Türk Dil Kurumu (TDK) Başkanı Prof. Dr. Şükrü Haluk Akalın, TRT ile işbirliğiyle ünlü seyyah ve seyahat yazarı Evliya Çelebi'nin hayatını ve gezilerini anlatan 10 bölümlük belgesel hazırlandığını belirterek, ilk bölümün eylül ayında "Evliya Çelebi Yılı" etkinlikleri kapsamında törenle izlenime sunulacağını bildirdi. Prof. Dr. Akalın, Aa muhabirine yaptığı açıklamada, Evliya Çelebi'nin 400 yıl önce dünyaya geldiğini hatırlatarak ancak bugüne kadar yeterince tanıtılmadığını savundu.

Dilek Akın - Türk Dil Kurumu (TDK) Başkanı Prof. Dr. Şükrü Haluk Akalın, TRT ile işbirliğiyle ünlü seyyah ve seyahat yazarı Evliya Çelebi'nin hayatını ve gezilerini anlatan 10 bölümlük belgesel hazırlandığını belirterek, ilk bölümün eylül ayında "Evliya Çelebi Yılı" etkinlikleri kapsamında törenle izlenime sunulacağını bildirdi.

Prof. Dr. Akalın, Aa muhabirine yaptığı açıklamada, Evliya Çelebi'nin 400 yıl önce dünyaya geldiğini hatırlatarak ancak bugüne kadar yeterince tanıtılmadığını savundu. TDK olarak bu eksiği gidermeye çalıştıklarını anlatan Akalın, "Evliya Çelebi eğer bir Türk değil de bir İngiliz olsaydı, bir Fransız olsaydı bütün dünyaya tanıtırlardı. Unesco (Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Teşkilatı), 400. doğum yıldönümü olması nedeniyle bu yılı 'Evliya Çelebi Yılı' olarak listeye aldı. Avrupa Konseyi ise 21 yüzyılda insanlığı yön veren 20 kişi arasında Evliya Çelebi'yi gösterdi" dedi.

Bu çerçevede Atatürk Kültür Merkezi ve Atatürk Araştırma Merkezi ile birlikte Evliya Çelebi'nin anlatıldığı büyük etkinlikler gerçekleştireceklerini kaydeden Prof. Dr. Akalın, bu konuda yaptıkları en önemli çalışmanın TRT ile ortaklaşa hazırladıkları belgesel olduğunu bildirdi.

Çekimleri devam eden belgeselin 10 bölümden oluşacağını ifade eden Akalın,

"Evliya Çelebi nerelere gitti? Nerelerde neler gördü ve bunları nasıl anlattı? Anlatıkları yerlerde bugün neler var? Aynen korunmuş mu korunmamış mı? Bütün buları gözler önüne seren, gezilerde yaşadığı olayları canlandıran kuru bir belgesel değil drama tarzı olacak" dedi.

Evliya Çelebi'nin gençliğinden yaşlılığına kadar ki dönemini üç aktörün canlandıracağını ancak bu aktörlerin kimler olacağının henüz kesinleşmediğini belirten Prof. Dr. Akalın, eserin yönetmenliğini Daver Atabey, danışmanlığını ise Seyit Ali Kahraman'ın yaptığını söyledi.

Belgeselin daha sonra İngilizce olarak da seslendirileceğini aktaran Akalın, birinci bölümün tamamen İstanbul ile ilgili olacağını belirterek, şunları söyledi:

"Daha sonraki bölümler Bursa, Kütahya, Konya, Adana, Kayseri, Kahramanmaraş, Sivas, Malatya, Diyarbakır, Van, Erzurum, Trabzon ve Bitlis'te çekilecek. Yurt dışında İran, Azerbaycan, Gürcistan, Balkanlarda Filibe, Sofya, Üsküp, Bükreş, Budapeşte, Tuna Nehri kıyısı, Belgrad, Semendire, Saraybosna, Mostar, Selanik, Atina ve Girit, Avrupa'da Dubrovnik, Viyana, Vatikan, Kırım, Moldova, Kiev'de, Ortadoğu'da ise Filistin, Kudüs, Beyrut, Şam, Halep, Mekke, Medine, Bağdat, Kerbela, Kufe ve Basra'da çekimler sürecek. Belgesel, Kahire, İskenderiye, AsuVan ve Nil kıyısında yapılacak çekimlerle sona erecek. Muazzam bir yapım olacak. Şu anda dış mekanlarla ilgili bölümler çekiliyor. İlk bölümü 26 Eylül'de Topkapı Sarayı'nda düzenlenen etkinlikte izleyici ile buluşacak. "

Prof. Dr. Akalın, belgeselin gösterim hakkının TRT'de, DVD olarak üretim hakkının ise TDK'da olacağını kaydetti.

-Evliya Çelebi SAKALLI DEĞİLMİŞ-

Evliya Çelebi'nin Seyahatnamesi'ni günümüz Türkçesine çeviren Seyit Ali Kahraman'ın ünlü gezginle ilgili ayrıntılı bir kitap da hazırladığını belirten TDK Başkanı Prof. Dr. Şükrü Haluk Akalın, "Bu eserde Evliya Çelebi'nin kimliği anlatılmakla kalmayıp, seyahatnameden ilgi çekici alıntılar da olacak" dedi.

Kahraman'ın yaptığı çalışmalarda Evliya Çelebi ile ilgili bazı gerçeklerin ortaya çıktığını anlatan Prof. Dr. Akalın, sözlerini şöyle tamamladı:

"Evliya Çelebi sanal ortamda, tüm görsellerdeki resimlerinin aksine sakalsız, orta boylu ve biraz tıknazdır. Mesela bir yerde 46 yıldır sakalsız dolaştığını, yani tıraşlı olduğunu anlatıyor. Bu bilgilerden biz Evliya Çelebi'nin hemen hemen her gün tıraş olduğunu anlıyoruz. Çünkü yazısında 'matruş' diyor, eski dilde 'tıraş olmanın" karşılığı olarak kullanıyor. Ama internette arama yaptığınızda görsellerde her zaman sakallı çıkıyor karşınıza. Bunlar sembol resimler, gerçek şeklini bilmiyoruz ama Seyahatname'den edindiğimiz bilgiye göre Evliya Çelebi orta boylu, biraz tıknaz ve başı da büyüktür. Kendisi öyle yazıyor. İşte bunun gibi bilgiler Seyit Ali Kahraman'ın hazırladığı kitap yayınlandığında ortaya konacak. Kahraman'ın TDK yayını olarak hazırladığı kitapta ünlü gezginimizle ilgili gerçek bilgiler yer alacak, tarihi yanılgı son bulacak. "