TPAO, uluslararası yatırım bankaları tarafından hazırlanan raporlara göre 3 trilyon dolarlık yeraltı zenginliğine sahip olan Afganistan’da 8 gaz kuyusunun rehabilitasyon işini üstlendi. Yaklaşık 10 milyon dolarlık projeyi alan TPAO, Afganistan’a giden ilk batılı şirket oldu.

Dünyanın farklı coğrafyalarında petrol ve doğalgaz arama çalışmalarını sürdüren Türkiye Petrolleri A.O. (TPAO), rotayı şimdi de Afganistan’a çevirdi. Milli petrol şirketi, uluslararası yatırım bankaları tarafından hazırlanan raporlara göre 3 trilyon dolarlık yeraltı zenginliğine sahip olan Afganistan’a giden ilk batılı şirket oldu.

Konsorsiyum teklif verdi

Milli petrol şirketi TPAO, yurtdışı arama ve üretim çalışmalarına ağırlık verme hedefi doğrultusunda Afganistan’a açıldı. Şirket Afganistan’da 8 gaz kuyusunun rehabilitasyonu işini aldı. Yaklaşık 10 milyon dolarlık bu proje ekonomik büyüklük açısından çok büyük olmasa bile Afganistan’a giriş açısından büyük öneme sahip. Afganistan’ın Kuzey Bölgesi’ndeki Cevizcan şehrinde gerçekleştirilecek çalışmalarla TPAO Afganistan’da çalışmaya başlayan ilk batılı petrol şirketi olacak. TPAO, rehabilitasyon işine önümüzdeki günlerde hazırlanırken, bu işi kendi repersoneli ve ekipmanıyla yürütecek.

Afganistan’da Mezarı Şerif ve Sandıklı bloklarının dün yapılan ihalesine Kuveytli Dragon ve Kuveyt Enerji ile Afgan şirket Gazanfer’den oluşan dörtlü konsorsiyumla girdi. Mezarı Şerif’te TPAO yüzde 35 payla operatör olurken, Kuveyt Enerji ve Dragon’un yüzde 25, Gazanfer şirketinin ise yüzde 15 payı bulunuyor. Sandıklı bloğunda ise Kuveyt Enerji ve Dragon yüzde 30’la ortak operatör olurken, TPAO’nun yüzde 25 payı, Gazanfer’in yüzde 15 payı bulunuyor. Petrol arama ihalesiyle ilgili sözleşmenin ihale sonuçlarının açıklanmasının ardından önümüzdeki yılın ilk aylarında imzalanması bekleniyor.

Afganistan’daki zengin kaynakların ekonomiye kazandırılması için harekete geçen ilk ülke Çin Halk Cumhuriyeti oldu. Çinliler petrol çıkarmak için lisans alıp çalışmalara başladı, ülkenin ilk rafinerisini ise 3 yıl içinde tamamlamayı planlıyor. Çinliler ayrıca Afgan hükümetiyle bakır madenlerinin çıkarılması konusunda da kapsamlı bir anlaşma imzaladı. Anlaşmaya göre Çinli şirketler Afgan bakırının çıkarılması için 3 milyar dolarlık yatırım yapacak.

Afgan dağlarında servet yatıyor

Afganistan’da çok zengin bakır ve demir yatakları olduğu uzun zamandır biliniyor. 1980 yılındaki Sovyet işgali sırasında bölgede araştırma yapan Rus mühendisler bu rezervleri tespit etmiş ve ekonomiye kazandırılması için bir dizi girişim de bulunmuştu. Uzun süren iç savaş ve emtia fiyatlarındaki belirsizlik nedeniyle yabancı yatırımcıların çok ilgi göstermediği bu devasa sahalar 2001 yılındaki Amerikan işgali sonrasında yeniden gündeme geldi. Ülke genelinde çalışmalar yapan ABD’li uzmanlar bakır ve demire ilaveten çok zengin petrol ve doğalgaz kaynakları olduğunu da tespit etti. 2006-2009 yılları arasında ABD Savunma Bakanlığı himayesinde ülkedeki doğal kaynakları araştıran uzmanlar 2010 yılında hazırladıkları bir raporda, ‘ülkede, 1 trilyon dolarlık bir maden varlığı olduğunu’ bildirdi. Amerikalı yatırım bankası JP Morgan Chase tarafından 2011’de hazırlanan bir raporda ise Afgan dağlarında 3 trilyon dolarlık maden ve enerji kaynağı mevcut.