Trabzon'da kaç çingene varmış?
Doç. Dr Ali Rafet Özkan tarafından hazırlanan ve turkiyecingeneleri.8m.com adlı sitede yayınlanan verilere göre günümüzde çingeneler, Türkiye'nin hemen her yerinde dağınık olarak yaşıyor. Sitede yer alan verilere göre Türkiye çingenelerinin göçerler hariç
Doç. Dr Ali Rafet Özkan tarafından hazırlanan ve turkiyecingeneleri.8m.com adlı sitede yayınlanan verilere göre günümüzde çingeneler, Türkiye'nin hemen her yerinde dağınık olarak yaşıyor.
Sitede yer alan verilere göre Türkiye çingenelerinin göçerler hariç, genel toplamı 433.940; Trabzonda yaşayan çingene sayısı ise 1000.
Çingeneler çoğunlukta bulunduğu yerlerin başında Marmara, Ege ve Akdeniz Bölgeleri geliyor. Bunu, Karadeniz, İç Anadolu, Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri izliyor. Bugüne kadar genel nüfus sayımlarında romanlar ayrı bir kayıt tutulmadığından, onların Türkiye'deki kesin sayıları bilinemese de çıkarılan istatistiklere göre, Türkiye çingenelerinin göçerler hariç, genel toplamı 433.940'dır
Tekirdağ: 27.700
Tekirdağ Romanları (Çingeneleri) geçimlerini çalgıcılık, müzisyenlik, hamallık, ayakkabı boyacılığı ve kadınların gündelikçiliği, tuğla fabrikasında tuğla dizme işleriyle sağlamaktadır. Çorlu ve Lüleburgazdakiler ise müzisyenlik, hamallık, cambazlı.
k (hayvan ticareti), inşaat işçiliği, tombalacılık ve kadınlar da temizlikçilikle hayatlarını kazanmaktadır.
Kırklareli: 6.000
Müzisyenlik, arabacılık, pazarcılık, hamallık, gündelikcilik ve temizlikçilik ve hurdacılık Kırklareli Romanlarının genel geçim kaynaklarını oluşturmaktadır.
Edirne: 50.300
Edirne şehir merkezinde yaşayanlar genelde geçimlerini arabacılık, hurdacılık, pazarcılıkla sağlarken, kadınlar da gündelikcilik ve temizlik işleriyle aile ekonomisine katkıda bulunmaktadır. Keşan'ın Yukarı Zaferiye Mahallesi'ndeki meskun olanların tamamına yakını ise geçimlerini müzisyenlikle sağlamaktadırlar. Diğerleri ise geçimlerini çeltik işçiliği, inşaatlarda beton dökücülüğü, hamallık, arabacılık, kurbağa ve sümüklüböcek toplayıcılığı, hurdacılık, kağıt toplama, boyacılık ve simitcilik gibi değişik alanlardan sağlamaktadırlar. Uzunköprü'dekiler ise hurdacılık, kalaycılık, ve sepetçilik yaparak hayatlarını kazanmaktadırlar.
Çanakkale: 5.800
Geçim; genellikle müzisyenlik, hamallık, pazarcılık, esnaflık, manavlık, seyyar satıcılık, at arabacılığı, boyacılık, badanacılık, temizlikçilik ve simitçilikten sağlanmaktadır.
Balıkesir: 14. 500
Balıkesir çingeneleri geçimlerini müzisyenlik başta olmak üzere, hamallık, boyacılık, badanacılık, seyyar satıcılık, temizlikçilik ve simit satıcılığı gibi mesleklerden temin etmektedirler. Edremit'tekilerin çok az bir kısmı devlet dairelerinde işçi ve memur olarak çalışmaktadır.
Bursa: 26.570
Bursa il sınırları içerisinde yaşayan çingenelerin ekserisi geçimini müzisyenlikten sağlamaktadır. Bunun yanısıra erkekler küçük el sanatları, hamallık, gazino işletmeciliği, hayvan alım satım işleri (cambazlık) işportacılık, dilencilik, hurda ve çöp toplayıcılığı, kalaycılık, sepetçilik, tefecilik ve nadiren de hırsızlıktan geçimlerini temin etmektedir. Kadınlar da genellikle temizlikçilik, bohçacılık, falcılık, ve dilencilik başta olmak üzere nadiren hırsızlık, hayat kadınlarının ayak işlerini görme ve çocuklarına bakma gibi işlerle hayatlarını kazanmaktadırlar. Çocuklar ise genellikle simit satma, ayakkabı boyama, yankesicilik ve dilencilikle ev ekonomisine katkıda bulunmaktadır.
