İnsan hayatının en önemli süreçlerinden biridir gebelik süreci. Gebelik en çok annenin hayatını etkiler ama baba ve diğer aile bireylerinin hayatını da yakından ilgilendirir. Bu süreç ile ilgili olarak bir çok merak edilen konu bulunurken insanlar sorularına cevap bulmak için çeşitli kaynaklara yönelir. Gebelik süreci ile ilgili en doğru kaynak Kadın Doğum Uzmanlarıdır.

İmperial Hastanesi Kadın Doğum Uzmanı Op. Dr. Dilek Aydın Erdoğan merak edilenlerle ilgili Haber61’e önemli açıklamalarda bulundu.

Op. Dr. Dilek Aydın Erdoğan, Gebeliğin belirtileri, doktor kontrolleri, vitamin ve folik asit kullanımı, saç boyama ve diğer kozmetik ihtiyaçların karşılanması, kilo alımı, yolculuk yapma, bebeğin hareketleri, kanama, yapılan testler, beslenme, gebelikte spor, doğum şekilleri, amniyosentez yapılması, detaylı ultrason çektirme, Down sendorumunun tespiti, kalp anomalisi, dış gebelik, şeker yüklemesi ve previa konularında açıklamalarda bulundu.

Erdoğan, “Bir hekim seçin kendinize, ona inanın, güvenin ve onun dediklerini yapın. O zaman herşey çok daha güzel olacak bence” diyerek şu şfadeleri kullandı;

GEBELİK BELİRTİLERİ

Gebelikte en önemli şey adet rötarı olması. Hastaların büyük çoğunluğu adetinin günü geçtiği için bize başvuruyor. Bunun yanında bazısında bulantı-kusma, bazılarında halsizlik-yorgunluk gibi semptomlar ortaya çıkıyor. Normalin dışında semptomlar gösteren hastalar da var. Hasta bir şey anlamadan rutin kontrolüne gelip gebe olduğunu öğrenen ve 5-6. Ayında gebe olduğunu öğrenen kişiler de oluyor. Ama en önemli bulgu adet rötarı.

DOKTOR KONTROLLERİ GEBELİKTEN ÖNCE BAŞLAMALI

Doktor kontrolleri gebelik öncesinde başlaması. Planlı bir gebelik düşünüyorsanız muayenenizi olacaksınız. Bunun işçinde genital muayene, ultrasonografi, bazı testler, ve kan değerlerine bakılacak. Ona göre gerekli tedavi başlanacak, vitaminleriniz verilecek. Hamile kalındığında mutlaka tespit edilir edilmez mutlaka doktora gidilmeli. Hastaların bir kısmı ‘bir süre bekliyim, kalp atışını duyarken gideyim” gibi şeyler düşünüyorlar. Bu çok yanlış. Çünkü gebeliğin rahim içinde olduğuna emin olmazsınız. Belki bir dış gebeliğiniz var, belki bu patlayacak, belki acil ameliyatlık bir durumunuz ortaya çıkacak. O nedenle gebelikten şüphelendiğiniz anda mutlaka kadın doğum uzmanına başvurun. İlk muayene donrasında doktor ne zaman geleceğinizi söyleyecek zaten. Biz genellikle ilk keseyi gördükten 15-20 gün sonra kalp atışını duymak için çağırıyoruz. Kalp atışını duyduktan sonra genellikle ayda bir çağırıyoruz. 8. Aya yaklaştığımızda kontroller sıklaşıyor. Önce 15 günde bir, sonra haftada bir, bazen 3 günde bir. Hastanın durumuna gire kontrollerimizi yapıyoruz.

GEBELİKTEN 3 AY ÖNCE MUTLAKA FOLİK ASİT KULLANILMASI LAZIM

Gebelikten 3 ay önce mutlaka genel tetkiklerin yanında D Vitamini, b12, folik asit gibi testlerin hepsinin yapılması lazım. Vitaminler hastanın durumuna göre verilmeli. Korkunç bir vitamin kullanımı var aslında Türkiye’de. Bu yanlış, önce tetkikler yapılmalı eksiklik varsa bu vitaminler verilmeli. Bunların içinde en önemlisi folik asit. Bu gebelik öncesi mutlaka kullanılması gereken bir vitamin. Çünkü bebeklerde bazı sakatlıkların oluşmasını engelleyecek bir ilaç. Bunu kullanınca bu sakatlıklar olmuyor. Bu nedenle gebelikten 3 ay önce mutlaka folik asit kullanılması lazım. Bunun yanında düşük olan diğer vitaminlerin takviyesinin yapılması lazım.

