IŞİD tehdidi nedeniyle Irak'a ihracat yolları kesilirken, beyaz et ve yumurta sektörü kabus yaşamaya başladı. Beyaz et ve yumurta ihracatının yüzde 80'ini Irak'a yapan kanatlı sektörü, geçen yıl bu ülkeye tam 813 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirmişti. Sektördeki isimler yeni pazar bulmanın yıllar sürebileceğini bu süreçte elde kalan kanatlıların ve yumurtaların iç piyasaya sürülebileceğini dile getiriyor.

Türkiye, geçen yıl yaptığı 626 milyon 913 bin dolarlık beyaz et ihracatının 440 milyon 330 bin dolarlık kısmı ile, 406 milyon 710 bin dolarlık yumurta ihracatının 372 milyon 760 bin dolarlık bölümünü Irak'a gerçekleşti. Türkiye'den Irak'a geçen yıl 4 milyar 141 milyon 51 bin 602 adet, bu yıl 1 Ocak-15 Haziran tarihlerinde ise 2 milyar 88 milyon 184 bin 716 adet yumurta ihraç edildi. Irak'ta tırmanan iç savaş nedeniyle en büyük ihracat pazarını kaybetmek üzere olan beyaz et üreticilerini çaresiz bırakan unsurların başında ise alternatif pazarlara erişim olanaklarının bulunmaması.

"ÖNÜMÜZÜ GÖREMİYORUZ"

Gelişmeleri değerlendiren Beyaz Et Sanayicileri ve Damızlıkçıları Birliği Başkanı Sait Koca, Irak Şam İslam Devleti (IŞİD) güçlerinin saldırılarıyla yükselen iç savaş ortamından Irak'a yönelik tüm ihracatın etkilendiğını belirterek, "Dayanıksız tüketim malı olduğu için beyaz et ürünleri öne çıkıyor. Gelişmelerden etkilenmeye devam ediyoruz ama sürecin bitmesi için dua ediyoruz" dedi. Beyaz ette fiyatlara ve ihracata herhangi bir yansımanın henüz olmadığını belirten Koca, "Ama yumurtacıların fiyatlarında çok hızlı değişim oluyor. Irak'a giden ürünlerde ciddi bir azalma var. Firma olarak ihracatım Irak'a aynı tempoda devam ediyor ama karışıklık nedeniyle önümüzü göremiyoruz, yarın ne olacağını bilmiyoruz" ifadelerini kullandı.

YENİ BİR PAZAR YILLAR ALIR

Koca, Irak'a alternatif bir ihracat pazarları şanslarının olmadığını ve durumun düzelmesi için bekleyeceklerini belirterek, "Herhangi bir tedbir alınmış değil. Olayların bir an önce normale dönmesini bekliyoruz. Uzun süre devam ederse üretim gözden geçirilir" dedi ve şöyle devam etti:

"Yeni bir pazar açmak için birkaç yıllık bir süre gerekiyor. Her ülke kendine göre farklı denetimler uyguluyor. Japonya pazarına girmeye uğraşıyoruz 1 yıldır ve belki 1 yıl daha sürer. Bu işin doğası böyle, bir pazara girmek uzun sürüyor. Mevcut pazarlarda yönlenme olabilir. Bunlardan biri Sudi Arabistan ama onlar küçük hayvan istiyorlar. Üretici küçük hayvana dönmek zorunda kalabilir belki. Bu işin bir an evvel bitmesini bekliyoruz."

İÇ PAZARA VERMEK ZORUNDA KALABİLİRİZ

Erpiliç Genel Müdür Yardımcısı Mustafa Ericek, şu anda yaşanan olaylardan firma olarak etkilenmediklerini, sadece birkaç sipariş iptali yaşadıklarını belirterek, "Güney (Irak) tarafında sıkıntılar yaşanıyor. Kuzey Irak'ta henüz siparişler anlamında olumsuz durumlar yaşanmadı. Ama bu zincirleme bir olay, önümüzdeki günlerde ihracat sıkıntıları bize de yansıyacak. Güney bölgesinden ciddi sipariş iptalleri var. Ancak oradaki insanlar eninde sonunda bir şeyler yiyecekler ve gıda talebi olacak" dedi.

Stoklama şansı olmayan ve finansman ihtiyacı olanların ihraç edemedikleri ürünleri iç pazara yönlendireceklerini de belirten Ericek, "Ramazan ayında muhakkak bir talep artışı olur; bu da bizim için bir şans olur. Bu olay uzun süre devam ederse ihracatımızın yüzde 50'si olan Irak'a gönderdiğimiz malları iç pazara vermek zorunda kalabiliriz. Irak'a alternatif bir pazar kısa zamanda bulamayız" diye konuştu.