60 yıllık geçmişi olan ve maymunlarda görüldüğü bilinen, bebeklerde mikrosefali hastalığına neden olan Zika virüsü taşıyan sineğin Karadeniz'de görülmesi 5 ile 7 yıla kadar Anadolu'ya yayılacak olması öngörüsü panik yarattı. Hamile kadınları etkileyen ve bebeğin anomaliyle doğmasına neden olan tehlikeli Zika virüsü nedir, nasıl bulaşır, tedavisi nedir, korunma yöntemleri nelerdir soruları en çok merak edilen konular arasına girdi. İşte Zika virüsü hakkında bilinmesi gereken herşey 




ZİKA VİRÜSÜ NEDİR?

Yeni doğan bebeklerde görülen Mikrosefali (küçük kafa) olarak da tanımlanan bu hastalık, “Aedes aegypti” cinsi sivrisineklerin hamile kadınlara bulaştırdığı Zika virüsü ile yayılıyor.

Mikrosefali ile doğan bebeklerin kafaları normalden 31.5-32 santimetre daha küçük oluyor. 

İlk olarak Uganda’da 1947’de Zika Ormanları’nda ortaya çıkan virüsün Afrika ve Asya’da da görüldüğü biliniyor. Ancak, geniş coğrafyalara yayılması, Batı yarıkürede Mayıs ayında yayılarak, Brezilya’da virüsün “patlamasıyla” gerçekleşti.

Bebeklerin yaşam süresini kısaltan virüs, beyin fonksiyonlarında da bozukluklara ve beynin yetersiz gelişimine neden oluyor. Bebek ölümlerine de sebep olan virüsün, salgın kaynaklı ölüm oranlarını arttırmasından endişe ediliyor.

Brezilya’da şu ana kadar 51 bebek virüs nedeniyle öldü.



ZİKA VİRÜSÜ NASIL BULAŞIR? 

Zika virüsünün ana bulaş yolu infekte Aedes türü sivrisineklerin insanları ısırmasıyla olur.

Bunlar Dengue ve Chikungunya Hastalıklarını da bulaştıran sivrisineklerle aynı türdür.

Aedes türü sivrisinekler, gündüz ısırmayı tercih ederler. Tipik olarak yumurtalarını; hayvan besleme kapları, çiçek vazoları, kaseler, kovalar gibi durgun suların yanına ve içine bırakırlar.

Sivrisinekler, Zika hastalığını geçirmekte olan bir kişiyi ısırarak infekte olurlar, daha sonra bu infekte sinekler, diğer sağlam kişileri ısırarak onları da infekte ederler.

Nadiren Zika ile enfekte bir anneden doğum esnasında (perinatal) bebeğe bulaşma da olabilir.

Şimdiye kadar emzirmeyle geçiş bildirilmemiştir.Teorik olarak, şimdiye dek henüz rapor edilmese de, kan transfüzyonu yoluyla geçiş mümkündür.

Cinsel temasla geçiş de çok nadir de olsa mevcuttur. İnkübasyon periyodu 3-12 gün arasıdır.





ZİKA VİRÜSÜNÜN BELİRTİLERİ NELERDİR?

Sağlık Bakanlığı’nın açıklamasına göre, Zika virüsü “ateş, baş ağrısı, gözlerde kızarma, kusma, döküntü, kas ve eklem ağrısı” gibi belirtiler gösteriyor.
ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri (CDC), Zika’ya ilişkin açıklamasında virüsün bulaştığı kişilerde semptomların yaklaşık bir hafta içinde ortaya çıktığını ve kanda birkaç gün duran virüsün bazı kişilerde daha da uzun kaldığını ifade etti. 



TEDAVİSİ VAR MI? NASIL ÖNLENEBİLİR? ZİKA'DAN KORUNMA YOLU

Hastalık, kan testi yapılarak anlaşılabilir. 

Hastalık için özgün bir tedavi ya da önleyici aşılar henüz geliştirilemedi.

Zika virüsünü araştıran ABD’li bilim insanları, “virüse karşı aşının ancak 10 yıl sonra çıkabileceğini söyledi”.

Brezilya’lı yetkililer ise, beş yıl içinde aşının geliştirilebileceği görüşünde.

Türkiye Sağlık Bakanlığı’nın açıklamasında ise tedavi için dinlenme, sıvı alımının arttırılması, ateş düşürücü ve ağrı kesiciler kullanılması önerildi ve “Tüm virüs enfeksiyonlarında olduğu gibi antibiyotiklerin virüse herhangi bir etkisi yoktur” denildi.

Yetkililer tarafından, virüsle mücadelenin tek yolunun, sivrisineklerin ürediği durgun suları ilaçlamak ve kurutmaktan geçtiği vurgusu yapıldı.

Bakanlık, korunma için sivrisinek kovucular kullanmak ve uzun kollu kıyafetler giymek, sineklerden arındırılmış mekanları seçmek gibi önerilerde bulundu.

İstirahat, sıvı alımının arttırılması, ateş düşürücü ve ağrı kesiciler önerilir.

ÖNEMLİ UYARI

Siz veya ailenizden birinin Zika Virüsü Hastalığı geçirdiğinizi düşünüyorsanız acilen doktorunuza başvurun.

Seyahatiniz ve gittiğiniz ülkeler hakkında hekiminizi mutlaka bilgilendirin.

Zika Virüsü Hastalığı teşhisi konmuşsa, virüsün daha da yayılmasını engellemek için, infeksiyonun ilk haftasında sivrisinek ısırıklarından kendinizi koruyun.