Adapazarı: 6.000
Müzisyenlik, hamallık, boyacılık, işçilik, bohçacılık, hurdacılık, kağıt ve çöp toplayıcılığı, seyyar satıcılık, temizlikçilik ve dilencilik gibi meslekler Adapazar'lı çingenelerin ana geçim kaynaklarını oluşturmaktadır.
İzmit: 3.000
İzmit çingeneleri geçimlerini müzisyenlik, çalgıcılık, hamallık, ayakkabı boyacılığı bohçacılık ve hurda toplayıcılığıyla sağlamaktadır.
İzmir: 45.000
İzmir çingenelerin geçim kaynakları; müzisyenlik, hamallık, pazarcılık, manavlık, at arabacılığı, sepetçilik, boyacılık, badanacılık, hurdacılık, çöp ve kağıt toplayıcılığı, işportacılık, ayakkabı boyacılığı, simit satıcılığı, temizlikçilikten oluşmaktadır. Ayrıca yankesicilik, hırsızlık ve dilencilikten geçinmeye çalışanları da mevcuttur.
Manisa: 3.000
Akhisar çingeneleri geçimlerini ziraatçilik başta olmak üzere, hasat zamanında pamuk tarlalarında gündelikçiliğin yanısıra bohçacılık, çalgıcılık, müzisyenlik ve çok azı da sepetçilikle sağlamaktadırlar.
Denizli: 500
Denizli çingenelerinin ana geçim kaynagı müzisyenlik olmakla beraber, erkekler kahvehane ve lokal işletmeciliği yaparken, kadınlar da tarlalarda gündelikçiliğe gitmektedir.
Aydın: 5.400
Aydın Merkez çingeneleri geçimlerini sepetçilikle başta olmak üzere seyyar satıcılık, hamallık ve temizlikçilikten sağlamaktadır. Nazilli'dekiler ise müzisyenlikle ve dansözlükle hayatlarını kazanmaktadırlar.
Muğla: 12.550
Fethiye ve Ortaca çingeneleri bohçacılık, sepetçilik ve düğünlerde çalgıcılık müzisyenlik yaparak geçimlerini sağlarken, Dibekderesi'ndekiler ise sadece müzisyenlikle geçinmektedirler. Milas ve Bodrum civarındaki yerli halkın düğün ve eğlenceleri bunlar tarafından yapılmaktadır.
Ankara: 13.700
Ankara merkezdeki çingeneleri geçimlerini hırsızlık, dilencilik, bohçacılık, taş bağlama*, falcılık, zercilik (kuyumculardan grup halinde altın çalma işi) ve muskacılıktan sağlamaktadır. Nadir de olsa bunlar arasında kalaycılık, sırımcılık, elekçilik ve sepetçilik yapanları da var. Ayrıca gece kuluplerinde bunlardan çok sayıda müzisyenlik yapanları da mevcuttur. Altındağ ve Hamamönü civarında nalburiyelik yapanların çoğunun Çankırı'dan gelme çingeneler olduğu söyleniyor.
Konya: 5.600
Konya çingenelerini geçimlerini genellikle müzisyenlik, çalgıcılık, bohçacılık, sepetçilik ve elekçilikle temin etmektedirler.
Çankırı: 2.000
Bunlar elekçi olarak biliniyorlar. Bunlardan nalburiyelik yapanlar vardır, ancak daha ziyade pazarlamacılıkla geçiniyorlar. Ayrıca inci-boncuk, iğne ve yüzük satıcılığı yapanları da var. Ekonomik durumları oldukça iyi. Hırsızlık olayının bunlar arasında vuku bulmadığı bildiriliyor. Bunların pek çoğu yerli halkla entegre olmuş ve çingeneliğini unutmuştur. Çocuklarını büyük ölçüde okutuyorlar.
