Danıştay’ın kahvehanelerde sigara kullanımının yasaklanmasına yönelik itirazla ilgili verdiği karar tepki çekiyor.
Konuyla ilgili bir açıklama yapan Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Tıp Fakültesi Farabi Hastanesi Başhekimi ve Göğüs Hastalıkları Anabilim dalı Başkanı Prof. Dr. Tevfik Özlü, bu konuda atılacak bir geri adımın, sadece kahvehanelerle sınırlı kalmayacağını, alınacak karar emsal alınarak diğer işletmelerde de sigara kullanımının önünün açılacağını söyledi. 
Sigara kullanımının ülkemiz için en önemli ve öncelikli bir halk sağlığı sorunu olduğuna dikkat çeken Özlü “Ülkemizde her yıl aktif sigara içimine bağlı olarak 100 bin; pasif sigara içime bağlı olarak ise 15 bin ölüm olduğu hesaplanmaktadır. Sigaraya bağlı ölümler trafik kazaları, yangınlar, cinayetler, AIDS, alkol, kokain, eroin ve intiharlara bağlı ölümlerin toplamından daha fazladır. Örneğin kanser ölümlerinin yüzde 32’sinden, kalp krizi ölümlerinin yüzde 21’inden, kronik akciğer hastalığı ölümlerinin yüzde 88’inden sigara sorumludur. Sorun sadece ölümlerle sınırlı da değildir. Sigarayla ilişkili hastalıklar, en çok öldüren hastalıklar olması yanında; aynı zamanda en fazla sakat bırakan, en yüksek tedavi maliyetlerine yol açan ve en fazla iş gücü kaybına yol açan hastalıklardır. Bu sorunun kontrol altına alınması ve sigaraya bağlı ölümlerin ve sakatlıkların önlenmesi bakımından 19.01.2008 tarihli Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren 5727 sayılı yasa ile değişmiş 4207 sayılı kanunla getirilen kısıtlamalar çok önemlidir” dedi.
“Kahvehanelerin yasak kapsamından çıkarılması çok yanlış olacaktır” diyen Prof. Dr. Tevfik Özlü “Kahvehaneler Türk halkının yaşam biçiminde çok önemli bir yer işgal etmektedir. Özellikle erkek popülasyonun büyük bir bölümü düzenli olarak günlük yaşamlarının önemli bir kısmını bu mekanlarda geçirmektedir. Emekliler, işsizler, gençler gibi özel gruplar dikkate alındığında bu mekanlarda geçirilen zaman dilimi 8 ile 12 saati bulmaktadır. Kahvehanelere giden kişiler, arkadaşlarıyla buluşmak, sohbet etmek, çay-kahve içmek, oyun oynamak, hoş vakit geçirmek, iş aramak, sosyal çevre edinmek gibi nedenlerle buralara gitmektedirler. Bu kişilerin yarısından fazlası sigara kullanmayan kişilerdir. Kahvehanelerde sigara içilmesine izin verilmesi durumunda bu mekanlarda bulunan kişilerin yaşamı, sağlığı ve gelecekleri riske edilecektir. Kendisi sigara içmediği halde, çevresindekilerin içtiği sigara yüzünden insanların kansere yakalanması, kalp krizi geçirmesi, felç olması, nefes darlığı çekmesi kabul edilemez. Sorun sadece kahvehanelerin müşterileriyle ilgili de değildir. Ülke genelindeki onbinlerce kahvehanede çalışan ocakçılar, garsonlar, işyeri sahipleri, daha büyük risk altındadır. Çünkü, müşterilere kıyasla bunlar, hergün hergün saatlerce yoğun duman altı olmaktadırlar” ifadelerini kullandı.

