Yanlış beslenme alışkanlıkları, hareketsizlik ve sigara kullanımı, kalp damar sağlığına zarar veriyor. Ancak genç yaşlardan itibaren düzensiz yaşam tarzını değiştirerek kalp hastalıklarından korunmak mümkün olabiliyor. Memorial Şişli Hastanesi Kardiyoloji Bölümü'nden Prof. Dr. Ali Metin Esen, uzun ve sağlıklı bir ömür için kalp damar sağlığı konusunda dikkat edilmesi gerekenler hakkında bilgi verdi.

 

Sağlığınız için uygun seçimler yapın

Beslenmeden, uyku düzenine, fiziksel aktivitelerden bulunulan sosyal ortamlara kadar günlük hayatta alınacak doğru kararlar ve seçimler sağlıklı bir yaşam için çok önemlidir. Kalp damar sağlığını korumak için dikkate alınması gereken kurallar şu şekilde sıralanabilir:

Tütün ürünlerinden uzak durulmalı

Günlük fiziksel aktivite ihmal edilmemeli

Kalp dostu diyet yapılmalı

İdeal kilo korunmalı

Kan basıncı normal seviyede tutulmalı

Kolesterol düzeyleri kontrol altında olmalı

Kan şekeri düzenlenmeli

 

Sigara dumanına maruz kalmak ömürden çalıyor

Tütün ve benzeri ürünlerin kullanımının yanı sıra elektronik sigaralar da sağlığa en çok zarar veren alışkanlıklar arasında yer almaktadır. Tütün ürünlerinin içerdiği nikotin, sadece kalpdamar hastalıklarına değil, kansere de neden olmaktadır. Sigara dumanına maruz kalmak da zararlı kimyasalların vücuda girmesine neden olacak, kalp ve akciğer sağlığını olumsuz yönde etkileyecektir.

 

Gençler günde en az 1 saat egzersiz yapmalı

Düzenli egzersiz kalp, kas, kemik ve eklemlerin sağlıklı olmasına yardımcı olur. Fiziksel aktivite özgüveni arttırır, duygusal modu yükseltir, uyku kalitesini olumlu yönde etkiler ve daha fazla enerjik olunmasını sağlar. Amerikan Kalp Cemiyeti çocukların ve gençlerin her gün en az 60 dakika orta-yoğun seviyede egzersiz yapmasını önermektedir. Orta ve yoğun seviyede egzersiz tipleri arasında; bisiklete binme, yüzme, tempolu yürüyüş, tenis, bahçe işleri, hafif tempolu koşu, futbol, aerobik, dans etme ve ip atlama yer almaktadır.

 

İçeceklere şeker yerine meyve parçaları atılabilir

Sağlıklı beslenmek, kalbin ve vücudun en iyi şekilde çalışmasını sağlar. Tam tahıllı yiyecekler, meyveler, sebzeler, tavuk eti, balık ve ceviz – fındık gibi yemişler içeren bir diyet programı uygulanmalıdır. Kırmızı et, tuzlu, şekerli yiyecek ve içecekler sınırlanmalıdır. Her gün çeşitli sebzeler ve meyveler tüketilmelidir. Doymuş ve trans yağları tüketmekten kaçınılmalıdır. Yağı alınmış süt veya az yağlı yoğurt gibi az yağ içeren süt ve süt ürünleri daha faydalıdır. İçeceklere şeker yerine meyve parçaları atılmalıdır.

 

İdeal kiloyu korumak için...

Günlük aktiviteleri yerine getirebilmek için belli bir miktar kaloriye ihtiyaç duyulur. Eğer kilo alınıyorsa ihtiyaçtan fazla günlük kalori alınmış demektir ve fazla kaloriler de yağ olarak depo edilir. Düzenli egzersiz yapılırsa bu kaloriler yağ olarak değil, protein olarak kas yapısına katılır ve kaslar daha güçlü hale gelir. İdeal kiloyu korumanın en önemli yöntemi yeterince ve düzenli egzersiz yapmaktır.

 

Yüksek tansiyonun erken teşhisi hayatınızı değiştirebilir

Artmış kan basıncı veya hipertansiyon kalp hastalıkları için önemli bir risk faktörüdür. Yüksek kan basıncı olan insanlar normal kan basıncına sahip olanlara kıyasla daha fazla kalp krizi veya felç geçirme riski altındadırlar. Kan basıncını kontrol altında tutmak ve ideal bir aralıkta devamını sağlamak için sağlıklı seçimler yapılmalıdır. İdeal kiloya ulaşmak, tuz oranı düşük, kalp dostu diyetle beslenmek, yeterince düzenli fiziksel aktivite yapmak ve kan basıncını ölçerek takip etmek önemlidir. Yüksek kan basıncının erken tespit edilmesi bir insanın hayatını değiştirebilir. Kan basıncını doktorunuz veya hemşireniz tarafından ölçülebileceği gibi kendiniz de bir tansiyon aleti kullanarak ölçebilirsiniz. Kendiniz için ideal olan kan basıncını öğrenmek içinse doktora danışmanız gerekmektedir.

 

Kolesterolün %25'i yiyeceklerle oluşuyor

Kolesterol kandaki diğer maddelerle birleşerek atar damarları tıkayan, esnekliği azaltan ve kalp hastalıkları ile inme açısından büyük bir risk oluşturan, kalın ve sert yapıdaki birikintilerdir. Çok sayıda çocuk ve gençte, kendilerinin farkında olmadıkları kanlarında yüksek miktarda kolesterol tespit edilmektedir. Kolesterolün yaklaşık %25'i direkt olarak yiyeceklerle alındığından kontrol altında tutmak mümkündür. Az miktarda doymuş ve trans yağ içeren, yüksek miktarda tam tahıl içeren yiyecekler tercih edilmelidir. Ailesinde kalp hikayesi olan, 11 yaş ve üzeri herkes kolesterol düzeyini ölçtürmelidir.

 

Diyabet kalp damar hastalıklarını tetikliyor

Kan şekeri sıklıkla yüksek seyrediyorsa, vücudun kan şekerini olması gereken aralıkta tutabilmek için yapabileceğinden daha fazla çalışması gerekir. Böyle bir durumda yüksek olasılıkla diyabet gelişir. Diyabet kan şekerinin tehlikeli seviyelere yükselmesine neden olan bir hastalıktır. Tedavi edilmemiş diyabet, kalp hastalıkları ve inmeyi de içeren ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Kolesterol değerlerinin ölçümü gibi az miktarda kan alınıp kandaki şeker düzeyi ölçülebilir. Tüketilen gıdalarda ve fiziksel aktivitelerde olumlu değişiklikler yapmak diyabetin kontrol altına alınmasına yardımcı olur.