KOZMETİK İHTİYAÇLARINIZI GEBELİKTEN ÖNCE TAMAMLAYIN

Bazı kozmetik ihtiyaçlarınız varsa, saçınızı boyatmak istiyorsanız önceden boyatın, dişinizdeki çürüğü önceden yaptırın. Bunlar gibi kişinin kendisiyle alakalı olan şeyleri gebelik öncesinde mutlaka tamamlamış olması gerekiyor. Hiç kimyasal bir şeyle karşılaşmak istemiyorum ve çocuğumun da karşılaşmasını istemiyorum diyorsanız saçınızı boyatmayacaksınız. Ama bunlar ye yazık ki hayatımızın gerçeği. Kadınlar olarak zaman zaman makyaj da yapıyoruz, saçımızı da boyatıyoruz. Ben genellikle ilk 3 aydan sonra saç boyamaya izin veriyorum. Bitkisel olanlardan tek renk çok kimyasal kullanmadan boya yaptırabilirsiniz diyorum. Krem, ruj çok riskli şeyler değil.

GEBELİKTE KİLO ALIMI

Gebelikte alınacak kilo kişiye özel, Belli bir standardı yok. Artı eksi 9 ile 13 kilo arası alınması gereken kilo miktarı. Kişinin gebelik öncesi kilosuna ve gidişatına bağlı. Gebelik öncesi kilo vererek hamile kalmak mükemmel bir şey olur. En güzel bu. Hastaların çoğu gelir tartılır örneğin 90 kilo çıkar ve paniğe kapılır. Oysaki hamilelik diyet yapılacak değil, dengeli beslenilecek bir dönem. Eğer kilonuzdan mutlu değilseniz, gebelik öncesinde kilo verip sonra gebe kalmak sizin de çocuğunuz içinde en doğru olan olacaktır.

GEBELİKTE YOLCULUK

Gebelikte yolculuk kişiye özel. Risk varsa yolculuk yapılamaz. Düşük riski varsa hastaya yolculuk yap diyemezsiniz. Onun dışında uçak yolculukları belli bir haftaya kadar yapılabilir. Kısa yolculuklar örneğin Trabzon’dan Ordu’ya gidebilirsiniz. Ama Ankara’ya oradan İstanbul’a gideyim gibi bir yolculuğu ben önermiyorum. Kanamaya ve düşüğe yol açabilir. Yani gebelikte hep kişiye özel olarak gidilmeli.

BEBEK HAREKETİNİN HESSEDİLMESİ

Bebek hareketi aslında 7. Haftadan sonra başlıyor am annenin bunu hissetmesi mümkün değil. 7. Aydan sonra kelebek uçuşması gibi bir şey hasta hissedebilir. Çoğu hasta bağırsak hareketlerini bebek hareketi zanneder. Normalde 18-20. Haftadan sonra yani 5. Aydan itibaren bebek hareketi hissedilir. Daha sonra hareketler git gide artar. Hatta gebeliği sonuna doğru biz annelere bebek hareketlerini takip etmelerini öneririz. Günde en az 10 kez hareket etmesi lazım. Onun takibini takibini yaptırırız. Asıl 5. Aydan sonra hareket hissedilir, o nedenle 2.-3. Aydan sonra hareket hissetmiyorum diye gelmemek lazım.

GEBELİKTE TESTLER

Her ay yapılan farklı tetkikler var. İlk hasta geldiğinde rutin kan testleri, trioid hormonu, hepatitler, kan grubu, kan değerleri, idrar tahlili gibi testler var. Daha sonra gebeliğin ilerlemesi ile 3. Ve 4. ayda bir tarama testi var. Down sendromu gibi bir hastalık var. Bunun belirlenmesini sağlayan bir test var. 2’li ve 3’lü test. Bu testleri yapıyoruz ama bunlar hastaya bağlı. Bazı hastalar bu testleri istemiyor. Ben herhangi bir hastalığı, sakatlığı bilmek istemiyorum. Gebeliği sonlandırmayı düşünmüyorum. Bunlardan sonra 5. Ay civarında detaylı ultrason dediğimiz bir şey yaptırıyoruz. Bu arada rutin kan testleri zaten yapılıyor. 6. Ay civarında şeker tarama testimiz var. 7. Ay civarında kan uyuşmazlığı varsa onun bir testi var onu öneriyoruz. RST dediğimiz bebeğin kalp grafisi var, onu da 8,5 aydan sonra başlıyoruz.