“HALK SAĞLIĞI İÇİN GERİ ADIM ATMAYALIM”
Prof. Dr. Tevfik Özlü, bu konuda atılacak bir geri adımın sadece kahvehanelerle sınırlı kalmayacağını, alınacak karar emsal alınarak diğer işletmelerde de sigara kullanımının önünün açılacağını kaydederek “Böyle bir karar, önümüzdeki yıllarda milyonlarca vatandaşımızın erken ölümü, sakatlanması ve yaşam kalitesinin yitirilmesi gibi sonuçlar doğuracaktır. Bu konuda geri adım atılmasına hiç gerek yoktur. Çünkü kanun, kamuoyunda geniş kabul görmüş ve halen yüzde 100’e yakın bir uyumla uygulanmaktadır. Sigara içenler bile kanuna sahip çıkmış ve getirilen kısıtlamalara gönül rızasıyla uymaktadırlar. Başka konularda asla bir araya gelemeyen toplumun değişik politik kesimleri, bu yasayı desteklemek konusunda tam bir uzlaşı sergilemişlerdir. Bu yasa, ülkemizde halk sağlığı ve koruyucu hekimlik açısından atılmış en önemli adımdır. Etkileri hemen kendisini göstermiş ve sigara tüketiminde ciddi bir düşme (yüzde 20) gözlenmiştir. Ama asıl yararı 30 yıl 60 yıl sonra ortaya çıkacaktır. Gelecek kuşaklarda sigaranın neden olduğu ölümcül hastalıkların sıklığının azalması ve sigaraya bağlı erken ölümlerin önlenmesiyle bu yasanın ne denli doğru olduğu daha iyi anlaşılacaktır. Eğer kahvehanelerde sigara içilmesine izin verilirse, söz konusu yasayla elde edilen bu önemli toplumsal kazanımlar kaybedilmiş ve halk sağlığı açısından geri adım atılmış olacaktır” diye konuştu. 
Ticaret ve para kazanma özgürlüğünün, kamu sağlığının önüne geçirilmemesi gerektiğini vurgulayan Özlü “İsteyen ve riski üstlene kişilerin sigara içme özgürlüğü olmalıdır. Ama herkesin temiz bir hava soluma ve sağlığını koruma özgürlüğü daha önceliklidir. Sigara dumanına pasif olarak maruz kalmanın, aktif sigara içilmesiyle ilişkili hastalıklara yol açtığı bilimsel olarak çok açıktır. Toplum sağlığı göz ardı edilerek, sadece ticaret özgürlüğü açısından olaya bakılacaksa, esrar ve eroin gibi diğer bağımlılık yapan maddelerin de satış ve kullanımının serbest bırakılması gerekmez mi? Başkalarıyla ortak kullanılan kapalı mekanlarda sigara içilmesi, özgürlük olarak değil; tam aksine sigara içmeyenlerin özgürlüklerinin ihlalidir” şeklinde konuştu.

“KAPALI ALANLARDA SİGARA İÇİLMESİ SADECE BİZDE YASAK BİR DURUM DEĞİL”
Prof. Dr. Tevfik Özlü, kapalı alanlarda sigara içilen ve içilmeyen bölümlerin oluşturulmasının riski engellemediğini ifade ederek “Sigara dumanını bir yere hapsetmek mümkün değildir. Kapalı kapı ve pencerelerin kenarlarından, altlarından, anahtar deliğinden, her boşluktan sızar. Kişilerin üzerine, giysilerine, eşyalara siner. Kahvehane gibi hergün yüzlerce kişinin girip çıktığı kamuya açık mekanların kategorize edilmesi, gerek müşteri ve gerekse personel giriş ve çıkışlarının kontrolü, tamamen bağımsız ve güvenli havalandırma sistemlerinin oluşturulması, bunların kullanılmasının sağlanması ve denetlenmesi mümkün değildir. Bu konuda gerçekçi olunması gerekmektedir. Bundan dolayıdır ki, bütün gelişmiş ülkelerde kapalı mekanlarda sigara içilmesi tümüyle yasaklanmaktadır” dedi. 
Söz konusu kanunda yer alan hükümlerin tütün kontrolünde insanlığın ortak aklının ve deneyiminin sonucu olan ve her biri bilimsel kanıtlara dayalı stratejiler olduğunu kaydeden Özlü, açıklamasını şöyle sürdürdü:
“Aynı zamanda Anayasa’mızın 56. maddesinde yer alan ‘Herkes, sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkına sahiptir. Çevreyi geliştirmek, çevre sağlığını korumak ve çevre kirlenmesini önlemek Devletin ve vatandaşların ödevidir.’ hükmü ile 17. maddesinde yer alan ‘Herkes, yaşama, maddi ve manevi varlığını koruma ve geliştirme hakkına sahiptir’ hükümlerinin ve Türkiye’nin imzaladığı bir çok uluslararası sözleşmenin (Örneğin Tütün Kontrolü Çerçeve Antlaşması) gereğidir.
Sigara içme yasağının kahvehanecilerin para kazanma haklarını kısıtladığı iddiası da doğru değildir. Tam aksine, sigaranın kokusundan, dumanından çekinerek kahvehanelere gidemeyen kişiler de artık kahvehanelere gidebilir olmuşlardır. Bundan dolayıdır ki, sigara içilmesinin yasaklanmasından sonra kahvehane sayılarında ve bu işletmelerin ödediği vergilerin miktarında artış olduğu kamuoyunda dile getirilmektedir.”