Yasa dışı silah imalatının önüne geçmek, yeni iş alanları oluşturup istihdam yaratmak amacıyla 19 yıl önce başlatılan ''Doğu Karadeniz Silah Projesi'' kapsamında Trabzon'da kurulan ve ilk olarak ''Fatih 13'' adlı tabancayı üreten Trabzon Silah Sanayi A.Ş. (TİSAŞ), silah devi Amerika'nın yanı sıra Almanya, İtalya, İran ve Mısır gibi bir çok ülkeye silah ihraç ediyor.

Arsin ilçesinde kurulan TİSAŞ, 1993 yılında Sanayi ve Ticaret Bakanlığının bilgisi dahilinde, KOSGEB ve Makine Kimya Endüstri Kurumu (MKE) ile koordineli olarak kuruldu. 
''Doğu Karadeniz Silah Projesi'' adıyla başlayan bu oluşum kapsamında, Doğu Karadeniz'deki yasa dışı üretimin önüne geçerek silah üretiminin yasal hale getirilmesi, yeni iş alanları oluşturularak istihdam yaratılması amacıyla kurulan TİSAŞ, 3 yıl sonra aynı ilçede Trabzon Organize Sanayi Bölgesindeki 11 bin metre kare alandaki komplekse taşındı.

İleri teknoloji ile donatılmış özel güvenlik birimlerince korunan, 5 bin 500 metre kare kapalı alana sahip, çağa uygun teknolojik altyapısı ile dünya standartlarında üretim yapan TİSAŞ, 1998 yılında ''Tesis Güvenlik Belgesi'', 2001'de de ''ISO:9001 Kalite Sistem Belgesi'' aldı. 

Başta Türk savunma sanayinin ihtiyaçlarını karşılamayı ve uluslararası arenada daha fazla söz sahibi olmayı hedefleyen ve ürettiği tabancalarla öne çıkan TİSAŞ, ilk tabancasını 1994 yılında, 7.65 milimetre çapındaki ''Fatih 13'' adıyla üretti. 
Dünyadaki rakipleriyle rekabet edebilmek için AR-GE çalışmalarına başlayan şirket, 1998 yılında KOSGEB ile koordineli olarak yürütülen bir proje sonunda ilk Türk tasarımı olan ''Kanuni 16'', ''Kanuni S'' ve ''Kanuni M16'' model tabancaları tasarlayarak üretti.

Firmanın ürettiği tabancalar, TSK'nın hizmetinde-
Şirket, 2001'de 3 bin 200 adet ''Kanuni 16'' model tabancayı Deniz ve Hava Kuvvetleri komutanlıkları personelinin kullanımına sundu, 2004'te de Milli Savunma Bakanlığı'nın demirbaş tabanca alımında 21 bin adet ''Zigana T'' ve ''Zigana M16'' model tabancaları Türk Silahlı Kuvvetleri'nin (TSK) envanterine kazandırdı.

''Zigana T'' modeli 2004'te müşterilerce ''Yılın silahı'' seçilen TİSAŞ'ın ürettiği tabancalar 2005 yılında ABD Adalet Bakanlığı Ateşli Silahlar ve Patlayıcılar Dairesi Ateşli Silahlar Teknolojisi Şube Başkanlığı'nın 'Silahlar için satın alım kriterleri''ne göre yaptığı incelemede başarı sağlayarak, ABD'ye ithalatına izin verildi. 

Bundan bir yıl sonra Türkiye'de bayileşmeye ve ihracat yapmaya başlayan TİSAŞ, 2008'den itibaren ABD'nin efsane silahı olarak bilinen ''Colt 1911 A1'' modeli tabancayı, ''ZİG M 1911'' ve ''REGENT'' adlarıyla üretmeye başladı.

Ardından yeni yatırımlara yönelerek soğuk dövme metoduyla ihtiyacı olan namluyu üretmeyi başaran ve üretim kapasitesini 45 bin adete yükselten TİSAŞ, halen ''Fatih'', ''Kanuni'' Zigana'' ve ''Zig'' marka tabancaları üretiyor. TİSAŞ, ürettiği silahları bir çok testten geçirdikten ve Avrupa Güvenlik İşbirliği Teşkilatı (AGİT) şartlarına ve Milli Savunma Bakanlığının kodlandırma talimatına uygun olarak kayıt altına aldıktan sonra satışa sunuyor. 

