Uzmanlar, ülkede zatürre aşısına yoğun bir talep olduğunu söylüyor. Buradaki asıl mesele aşıya ihtiyacı olmayan kişilerin de oluşabilecek zatürreye karşı önlem almak istemesiyle ortaya çıkıyor. Bir yıl öncenin tüketim oranına göre üretilen aşılar maalesef bu yıl 50 kat artan talebi karşılamıyor. Ancak, Sağlık Bakanlığı'nın elinde, bebekler ve kronik hastalar için yeterli aşı stoku var. Prof. Dr. Banu Musaffa Salepçi, konuyla ilgili merak edilenleri cevapladı.

ZATÜRRE AŞISI KOVİD-19'DAN KORUMUYOR

Aşı zatürrelere en çok sebep olan pnömokoklardan koruma amaçlı yapılıyor. Bu aşı yapıldıktan sonra hiç zatürre geçirilmeyeceği anlamına gelmez fakat riski azaltır. Kovid-19 pnömonisi direkt virüs aracılığıyla ortaya çıktığı için bundan korumaz, fakat pnömoni için risk faktörü olan kişilerde Kovid-19 enfeksiyonu sonrasında gelişebilecek pnömokok, zatürre riskini azaltır.

65 YAŞ ÜSTÜYSENİZ VE ZATÜRRE GEÇİRME RİSKİNİZ VARSA YAPTIRIN

65 yaş altı ve hiçbir hastalığı olmayan kişilerin bu aşıyı olmasına gerek yok. Pnömokok aşısı zatürre geçirme riski yüksek olan 65 yaş üstü kişilere; astım, KOAH, kalp yetmezliği, diyabet ve diğer kalp hastalıkları gibi kronik hastalığı olanlara; bağışıklık sistemini baskılayıcı ilaçlar kullanmayı gerektiren romatizmal hastalık, kanser veya hematolojik hastalığı olan kişilere ve herhangi bir nedenle dalağı alınan kişilere önerilir.

2 YAŞ ALTI VE 65 YAŞ ÜSTÜNDE YAPTIRMAK ÖNEMLİ

Çocuklar için de ek bir risk faktörü olmadıkça zatürre aşısına gerek yok. Zatürre aşısına aşırı talep olması durumunda aşıyı mutlak yaptırması gereken 2 yaş altı çocuklar, 65 yaş üzerindeki kişiler ve riskli gruptaki kişilere yetecek miktarda aşı kalmayabilir.

İKİ ÇEŞİT AŞI VAR

İki çeşit pnömokok aşısı var. 13 suş içeren konjuge aşı ve 23 suş içeren polisakkarid aşı. 65 yaş üstündeki kişiler ve risk faktörü olan her yaştaki kişilerin önce konjuge aşı, ondan 6-12 ay sonra polisakkarid aşısı olması gereklidir. Konjuge aşı ömür boyu bir kez yapılır. Polisakkarid aşının 5 yılda bir tekrarlanması gereklidir.

Aşı uygulanması gereken kişiler kendilerini takip eden hekimleri tarafından reçete edilerek kamu hastanesi ve özel hastanelerde aşı yaptırabilir. Ayrıca aile hekimleri tarafından da aşı uygulanabilir.

BU TALEPLERE STOKLAR BİTEBİLİR

Aile hekimi B.K. konu ile ilgili şu ifadelere yer verdi:

"23 yıllık hekimim, yıllardır başta yakın çevrem ve hastalarıma ihtiyaçları doğrultusunda zatürre aşısı olmalarını tavsiye ederdim. 65 yaş üstünden senede birkaç kişi aşı ya olur ya olmazdı. Bilinçli değildik bu konuda. Şu an toplumda yayılan yanlış bilgi sebebiyle her gün onlarca insan zatürre aşısı olmak istediğini söyleyerek başvuruda bulunuyor. Bu aşı bizi Kovid-19 virüsünden korumaz. Kovid-19 virüsüyle eş zamanlı olarak, fakat bakteri sebepli gelişebilecek zatürre riskini düşürür. 65 yaş altı ve kronik rahatsızlığı olmayan kişilerin bu aşıyı olmasına gerek yoktur. Bu kişilere aile hekimliğinde zaten aşı yapılmaz. Ancak eczanelerde satıldığı için vatandaş satın alabiliyor. Fiyatı 48 lira civarında. Talep bu şekilde devam ederse, bu aşıyı zorunlu olması gereken 2 yaş altı çocuklar ve kronik hastalar için stoklar yetersiz kalabilir."

ECZANELERDE ÖN TALEP LİSTELERİ OLUŞTU

Eczanelerde oluşan ön talep listeleri hakkında konuşan İstanbul Eczacı Odası Başkanı Zafer Cenap Sarıalioğlu şu sözlere yer verdi:

"Risk grubundaki bir hasta hem Kovid-19 hem de zatürreye yakalanırsa iyileşme ihtimali zorlaşır. Dolayısıyla bu hastalara koruyucu amaçlı öneriyoruz. Şu anda bakanlığın elinde çocuklara ve kronik hastalara yetecek kadar aşı var. Ancak risk grubunda olmayan kişiler de zatürre aşısı olmak isteyebilir. Onlara yetecek kadar aşı stoku maalesef yok. Firmalar ellerindeki stokun % 80'ini Sağlık Bakanlığı'na veriyor. Geri kalan aşılar da eczanelere geliyor, ancak elbette yetersiz. Firmalar ülkelerin bir yıl önceki aşı tüketim miktarına bakarak mart ayında aşı çalışmalarını yaptı. Grip aşısı için de aynı şey geçerli. Geçen yıl grip ve zatürre aşısına talep azdı, bu yıl ona oranla Türkiye'ye 1 milyon 300 bin aşı ekim-kasım aylarında gelecek ama şu an talep bunun 50 katı. 1 milyon tane daha üretip gönderme şansı yok firmaların. Eczanelerde listeler var. İnsanlar adını listeye yazdırıyor, 'Gelince haber verin' diyor. Az kişi her iki aşıdan da olma şansını bulabilecek. Aşı olanlar rahatlamasın, aşı sizi Kovid-19'dan korumaz, maske ve mesafe tedbirlerine uymamız şart".