Eskişehir: 20.000
Bunların büyük çoğunluğunun ekonomik durumu çok iyi; lüks arabalara biniyor, cep telefonu kullanıyorlar. Yerleşim düzenleri de, Türkiye genelindeki çingenelere nazaran daha düzgün ve planlı. Özellikle 71 Evlerdeki çingenelerin tamamı müstakil, imar planlı dubleks bahçeli evlere sahiptir. Bunların geçimlerini büyük ölçüde günü birlik pazarlamacılık ve büyük dolandırıcılıkla sağladıkları söylenmektedir. Ayrıca müzisyenlik ve pavyon işciliğinin yanısıra at arabacılığı, bohçacılık yapanları var. Işıklar Mahallesi'ndekilerin yerli halkla büyük ölçüde kaynaştıkları müşahede edilmiştir. "Tırnakçı" adıyla anılanlarının yankesicilik ve vurgunculukta mahir oldukları söylenmektedir.
Kayseri: 3.000
Bohçacılık başta olmak üzere yankesicilik ve hırsızlık Kayseri çingenelerinin ana geçim kaynaklarını oluşturmaktadır.
Kırşehir: 600
Başlıca geçim kaynakları çalgıcılık, çengicilik ve bohçacılıktır.
Sivas : 2.000
Bunlar "Poşa" olarak bilinmektedir. Geçimlerini bohçacılık ve çalgıcılıkla sağlıyorlar.
Hatay: 1.400
Bunların bir kısmı geçimlerini hurdacılık ve demircilikle kazanırken, bir kısmı ise incik boncuk ve yüzük satıcılığı, cambazlık ve müzisyenlikle sağlamaktadır. Ayrıca horoz döğüştürme de onların kazanç yollarından biridir.
Osmaniye: 3.000
Osmaniye çingeneleri cambazlık (hayvan ticareti), pazarcılık, hamallık, bohçacılık, ticaret ve müzisyenlikten geçimlerini temin ederken, bir kısmı da hayatlarını yankesicilik ve hırsızlıktan kazanmaktadır.
Adana: 8.000
Geçim bohçacılık, hamallık, hurda ve demircilik, çöp ve kağıt toplayıcılığı, seyyar satıcılık, sepetçilik, müzisyenlik ve dilencilikten sağlanmaktadır. Ayrıca yankesicilik ve hırsızlıkla geçinme yolunu seçenler de mevcuttur. Bilhassa Conoların bu işle ugraştıkları, çetitli Televizyon programlarıyla da kamuoyuna duyurulmuştur*
Antalya: 9.000
Antalya çingenelerinin ana geçim kaynaklarının başında müzisyenlik, çalgıcılık ve sepetçilik gelmektedir. Bunların yanısıra onlar hurdacılık, tablacılık, ayakkabı boyacılığı ve badanacılık, çöp ve kağıt toplayıcılığıyla da geçimlerini kazanmaktadır. Kumluca çingenelerinin büyük çoğunluğu sele ve sepetçilikle geçinmektedir. Akçay Beldesi çingeneleri ise geçimlerini sepetçilik, çalgıcılık ve bohçacıktan temin etmektedir. Çok eskiden bunlar arasında ağaç oyma sanatçılığı yapanları da olmuştur. Bu sebeple bunlara "tahtacı" da denmektedir. Aslında "Tahtacı" tabiri genellikle yörükler için kullanılmaktadır. Fakat burada yaşayan esmer vatandaşların da çingene yerine "tahtacı" ismini benimsedikleri ve kendilerini böyle adlandırdıkları müşahede edilmiştir.
Çorum: 2.000
Elekçilik ve kalaycılık başta olmak üzere maşa, mandal, incik-boncuk ve yüzük satıcılığıyla geçinmektedirler.
Tokat: 1.400
Başlıca geçim kaynakları bohçacılık, elekçilik ve dilencilikten oluşmaktadır. Eskiden söğüt dallarından sepet yapma işiyle de uğraşırlarmış. Günümüzde bu meslek terkedilmiş.
Samsun: 5.000
Bunlar geçimlerini çocuklar ayakkabı boyacılığı, kadınlar evlerde temizlik işleri, erkeklerde taksi ve dolmuş duraklarında simsarlık ve taksicilik, tıkanan lağımları açma işi, tuvalet işletmeciliği yapıyorlar. Buna rağmen ikamet ettiği evler lüks olup, ekonomik seviyeleri iyi görünmektedir. Bunlarda müzisyenlik mesleğinin icra edildiğine şahit olunmamıştır. Çarşamba'dakiler ise geçimlerini daha ziyade sümüklüböcek ve kurba toplayarak sağlamaktadırlar.
