Lenfödem (kolda şişlik), çoğunlukla meme kanseri ameliyatları sırasında koltuk altındaki lenf nodlarının çıkarılmasından sonra lenfatik akımın bozulmasına bağlı sıklıkla gelişen bir komplikasyon olarak meydana gelirken, bazen doğumsal veya herhangi bir nedenle lenfatik akımın tıkanmasına bağlı olarak da görülebiliyor. Kozmetik ve fonksiyonel sorunlara ve psikolojik bozukluklara yol açabilen hastalık, kişilerin yaşam kalitesini olumsuz etkiliyor.

Fizik Tedavi Uzmanı Prof. Dr. Öznur Öken, lenfödem tedavisinin kronik ve zorlu bir süreç olduğunu vurgulayarak, “Bununla birlikte basit birtakım önlemlerle lenfödem gelişmesi önlenebilir. Bu konuda en iyi tedavi lenfödem gelişmesini önlemedir. Bunun için de kişilerin bu hastalıkla ilgili olarak farkındalıklarının olması önemlidir. Eğer bir meme cerrahisi geçirmişseniz ve koltuk altı lenf nodlarınızın bir kısmı veya tamamı alınmışsa, kolunuzda lenödem gelişme riski ile karşı karşıyasınızdır. Cerrahi sonrası bazen hemen, bazen aylar, hatta yıllar sonra lenfödem gelişebilir. Yaklaşık olarak bu oran yüzde 10-25 arasında değişmektedir” dedi.

Lenfödem gelişme riskini azaltmak için hasta ve yakınlarının hastalık hakkında bilgilendirilmesinin önemine işaret eden Prof. Dr. Öken, “Size önerilen egzersizleri düzenli olarak yapın. Haftada 3 gün açık hava yürüyüşleri yapın. Obeziteden kaçının. Bol su için, az tuzlu, yüksek lifli, sebze ve meyve ağırlıklı beslenin. Ameliyat geçirdiğiniz kolunuzu her türlü yaralanmadan, aşırı sıcak veya soğuktan, kesici ve delici aletlerden, yanıklardan koruyun. Enjeksiyon, aşı, kan aldırma gibi işlemleri diğer kolunuzdan veya bacağınızdan yaptırın. Tansiyon ölçümü için diğer kolunuzu kullanın. Ameliyat geçirdiğiniz taraftaki bileğinize bir uyarı bilekliği takın. Cilt bakımına ve cildinizin sürekli nemli olmasına özen gösterin. Ameliyat geçirdiğiniz kolunuzla yük taşımaktan kaçının. Sıkı giysiler giymekten kaçının. Ancak tüm önlemlere rağmen kolda şişliğiniz gelişmişse bir fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanına başvurun” önerilerinde bulundu.

Lenfödem tedavisinin hasta ve yakınlarının aktif olarak tedaviye katılımını gerektirdiğini aktaran Öken, açıklamasında şu ifadelere yer verdi:

“Bu durumda tedavinin başarı şansı artmaktadır. Tedavinin fizik tedavi ve rehabilitasyon kliniklerinde bu konuda eğitim almış uzman kişilerce yapılması son derece önem arz etmektedir. Hastalık lenfatik dolaşımdaki tıkanıklığa bağlı olduğu için yanlış yapılabilecek bir tedavinin telafisi mümkün olmayan komplikasyonlara yol açacağı göz ardı edilmemelidir.”