TOKİ kredilerine ve yaşlı, özürlü, gazi, korucu, muhtar maaşlarına ne kadar zam yapılacağı bilinemiyor.

 

Memur maaşlarına yapılan brüt 175 liralık yıllık zam, her yıl memur maaş artışına endeksli olarak artırılan TOKİ taksitlerine uygulanacak zammı bilmeceye dönüştürdü. Aynı şekilde her yıl memur maaş zammı oranında gelirleri artırılan 65 yaş üstü yoksullarla özürlü, gazi, köy korucuları ve muhtarlara yapılacak zammın oranı belirlenemiyor.

 

Zamda “oran” belirsizliği

 

Memur maaşlarına bugüne kadar “katsayı” üzerinden 6’şar aylık dönemlerle oransal bazda zam yapılıyordu. TOKİ, belirlenen bu oranı konut kredisi taksitlerinin artışında aynen kullanırken, Maliye de zam oranını muhtaç yaşlı, özürlü, gazi ve köy korucularıyla muhtarların da aralarında bulunduğu 1 milyonu aşkın hak sahibinin aylığının artışında kullanıyordu. Ancak bu kez zam katsayı yerine taban aylığa yapılınca işler karıştı. Ortaya net bir zam oranı çıkmadığı için 1 milyonu aşkın vatandaşın aylık ve borcunda ne düzeyde artışa gidileceği belirsiz hale geldi.

 

Memura göre değişiyor

 

Çünkü neti 123 liraya denk gelen zammın oransal karşılığı, memurdan memura değişiklik gösteriyor. Örneğin maaşı 2 bin lira olan bir memura 123 liralık zammın yansıması yıllık yüzde 6,15’e karşılık gelirken 3 bin lira maaşlı memurlarda bu oran yıllık yüzde 4,1’e düşüyor.

 

6 aylık mı artacak?

 

Üstelik memura verilecek zam ocak ayından başlayarak bütün bir yılı kapsıyor. Oysa TOKİ’nin kredi borçlusuna uyguladığı zam ile yaşlı, korucu, gazi ve muhtar aylıklarına yapılan zam ocak ve temmuzda olmak üzere iki döneme yayılıyor. Dolayısıyla, zammın katsayı yerine taban aylığına yapılması memur zammına endeksli artışların dönemini de etkiledi. Kurumlar, endeksi netleştirdiklerinde zam dönemine de karar vermek zorunda kalacak.

 

‘Ortalama’ olabilir

 

Endeks alınacak oranın belirlenmesinde üç alternatif üzerinde çalışılıyor. Buna göre en düşük, ortalama ve en yüksek memur maaşı üzerinden hesap yapılıyor. Artış oranında en düşük memur maaşının dikkate alınması halinde TOKİ borçlularının kredi borcu aşırı yükselirken bütçeden aylık alan gazi, korucu, yaşlı ve muhtarların aylıklarında önemli artış olacak.

 

Yüksek derece dikkate alındığında ise tam tersi olacak. Bu nedenle zammın ortalama memur maaşında ortaya çıkardığı yüzdelik artış oranının dikkate alınması üzerinde duruluyor. Bunun kabul görmesi halinde bu kesimlerin aylık ve borçlarına ya yılın başında yüzde 5,3 zam yapılacak ya da bu zam oranı ikiye bölünecek.

 

2014 bütçesine hüküm konulabilir

 

Konuya ilişkin bilgi veren yetkililer, ortalama memur maaşındaki artış oranın “endeks” olarak dikkate alınmasının daha akla uygun göründüğünü belirtmekle birlikte bu konu üzerinde epeyce çalışmak gerektiğini söylediler. Yetkililer, nihai çözümün 2014 bütçesine konulacak bir hükümle sağlanabileceğini, böylece ileride oluşabilecek ve mahkemelere yansıyacak uyuşmazlıkların önünün kesilebileceğini ifade etti.

 

Maliye’ye soracak

 

TOKİ, her yıl kredi taksitlerinde yapılacak artışı belirlemek için memur maaş zamlarının açıklanmasının ardından Maliye Bakanlığı Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü ile TÜİK’e resmi yazı gönderip katsayı artışını soruyor. Bu iki kurumdan gelen yanıta göre de kredi taksitlerindeki artışı ilan ediyor.

 

TOKİ yetkilileri bu yıl da 2014’te uygulanacak artışı belirlemek için aynı yolu izleyecek. Ancak Maliye’de bu soruya verilecek bir yanıt henüz bulunmadığı için çalışmaların bitmesi beklenecek. Aylıklarla birlikte TOKİ taksitleri için de bütçeye hüküm konulabileceği belirtildi.