Üretimi bir yılda yüzde 17 düşen patateste, bir de stok yapan tüccarlar ortaya çıkınca fiyatlar raflarda 3.5 lirayı geçti.

Yükselişi fırsat bilen bazı tüccarlar daha çok kazanmak için anlaşmaları iptal etmeye başladı. Tüccarların fiyatların 5 lirayı bulmasını beklediğini iddia eden sektör temsilcileri, nisana kadar yeni üretim olmayacağı için patates fiyatlarının artabileceğini söylüyor.

SON dönemlerde kuru fasulyede yaşanan ‘fiyat çılgınlığı’ şimdi de patatese sıçradı. Tezgahlarda fiyatı 3.5 lirayı geçen patateste daha da yükseliş olacağı beklentisiyle bazı tüccarlar ellerindeki ürünü stoklamaya başladı. Bazılarının da özellikle büyük firmalar ile sezonluk yaptıkları anlaşmaları iptal ettiği öğrenildi. Tüccarların fiyatın 5 liraya çıkmasını beklediğini ifade eden sektör temsilcileri, önlem alınmazsa bu rakamın da aşılabileceği uyarısını yaptı. Yükselişin temel nedenlerinden birini üretim düşüşü oluşturuyor. 2012’de 4 milyon 800 bin ton olan patates üretimi 2013’te 4 milyon tona düştü. Eylülde 70 kuruşa ürünleri toplayan tüccarlar, son artışlarla 2.5 liradan patatesi elinden çıkardı.

STOKÇULAR İŞ BAŞINDA 

Tezgahlarda 3.5 liraya ulaşan patates için daha fazla zam beklendiğini ifade eden ve aylık 180 tonluk ürün alımı yapan bir işletmeci, Niğde’den ürün alamadığını söyledi. Girdiği depolarda ürün olmasına rağmen satın alamadığını belirten işletmeci, “Depolarda tonlarca patatesin beklediğini gördüm. Satmıyorlar. Şu anda 2.5 lira olan fiyatın 5 liraya çıkmasını bekliyorlar. Tüccarlar ‘stokçuluk’ yapıyor. Anlaşma yaptığım yerler ellerinde patates olmadığı gerekçesiyle anlaşmaya uymuyorlar. Nakit ödemeyi bile kabul etmiyorlar” dedi. 

OLAN ÜRÜNÜ İHRAÇ ETTİK

Türkiye Ziraatçiler Derneği Başkanı İbrahim Yetkin, “Çok küçük bir ithalatla çözülebilir ancak stokçuluk olduğu için artık o da yetmiyor. Stokçular yaptıkları anlaşmaları bile iptal ediyor. Nisan ayına kadar da üretim yok. Patatesin fiyatı 6 lirayı geçebilir. Üretim yok Suriye ve Irak ama patates ihraç ettik” dedi.  İstanbul Umum Pazarcılar Esnaf Odası Başkanı Mest Şengün de patates satan pazarcı esnafının tezgahlarının boş kaldığını ya da başkalarına kiraladıklarını söyledi. 

MALİYETLER ÇOK ARTTI

Patatesin yemek sanayicilerinin kurtarıcısı olduğunu ifade eden Türkiye Yemek Sanayicileri Dernekleri Federasyonu (YESİDEF) Başkanı Hüseyin Bozdağ, artık yemeklere patates doğrayamaz hale geldiklerini söyledi. Patatesin alternatif bir ürünü olmadığını belirten Bozdağ, “6.5 milyar dolarlık büyüklüğe ulaşmış bir sektörüz. Yıllık 95 bin ton patates kullanıyoruz. Maliyetlerimiz çok arttı. Kuru fasulye yerine nohut kullanabiliyoruz ama patates yerine kullanılacak bir ürün yok” diye konuştu.