A&G Şirketi tarafından yapılan kamuoyu araştırmasında, AKP'nin ocak sonundan itibaren sürekli oy kaybettiği, ancak Anayasa Mahkemesi'nin türban kararından sonra gelen tepki oyları nedeniyle biraz kendini toparladığı ortaya çıktı. Ankete göre, CHP oylarındaki düşüş eğilimi sürerken, kararsız oyları artıyor.

Araştırmada elde edilen verilere göre, bugün seçim olsa AKP yüzde 30.3, kararsızlar yüzde 30.2, CHP yüzde 12.7, MHP ise yüzde 11.7 oranında oy alabiliyor. Cevap vermeyenler, kararsızlar ve sandığa gitmek istemeyenler, partilerin oy oranlarına ağırlığınca dağıtıldığında ise ortaya çıkan oy tablosu şöyle: AKP yüzde 43.4, CHP yüzde 18.1, MHP yüzde 16.8.

Türban kararı AKP'ye yaradı

AKP'nin Ocak 2008'deki yüzde 54.2'lik oy oranı, 24-25 Mayıs 2008'de yüzde 39.7'lere gerilerken, 14-15 Haziran 2008'de Anayasa Mahkemesi'nin üniversitelerde türbanla derslere girmenin önünü kesen kararıyla yüzde 43.4'e çıktığı belirlendi.

Bu arada, "Erdoğansız AKP'ye oy veririm" diyenlerin oranı araştırmaya göre, yüzde 65.9 çıktı.

Eğitimli kapatılsın diyor

Türk seçmeninin çoğunluğu (yüzde 53.3) AKP'nin kapatılmasına karşı. "Kapatılsın" diyenlerin oranı yüzde 34.3. Eğitim düzeyi yükseldikçe kapatma kararını isteyenlerin oranı artmakta, karşı çıkanların oranı ise düşmekte. Büyükşehirden kırsala doğru gidildikçe "kapatılmasın" diyenlerin oranı ise yükselmekte.

"AKP kapatılırsa yeni partinin oyu ne olur?" sorusuna "Oyları düşer" diyenler yüzde 38'le birinci sırada yer aldı. "AKP kapatılırsa ve Erdoğan'a yasak gelirse Türkiye ekonomik ve siyasi kaosa girer" diyenlerin oranı da yüzde 37.7 çıktı.

AB'yi isteyen AKP'liler arttı

"AKP hiç hata yaptı mı?" sorusuna, seçmenin yüzde 75'i genel olarak icraatlarına baktığında AKP iktidarının bazı hataları olduğunu düşünüyor, ancak her 100 kişiden 25'i "AKP hiç hata yapmadı" diyor. "Türban düzenlemesiyle Türkiye'yi gerdi" diyenlerin oranı yüzde 35.6 çıktı.

Avrupa Birliği konusunda, "Türkiye AB'ye mutlaka üye olmalıdır" diyenler yüzde 47.6'yla birinci sırada yer aldı.

Ocak 2008'de "Türkiye AB'ye mutlaka girmeli" diyen AKP seçmeninin oranı yüzde 29.5 iken, kapatma davası hakkında AB'den gelen açıklamalar bu oranı yüzde 47.1'e sonra yüzde 52.4'e yükseltti.

ADİL GÜR'ÜN ANALİZİ

AKP her durumda birinci parti

Araştırmada elde edilen verileri inceledikten sonra bir değerlendirme yaparsak, özetle şunları söyleyebiliriz:

Ocak sonundan itibaren sürekli oy kaybeden AKP, Anayasa Mahkemesi'nin türban kararından sonra gelen tepki oyları nedeniyle biraz toparlanmış görünüyor.

CHP oylarındaki düşüş eğilimi sürerken, kararsızların oranı ise artıyor. Kararsızlar ve hiçbir partiye oy vermeyeceğim diyenler yüzde 30'un üzerine çıkmış durumda. Bu sonuç, geçmiş araştırma raporlarında belirttiğimiz "seçmen oy verecek parti bulamıyor" tezini güçlendiriyor.
Türk seçmeninin çoğunluğu, AKP'nin kapatılmasına karşı çıkmakta, şayet kapatılırsa veya Başbakan Erdoğan'a yasak gelirse bunun belki ekonomi piyasalarında bir süre dalgalanmaya neden olacağına ancak, zamanla her şeyin yoluna gireceğine ağırlıklı olarak inanıyor. Kaos olur tezini çoğunlukla AKP seçmeni dillendiriyor.

Seçmenin yüzde 75'i, genel olarak icraatlarına baktığında AKP iktidarının bazı hataları olduğunu düşünüyor. Ancak her 100 kişiden 25'i AKP hiç hata yapmadı diyor. Bunu, "toplam seçmenin yüzde 25'i, muhtemel bir milletvekili seçiminde sandığa gidecek seçmenin ise yaklaşık yüzde 30'u sadık AKP seçmeni" diye yorumlamak yanlış olmaz. Bu seçmenler muhtemel bir kapatma kararından sonra da AKP yerine kurulacak ve Erdoğan'ın işaret edeceği partiye, ülkemizde çok olağanüstü gelişmeler olmaz ise oy verecek.

Önümüzdeki dönemde siyaset sahnesinde yer alabilecek yeni oluşumlar ve liderleri, bu sadık AKP seçmeni dışındaki AKP oylarını ve muhalefetten memnun olmayan seçmenleri kazanmaya çalışacak.

Görünen o ki, Anayasa Mahkemesi'nin muhtemel kapatma veya yasak kararından sonra kurulacak yeni parti, oy kaybedecek olmasına rağmen, çok önemli gelişmeler olmazsa (partinin bölünmesi-ağır bir ekonomik kriz vs.) tek başına iktidar olamasa da en büyük parti olacak.

Araştırmanın künyesi

Araştırma, 14-15 Haziran 2008 günleri Türkiye'nin 7 coğrafi bölgesinde, 34 il ve 112 ilçede, bunlara bağlı 134 mahalle ve köyde, 18 yaş ve üstü seçmen nüfusunu temsil eden 1195'i kadın toplam 2 bin 403 denekle, hanede yüz yüze görüşme metoduyla yapıldı. Örneklemin seçilmesinde çok aşamalı tabakalı tesadüfi yöntem; görüşülecek deneklerin belirlenmesinde ise, cinsiyet ve yaş kotası uygulandı.

Çalışma şu illerde yürütüldü: "Adana, Afyon, Ankara, Antalya, Balıkesir, Batman, Bursa, Balıkesir, Bingöl, Çanakkale, Çorum, Denizli, Diyarbakır, Edirne, Eskişehir, Erzurum, Gaziantep, Hatay, İçel, İstanbul, İzmir, Kayseri, Kocaeli, Konya, Malatya, Manisa, Mardin, Ordu, Sakarya, Samsun, Trabzon, Van, Yalova ve Zonguldak.