Tunceli'nin Pülümür ilçesinde köylülerin başlıca geçim kaynakları arasında yer alan cevizin hasadı sonbaharın gelişiyle birlikte başladı. Köylüler, geçen yıla oranla bol ve kalitesi yüksek olan cevizleri silkelemek için yüksekliği zaman zaman 30 metreye varan ağaçlara çıkıyor. Güvenlik tedbiri olarak sadece ip kullanan köylüler, cevizin kilosunu bu yıl 40 TL'den satmayı planlıyor.
Pülümür ilçesine bağlı 2 bin rakımlı Çobanyıldızı köyünde, sabahın ilk ışıklarıyla ceviz bahçelerine gelen köylüler, yüksekliği zaman zaman 30 metreye çıkan ağaçlara, güvenlik tedbiri olarak kullandıkları iple çıkarak silkeleme işlemi yapıyor. Aşağıda bekleyen diğer köylüler de uzun sırıkların yetişebildiği dallardaki cevizleri yere düşürerek hasadı gerçekleştiriyor. Yerdeki cevizler tek tek toplanarak, yeşil kabuğundan ayrılıyor. Hasatta ailelerine yardım eden çocuklar, EBA üzerinden derslerine katılmayı da ihmal etmiyor. Bu tehlikeli ve zorlu hasattan sonra yaklaşık bir hafta güneşte bekletilen cevizler tüketime hazır hale geliyor. Geçen yıla göre cevizin bol ve kalitesinin yüksek olması, köylülerin yüzünü güldürürken, piyasa durumuna göre kilosunun 40 TL'den satılması planlanıyor.
65 YAŞINDA, YÜKSEK AĞAÇLARA ÇIKIYOR
Yıllardır ceviz silkelemek için yüksek ağaçlara çıkan 65 yaşındaki Nuri Yıldız, "Dedelerimizden kalma cevizlerimiz var. Çok zor bir iş. 15 metre yükseğe tırmanıyorum. Emniyet kemeri filan yok. Sadece ip kullanıyorum. Sırıkla cevizleri döküyorum. Döktükten sonra toplayarak kabuklarından ayırıyoruz. Güneşte kurutarak kendi ihtiyacımız olanı alıyoruz. Gerisini satıyoruz. Tenekesi 250 liraya kadar satılıyordu ama bu sene piyasa durumuna göre satacağız" dedi.
AİLELERİNE YARDIM EDEN ÇOCUKLAR, EBA'YI İHMAL ETMİYOR
8'inci sınıf öğrencisi Ayaz Yıldız (11), hem ailesine yardım ettiğini hem de EBA üzerinden derslere katıldığını ifade ederek, "Ailemle birlikte ceviz silkeliyorum, sonra kabuklarını soyuyorum. Eve gittikten sonra cevizleri paylaşıp, satıyoruz. Bunları yaparken de derslerimi ihmal etmiyorum. EBA'ya girerek derslerimi dinliyorum. Ceviz silkelemek çok zevkli bir iş" diye konuştu.
'HER TÜRLÜ RİSKİ VAR, O YÜZDEN PAHALI'
Silkeledikleri ağaçların bazen 30 metreye varan uzunlukları olduğunu kaydeden Ali Rıza Han (47), "Sırıklarla bir kişi aşağı döküyor. Bizler de altta topluyoruz. Sonra kabuğundan temizleyip kurutmaya bırakıyoruz. Çuval ve tenekelere koyup satıyoruz. Bir teneke ceviz yaklaşık 7 buçuk kilo geliyor. Tenekesini bu sene kalitesine göre 300 liraya satacağız. Buraya tüccarlar geliyor. Bazen onlar aracılığıyla satıyoruz. Bazen de kendimiz Tunceli merkeze ve Erzincan'a götürüp satıyoruz. Genelde Trabzon'dan gelip alıyorlar. Onlar, buranın cevizlerini çok seviyor. Cevizi olmayan komşulara da bu cevizi dağıtıyoruz. Bazen de kargoyla Bursa ve Ankara'ya yolluyoruz. Bazıları cevizin çok pahalı olduğunu söylüyor fakat bu çok zor bir iştir. Ağacın tepesine çıkıyorsun her türlü riski var. Düşüp bir tarafını kırabilirsin. Onun için bu fiyattan satıyoruz" ifadelerini kullandı.
ŞEHİR HAYATINDA UMDUĞUNU BULAMADI, KÖYÜNE DÖNDÜ
Uşak Üniversitesi İletişim Fakültesi Gazetecilik Bölümü'nü bitirdikten sonra İstanbul ve Bursa gibi büyükşehirlerde çalıştıktan sonra umduğunu bulamayan ve şehir hayatından bunalarak ailesinin yanına dönen 23 yaşındaki Aslı Han ise şunları kaydetti:
"Buraları çok seviyorum. Hem de oralarda artık bir hayat göremiyorum. Bu yüzden memleketimdeyim. Bu aylarda ceviz hasadı olur. Cevizler yeşil kabuklarını attıktan sonra düşürülür. Herkes toplanır ve bir iki kişi ağaçlara çıkarak sırıklarla cevizleri düşürür. Alttakiler de toplayarak, kabuklarından ayırır. Daha sonra bu cevizler hem ailelere dağıtılır hem de satılır. Kadınlar da baklava ve birçok alanda cevizleri kullanırlar."
