ABD Kongresi Araştırmalar Merkezi tarafından hazırlanan 'Türkiye: Arka plan ve ABD ile İlişkiler' başlıklı raporda, önemli değerlendirme ve iddialara yer verildi. Akşam'dan Mahmut Gürer'in haberine göre kongrenin Ortadoğu Uzmanı Jim Zanotti imzasını taşıyan 17 Ocak tarihli 46 sayfalık rapor, merkezin resmi internet sitesinde yayımlandı. Öne çıkan detaylar şöyle:

- Yeni anayasanın geleceğiyle ilgili olarak Türkiye'de kaygı yaratan husus, tek parti iktidarının güç kullanarak, kendi istediği gibi bir anayasa yapması... Buradaki soru işareti, yeni anayasa popüler liderlerin istediği yönde bir anayasa mı olacak, yoksa büyük bir konsensus gerçekleştirilerek, tüm ideolojik unsurları taşıyan bir yapı mı taşıyacak? Anayasayı, Türkiye'nin içinde bulunduğu mali durum, ulusal güvenlik kaygıları ve vatandaşların tepkilerinin şekillendireceğini söylemek mümkün. Bu nedenle konsensusa ihtiyaç var.

TÜRKİYE'DE 10-20 MİLYON ALEVİ VAR

- Türkiye nüfusunun yüzde 15-20'lik bölümünü Kürt kökenliler oluşturuyor. AKP hükümeti, başlattığı demokratik açılım süreci kapsamında, çok sayıda adım attı. Bunlardan en önemlileri, Kürtçe'nin günlük hayatta, seçim kampanyalarında ve medyada kullanımı olarak sıralanabilir.

- Türkiye'de, 10-20 milyon arasında Alevi yaşıyor. Laik devlet sisteminin en büyük destekçisi durumunda olan Aleviler, sistemin kendilerini Sünni çoğunluk yapısından koruduğunu düşünüyor.

ESAD, PKK KARTINI KULLANABİLİR

- 1980'lerin sonunda ortaya çıkan Fethullah Gülen hareketi-cemaati, orta sınıf Türk toplumunda yaygınlaşarak yeni bir 'muhafazakar sınıf' oluşmasını sağladı. Gülen hareketinin Türkiye'deki politik partilere eşit mesafede durması dikkat çekiyor.

- Suriye'de yaşanan olaylar nedeniyle şimdiye kadar 20 binin üzerinde sığınmacı sınırı geçerek Türkiye'de kurulan geçici kamplara yerleşti. 2012'nin ilk ayı itibarıyla yaklaşık 9 bin 200 kişi hala bu kamplarda yaşıyor. Bu nedenle Türk yetkililer, sınır ötesinde bir 'tampon bölge' oluşturmayı düşünebilir. Bunun yanı sıra Türkiye, Esad rejimine karşı NATO kapsamında düzenlenecek bir operasyonda, Libya'da oynadığı gibi bir rol oynayabilir. Raporlara göre Esad rejimi, PKK'yı Türkiye'ye karşı kullanabilir.

TÜRKİYE'DEKİ KİLİT OYUNCULAR

Raporun dikkat çeken bölümlerinden biri 'Türkiye'deki kilit oyuncuların profilleri' başlığı altında toplandı. Cumhurbaşkanı, Başbakan, Dışişleri Bakanı, CHP Genel Başkanı ve PKK ele başının isimlerine yer verilen raporda özgeçmişler şöyle anlatıldı:

- Cumhurbaşkanı Abdullah Gül: AKP'nin seçimi kazanmasının ardından partinin ilk Başbakan'ı oldu. Daha sonra görevi Erdoğan'a devreden Gül, Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı. Gül birçok gözlemciye göre, hali hazırda Erdoğan hükümeti üzerinde yumuşatıcı bir güç olarak rol oynuyor.

ORTADOĞU'DA POPÜLER

- Başbakan Recep Tayyip Erdoğan: 1997'de Siirt'te okuduğu şiir nedeniyle hapis yattı. 2001'de AKP'yi kuran Erdoğan, siyasi yasağı nedeniyle 2003'te düzenlenen özel seçimle Başbakan oldu. Anketler, Dünya Ekonomik Formu'nda, İsrail Cumhurbaşkanı Shimon Peres'e yönelik söyleminin ardından hem Türkiye'nin hem de Müslüman Ortadoğu'nun en popüler dünya lideri olduğunu gösteriyor.

LİSTEDE ÖCALAN DA VAR

- Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu: 2009'da Dışişleri Bakanı olarak atandı. 'Stratejik Derinlik' ve '0 sorun' politikalarını uygulamaya koydu. Bazı gözlemciler bu rolünü 'Yeni Osmanlıcılık' olarak adlandırıyor.

- CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu: Alevi. Baykal'ın seks kasedinin ardından istifasıya zorlanmasıyla birlikte Genel Başkanlığa seçildi. 2011 seçimlerinde bazı gözlemcilere göre beklenenden az başarı gösterdi.

- PKK elebaşı Abdullah Öcalan: 1999'da muhtemelen ABD yardımıyla Kenya'da yakalandı, Türkiye'ye götürüldü. Hali hazırda İmralı'da maksimum güvenlik seviyesinde tutuluyor. PKK'nın liderliğini şu anda Murat Karayılan yapıyor gibi görünse de bazı gözlemcilere göre Öcalan hala 'aracılı iletişim'le örgütü yönetiyor.