmeler gerçekten çok çok verimli geçti. Gerek ulusal, gerek bölgesel, gerekse küresel anlamda birçok konuyu ele alma fırsatı bulduk. Siyasi, ticari, ekonomik, kültürel, enerji gibi birçok alanda aramızdaki ilişkileri nasıl geliştirebileceğimizi değerlendirme imkanı bulduk. İran'ın nükleer programını yine kendilerinden bizzat dinleme fırsatı bulduk. Tabii bu alanda gerçekten yeni ve hassas bir döneme girmiş bulunuyoruz ve İran'ın nükleer programına ilişkin problemine Türkiye olarak diplomatik yollarla çözüm bulma isteğimizi her zaman dile getirdik. Bu çözümün; uluslararası toplumun güvenlik kaygılarını göz önüne alan ve İran'ın nükleer enerjiden barışçıl yollarla faydalanmasını sağlayacak bir program olduğunu umut ediyoruz. Türkiye bölgemizde ve dünyada ülke ayrımı yapmaksınız tüm nükleer silahların varlığını büyük bir tehlike olarak görmektedir. Bu amaçla atılacak her türlü adımın en büyük destekçisi Türkiye olacaktır. Bizler bugüne kadar diplomatik sürece nasıl destek verdiysek bundan sonra da destek vermeye devam edeceğimizi kardeşlerimize ifade ettik. İkili ilişkilerimizde ticaret hacmimizi 2011 yılı sonu itibariyle 20 milyar dolar olarak belirlemiştik, fakat Rahimi bunun 30 milyar dolar olmasını önerdi, biz de kabul ettik, 30 milyar dolara kilitlendik. Tabii İran ile enerji işbirliği dahil olmak üzere ekonomik
anlamda birçok atmamız gereken adım var. Gerek petrolde, gerek doğalgazda, İran'ın burada önemli bir özelliği var. Hem tedarikçi, hem transit hem de tüketici bir ülke. Burada atacağımız müşterek adımlar da gerek İran doğalgazının Türkiye üzerinden Avrupa'ya geçişi, gerek Türkiye'nin ihtiyacına yönelik daha önce konuştuğumuz konular, gerek Türkmenistan'dan İran üzerinden Türkiye'ye taşınması konusunda güzel bir noktaya gelmemizi umut ediyorum. Terörizm konusunda müşterek dayanışma içerisindeyiz. Özellikle istihbarat paylaşımı konusunda atacağımız adımlar önem teşkil ediyor. Bölgesel bir dayanışma için Türkiye ve İran'ın üzerine önemli görevler düşüyor. Pakistan, Afganistan, İran, Türkiye, Irak, Suriye, Irak, Lübnan, Filistin, Ürdün olarak bir dayanışma içerisinde olmamız lazım. Orta Doğu'nun barışı için bu adımın atılması lazım. Türkiye olarak bizler şu ana kadar sürdürdüğümüz barışçı gayretlerimizi şimdiden sonrada sürdürmeye kararlıyız. Komşumuz, dostumuz, kardeşimiz İran ile şu ana kadar sürdürdüğümüz
ikili ilişkileri bölgemizde artırılarak, kararlı bir şekilde sürdürmeye özen göstereceğimizi belirtmek istiyorum" diye konuştu.

İran Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Rahimi ise, "Umarım Erdoğan'ın başkanlığındaki heyet bu 2 gün İran'da güzel vakit geçirmişlerdir. Biz değerli kardeşimiz Başbakanı Erdoğan'a her türlü ikili ve heyetler arası görüşmelerdeki görüşlerinden dolayı teşekkür ediyoruz. Türkiye, İran için her zaman saygıdeğer ve önemli bir komşu olmuştur. Özellikle Erdoğan'ın başbakanlığı zamanında işbirliği eskiden olduğundan çok fazla daha önem kazanmıştır. Daha önceki ilişkilerimiz, iktisadi ilişkilerimizle sınırlıydı.
İki ülkenin çalışmalarını yüksek bir noktaya getirmek için birbirimize el uzatıp anlaşma yaptık. Devrim sonrasında Türkiye'den İran'a gelen heyetler arasında ev sahipliği yaptığımız en büyük heyet bu heyettir. Bu heyette Türk tüccar ve sanayiciler bulunuyor. Bunlar İranlı sanayici ve işadamlarıyla eskisinden daha fazla ilişki kurmak için geldi. Bu ziyarette çok önemli kararlar alındı. Erdoğan ile benim aramda temel görüşmeler gerçekleşti. İki ülke heyetleri de güzel görüşmelerde bulundular. İranlı
işadamlarıyla Türk işadamları arasından güzel anlaşmalar imzalandı, çeşitli konular üzerinde duruldu. Ben bunların en önemlilerine sadece değinmek istiyorum. Türkiye ve İran sınırlarında biri 4, biri 2 toplamda 6 megavatlık elektrik santrali kurulması. Maliyetleri ülkelerine ait olacak. Bu daha önce düşük bir rakam üzerineydi fakat 6 bin megavata yükseltilmesi kararlaştırıldı. Erdoğan'ın söylediği gibi Türkiye'den İran gazını Avrupa'ya gönderme işini görüştük. Özellikle karşılıklı olarak Türkmenistan gazının İran üzerinden Türkiye'ye taşınmasını konuştuk. Daha önce de görüşüldüğü üzere Hazar ve Güney Pars'ta Türk yatırımcıların girişimde bulunması gündeme geldi. Nakliye alanında da yararlı görüşmelerimiz oldu. Nakliye alandaki en güzel fikir, Trabzon Limanı ile Bender Abbas Limanı arasında geniş bir mal taşıma ağının oluşturulması fikriydi. Ayrıca gerek Türk, gerek İranlı sanayiciler için bir kısmı Türk bir tarafı İran'da kalmak üzere serbest sanayi bölgesinin oluşturulmasını görüştük. Banka, gümrük ve sigorta konusunda da anlaşmalara vardık. Bu bakımdan Türkiye ve İran tarafından belirlenecek birer temsilci ile 1 ila 3 ay içerisinde bu konularda çalışılacak. Bir İran heyeti, Türkiye'de, İran heyeti de Türk heyeti de İran'da banka açılması için incelemelerde bulunacak. İran heyeti Türkiye'de banka oluşması için kısa süre içerisinde Türkiye'ye hareket edecek. Özellikle Türk ve İran parası üzerinden kredi verebilmek üzere bu bankalar açılacak. Döviz, milli paralar üzerinden hesaplanacak. Elbette bunlar vardığımız anlaşmalardan bazılarıydı. Zaman içerisinde daha çok konuda mutabakata varacağımıza inanıyorum. İki ülkenin çok yönlü ilişkileri geliştirme iradesi çok ciddidir. Biz Türkiye'nin de yardımıyla özellikle bölgesel işbirlikleri konusunda bölgede güzel işler gerçekleştirmek istiyoruz" dedi.

Düzenlenen basın toplantısının ardından iki ülke arasında işbirliğini geliştirmek amacıyla işbirliği anlaşmaları imzalandı.