GEBELİKTE KANAMA

Gebeliğin tamamında hastanın her zaman kanama olma riski var. Tabi ilk 3 ay düşük riski olduğu bebeğin ilk tutunmaya çalıştığı dönemlerde daha fazla olur. Her kanama düşük değildir. Bazen hasta çok kanar ama herhangi bir sorun yoktur, bazen de tek damla kan görür bebeğin kaybedildiği anlaşılır. O nedenle hasta kanama gördüğünde mutlaka hastaneye gitmesi lazım. Kanama eşittir doktora başvurma. Gebelikte en önemli doktora başvurma nedeni kanamadır.

GEBELİKTE BESLENME

Normalde nasıl sağlıklı besleniyorsak gebelikte de aynı. Proteinli şeylerimizi düzgün tüketeceğiz. Kızartma, ekmek, hamur işi, pilav, makarna gibi şeyleri mümkün olduğunca hayatımızdan çıkaracağız. Kalsiyum artıracağız. Süt, yoğurt, peynir her gün mutlaka yenecek. Çok önemli bunlar. Yumurta gün aşırı yenebilir, kolesterolü yükseltmemesi açısından. Balık çok önemli. Omega 3 içeriyor ve bu bebeğin beyin gelişimi için çok önemli. Hamilelikte haftanın 2 günü mutlaka balık yenecek. Omega 3 içerdiği için ceviz, bademi mutlaka tüketmeliyiz. Balıklardan mezgit balığını tüketmeyeceğiz. Genellikle dip balıklarını tüketmeyeceğiz. İçerisinde ağır metal var, kurşun var buna bebek için toksik bir şey. Çocuklarda da erken dönemde dip balığı tüketmeyeceğiz. Kafein içerdiği için kahve içmeyeceğiz. Asitli şeylerden uzak duracağız. Sigarayı acil bırakacağız. Hatta gebelikten önce bırakacağız. Alkol tüketmeyeceğiz. Günde 2,5-3 litre su içeceğiz.

GEBELİKLER ARASINDA EN AZ 2 SENE OLMASI LAZIM

Gebelikler arasında mutlaka en az 2 sene olması lazım. Bebek sizden bir şeyler alıyor. Bunlar yerine gelmeden tekrar hamile kalıyorsunuz. Hem anne hem bebek için sıkıntılar ortaya çıkıyor. Düşük doğum ağırlıklı bebekler ortaya çıkabiliyor. Gelişme geriliği olabiliyor. Düşük riski ve bebek kaybı daha fazla oluyor. Anne açısından da vitaminlerde düşüklük, halsizlik, yorgunluk, çarpıntı olabiliyor.

DOĞUM ŞEKİLLERİ

Hastaların büyük çoğunluğu gebe kaldıktan hemen sonra nasıl doğum yapacağını düşünmeye başlıyor. Etraftaki bir sürü şeyin etkisiyle ile sezeryana yönleniyor. Hasta ve yakınları asla ters bir şey olsun istemiyorlar. Halk arasında da sezeryana bir yatkınlık söz konusu. En doğrusu zamanını beklemek. Zamanı geldiğinde hastanın durumuna göre karar vermek lazım. Bence normal doğum annenin ve bebeğin eve sağlıklı gitmesi demektir. Hangi yoldan doğum yaptığınızın bir önemi yok. Anne ve bebeğinin eve normal gitmesi normal doğumdur. Normalin dışı bir problem olması anlamına gelir. İnsanların vajinal yoldan doğurmaktan korkmalarının en önemli sebebi ağrı. Ağrı çekmek istemiyorlar. Bazen 20 saate kadar ağrı yaşayan gebeler olabiliyor. Bu kadar uzun ağrı çekmeyi her bünye kaldırmıyor. Bu hastalara epidural doğum çok güzel bir şey. Bence epidural doğum normal doğum oranını artıran bir yöntem. Ben epirural doğumu ciddi şekilde destekliyorum. Sezeryan bir doğum şeklidir sonuçta. Bebeği ve anneyi etkileyecek bir şey varsa sezeryan olmalıdır. Bu keyfi bir uygulama olmamalı.

Op. Dr. Dilek Aydın Erdoğan'ın açıklamalarının tamamını üst kısımda bulunan videodan izleyebilirsiniz.