Tabancalarına 25 bin atış garantisi veren TİSAŞ, son yıllarda yurt içinde yasa dışı silah elde etmenin maliyetinin düşük, yasal silah edinmenin ise daha az maliyetli olmasının da etkisiyle ihracata yöneldi. 

Yurt içi pazarının yüzde 20'sini karşılayan TİSAŞ, 2008'de 9 bin 884 adet tabancayı ihraç ederek, Türkiye'ye 2 milyon 397 bin 522 dolar gelir kazandırdı. Söz konusu yıl sadece Etopya Polis Teşkilatı'na 2 bin ''Kanuni S'' modeli tabanca satan firma, 2009 yılında 10 bin 772, 2010'da da 12 bin 864 tabanca ihraç etti. 

Yaklaşık 30 ülkeye silah ihraç edildi-
Geçen yıl üretiminin yaklaşık yüzde 70'lik kısmını başta ABD olmak üzere Pakistan, Azerbaycan, Peru, Burkina Faso, Almanya, Paraguay, Mısır, Etopya, Suriye, Kostarika, Guatamala, Kolombiya, İtalya ve İran gibi yaklaşık 30 ülkeye ihraç eden TİSAŞ, 4 milyon 492 bin 817 dolarlık gelir elde etti.

Halen 150 çalışanı bulunan ve ihracatını artırmayı amaçlayan firma, Azerbaycan Savunma Bakanlığı ile yapılan anlaşma gereği ''Zigana K'' ve ''Zigana F'' modellerinin ''Know How'' olarak üretimine izin verdi. Azerbaycan Savunma Bakanlığı'nın kadro silahı olarak belirlendiği belirtilen bu modellerin 17 parçası Azerbaycan'da, 41 parçası ise Türkiye'de üretilerek, Azerbaycan Silahlı Kuvvetlerinin kullanımına sunulacak. 

Kaçak silahtaki düşük maliyet ihracata yöneltti-
TİSAŞ Genel Müdürü Ömer Hacıoğlu, yaptığı açıklamada, firma olarak üretimi artırma, Türkiye'ye daha fazla katkı sağlama, istihdam yaratma ve iş gücü oluşturma hedefinde olduklarını belirterek, Türkiye'deki taşıma silah ruhsatı konusundaki uygulamaların bireyleri yasal olmayan yollara teşvik ettiğini savundu.

Bu durumun sektörün yurt içinde büyümesini engellediğini, diğer yandan da önemli vergi kaybına yol açtığını belirten Hacıoğlu, ''Bugün taşıma ruhsatlı bir silah temin edebilmek için ortalama 6-7 bin lira harcamak gerekirken yasa dışı yollarla edinilen silaha bunun üçte birini ödemek yeterlidir. Bu da ne yazık ki yasa dışılığı teşvik etmektedir.

Firmamız, yurt içinde yaşanan bu durum nedeniyle ihracata yönelmiş ve daha çok bu yönde üretim gerçekleştirmiştir'' dedi.

NATO ülkelerine silah satma talebi
İhracatta da bazı sıkıntılar yaşadıklarını dile getiren Hacıoğlu, ''Bazı ülkelerin son kullanıcı belgelerinde yalnızca kalibre bilgisi verilmektedir.

Ülkemizde ise model ve kalibre bilgilerinin her ikisi de istenmekte, eksik olması durumunda ihracat izni uygun görülmemektedir. Bir çok müşterimiz, bu konu nedeniyle alımlarını farklı ülkelerden yapmaktadır. Bu şekilde olan belgelerin onaylanmasını talep ediyoruz'' dedi.

Ömer Hacıoğlu, bürokratik işlemler ve lisans sorunları yüzünden Pakistan ve Avrupa'ya silah satışında sıkıntılar yaşadıklarını belirterek, NATO üyesi ülkelere silah ve yedek parça satışında bazı engellerle karşılaştıklarını, bunların giderilmesi gerektiğini söyledi. 

Ürün çeşitlerini artırarak daha fazla silah ihraç etmek istediklerini de belirten Hacıoğlu, Türkiye'de üretim kabiliyetleri göz önünde bulundurularak, uzun yivli tüfek namlusu, askeri tüfek parçaları ve yivli av tüfeği üretmelerine izin verilmesini talep etti.