Libya'nın Başbakanı Trabzon'daydı
1949-1952 yılları arasında dönemin Libya Devlet başkanı İdris Sünusi, Sadullah Koloğlu Libya'nın Başbakanı olmasını teklif etti. Bu teklifi reddetmeyen Koloğlu, ilk Türk Başbakanı oldu. Aykırı Yayıncılık'tan çıkan "Arap Kaymakam" isimli kitapta yer alan b
1949-1952 yılları arasında dönemin Libya Devlet başkanı İdris Sünusi, Sadullah Koloğlu Libya'nın Başbakanı olmasını teklif etti. Bu teklifi reddetmeyen Koloğlu, ilk Türk Başbakanı oldu.
Aykırı Yayıncılık'tan çıkan "Arap Kaymakam" isimli kitapta yer alan bilgilere göre Sadullah Koloğlu, ailesinin bir miras işi için Derne'ye giderken İngilizler'in Bingazi, Derne ve Tobruk bölgesinde kurduğu Berka Devleti başına getirilen İdris Sünusi'yi ziyaret etti.
Kitaba göre Sünusi'nin teklifi şöyle gerçekleşti:
"Konuşmamız giderek Osmanlı'nın son dönemi, İttihatçılar'ın davranışları,Atatürk'ün devrimleri üzerinde yoğunlaştı. (...) Başta İngilizler olmak üzere, Avrupalı emperyalistlerin bizlere çektirdiklerini ayrıntılı olarak vurguluyordum. (...) Özetle tezim, Batı'ya boyun eğmemek, uygarlığın getirdiklerini bütün insanlığın malı sayıp reddetmemek gerektiğine dayanıyordu... Tıpkı Türkiye'de yaptığımız gibi... Laf uzadıkça bu konu üzerinde neden bu kadar ısrar ettiğini merak etmeye başlamıştım. (...) Bingazi'ye gelip kendisiyle çalışmak isteyip istemeyeceğimi sorunca ayıldım. Resmen görev teklif ediyordu. Bu ilgisinin sebebini çok sonraları bir özel konuşmamızda şöyle açıkladı: 'Siz Türkiye'de Avrupalılar karşısında ezilmemeye, hatta onlara boyun eğdirmeye alışmışsınızdır. Araplar'ın hepsi esirliği yaşadı, başkaldırmayı bilemiyorlar..."
Kitaba göre Koloğlu, Ankara ile temas kurup Libya'daki başbakanlık görevi için gerekli izinleri aldı ve yola çıktı.
Koloğlu bundan sonrasını kitapta şöyle anlatıyor:
"1949'un Haziranı'nda uçakla Bingazi'ye ulaştım ve göreve başladım. Arkasına iki-üç gazeteci gelip röportaj yaptı. İtalyanlar kaçtığı için her alanda yetişmiş insanlara, teknisyenlere ihtiyaç vardı. (...) Ucuza ve daha iyi koşullarda Türkiye'den kadro sağlanabileceğini söyledim. Bir bildiri hazırladık. Öğretmenler, doktorlar, eczacılar, kimyacılar, motor tamircileri, elektrikçi, hatta benim vali arkadaşlarım bile göreve talip oluyorlardı. Bırakın gelmelerini, sadece mektupların sayısı bile İngilizler'i korkuttu. (...) Kurtuluş Savaşı başarısıyla kazandığımız iç barışın yetiştirdiği yeni kadroların, demokrasi çerçevesindeki dünyaya açılışla birlikte artık içe kapalılıktan kurtulmaya kararlı olduğunun bir kanıtıydı bu. (...) Sizin anlayacağınız Türkiye'de 'Arap Kaymakam' idim, Libya'da da 'Türk Başbakan' diye anılmaya başlandım."
SÜNUSİ'NİN DEVRİLMESİNİ GÖREMEDİ
3 yıl Libya'daki başbakanlık yapan Sadullah Koloğlu, 1922-1928 yılları arasında Trabzon'un Maçka ilçesinde kaymakamlık yaptı. Halk tarafından çok sevilen Sadullah Koloğlu, 'Arap Kaymakam' diye ün saldı. 1952 yılında Libya'da ölen Koloğlu, Libya'da Devlet Başkanı İdris Sünusi'nin devrilmesine tanık olamadı. Sünusi, 1 Eylül 1969 yılında Bursa'da kaplıcalarda dinlenirken, Kaddafi bir darbeyle yönetime el koydu.