Zonguldak: 5.000
Karadeniz Bölgesi'nde çingenelerin en fazla olduğu il Zonguldak'tır. Başlıca geçim kaynakları; kaçak madencilik, taş kömürü trenlerinden dökülen kömürleri toplayarak satma ve hurdacılıktır.
Ordu: 620
Bunlar geçimlerini bohçacılık, evlerde temizlikçilik, tefecilik, dilencilik ve az da olsa gayrimeşru işlerden sağlıyorlar.
Trabzon: 1.000
Genellikle erkekler inşaat işçiliği, hamallık, çocuklar ayakkabı boyacılığı ve kadınlar ise temizlikçilikle geçimlerini temin etmektedirler.
Artvin:1.700
Artvin il sınırları içerisinde yaşayan çingeneler "Poşa" olarak isimlendirilmektedir. Bunların en belirgin meslekleri bohçacılık ve pazarlamacılıktır. Arhavi Poşaları ise geçimlerini genellikle belediyede ve zengin esnafın yanında temizlikçi işçi olarak çalışarak sağlamaktadır.
Bayburt: 200
Geçim genel olarak elekçilik ve bohçacılıkla sağlanmaktadır.
Erzurum: 7.400
Bunlardan Şenkaya ve Olur'daki poşalar tam yerleşik hayata geçtikleri için büyük ölçüde çingeneliği terketmişlerdir. Bağcılık ve hayvancılık başta olmak üzere kalaycılık, elekçilik ve sepetçilik de geçim kaynaklarını oluşturmaktadır. Göç sezonunda dışardan (Sakarya, İzmit ve Erzincan) gelen çingeneler ise genel olarak bohçacılıkla uğraşmaktadır. Erzurum Merkez'de oturan "Şıhbızınlılar" ise geçimleri genellikle gayrimeşru işlerden kazanmaktadırlar. Bilhassa genelev işleticiliği başta olmak üzere, hırsızlık ve gasp da bunların geçim kaynağını oluşturmaktadır. Bazıları da at araba taşımacılığı ve esnaflık yapmaktadır.
Erzincan: 2.000
Bunlar geçimlerini at arabacılığı, ayakkabı boyacılığı ve bohçacılık ve pazarlamacılıkla sağlıyorlar. Burada Poşalar çoğunluktadır. Yerli halk bunlardan Alevi itikadına mensup olanlarına "Çingene", Sünni itikada mensup olanlara ise "Poşa" demektedir.
Van: 2.000
Bunlar Mıtırp olarak anılmakta ve geçimlerini müzisyenlikle temin etmektedirler. Özellikle de davul ve zurna bunların baş müzik aletleridir. Ticaretle uğraşan ve çok zengin olanlarının olduğu da söylenmektedir.
Malatya: 2.500
Esas merkezlerinin Malatya olduğunu söyleyen "Melikan" veya "Melikli Aşireti" Türkiye'de dağınık olarak göçmen bir şekilde yaşamaktadır. Kendi ifadelerine göre Adana, İskenderun, Gaziantep, Kayseri, Konya ve Konya Ereğli'de bunların akrabaları bulunuyor. Bunların başlıca geçim kaynağı horoz (Hint horozu) döğüşüdür. Bunun yanısıra pazarlamacılık da yapmaktadırlar.
Elazığ: 1.000
Elazığ'da meskun çingeneler, yarı yerleşik bir hayat yaşamakta ve baharla birlikte göçe başlamaktadır. Bunların ana geçim kaynakları bohçacılık, pazarlamacılık ve dilenciliktir.
Kahramanmaraş: 3.000
Kendilerini "Kahraman Maraş Aşireti" olarak takdim eden bu insanlar yarı göçer bir hayat yaşamakta ve geçimlerini pazarlamacılık, bohçacılık, dilencilik ve hırsızlıkla temin etmektedirler.
Gaziantep: 2.500
Yarı göçer olarak yaşayan ve kendilerini "Nizip Aşireti" olarak tanıtan bu insanların ana geçim kaynağı hurdacılık, naylon sele-sepet satıcılığı ve çalgıcılıktır.
Sayısal veriler turkiyecingeneleri.8m.com sitesinden alınmıştır..