Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Macaristan Cumhurbaşkanı Katalin Novak, ortak açıklamalarda bulundu.
Erdoğan'ın açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:
"Macaristan hükümetiyle dost Macar halkına destek ve yardımları için teşekkür ediyorum. Macaristan'ın uzattığı yardım eli köklü dostluk bağlarımızın somut bir tezahürü oldu.
Macar arama kurtarma ekipleri depremin hemen ardından ülkemize intikal etti. 35 vatandaşımızı enkazdan yaralı olarak kurtardılar. Macar dostlarımız 1999 Gölcük depreminde de yardımımıza koştu. O depremde 3 yaşındaki kız çocuğumuzu 82 saat sonra enkazdan kurtaran arama kurtarma köpeği Manç, Macaristan'ın deprem yardımlarının simgesi olmuştu.
Manç'ın sahibi sayın Leoçki, Kahramanmaraş depremlerinde de ekibiyle arama kurtarma çalışmalarımıza katkı sağladı. Bu zorlu mücadelemizde bizlere omuz veren Macar dostlarımıza bir kez daha şükranlarımı bildiriyorum.
"TİCARET HACMİMİZ GİDEREK GÜÇLENİYOR"
Ticari, askeri, ekonomik, kültürel ilişkilerimizi değerlendirme fırsatı bulduk. Depremin video görüntülerini birlikte izleme imkanımız oldu. Geliştirilmiş Stratajik Ortaklık temelinde ortak irademizi teyit ettik. 6. toplantıyı aralık ayında Budapeşte'te gerçekleştireceğiz. Türkiye-Macaristan Dostluk Anlaşması'nın 100. yıldönümünü idrak edeceğiz.
Ekonomik ve ticari münasebetlerimiz giderek güçleniyor. Ticaret hacmimiz 3,5 milyar dolara ulaştı. 6 milyar dolarlık müşterek hedefimizi yakalamak amacıyla atılacak adımları değerlendirdik.
Sayın Cumhurbaşkanı ile ayrıca güncel, bölgesel, küresel meseleler hakkında fikir teatisi içinde bulunduk. Rusya-Ukrayna Savaşı şüphesiz gündemimizdeki yerini aldı. Diyaloğun tesis edilmesi için büyük çaba sarf ediyoruz.
Şu an itibariyle Tanap'tan Macaristan'a doğalgaz verilmesi konusunda Azerbaycan'la birlikte her türlü desteği vermeye hazır olduğumuzu gerek sayın Orban'a gerekse Cumhurbaşkanımıza ifade ettim."
"BİZ HER ZAMAN TÜRK DOSTLARIMIZIN YANINDAYIZ"
Erdoğan'ın ardından sözü alan Macaristan Cumhurbaşkanı Katalin Novak, şu ifadeleri kullandı:
"Bu davet için çok teşekkür ediyorum. Sayın Cumhurbaşkanı ile ilk defa Cumhurbaşkanı olarak konuşuyorum. Daha önce görüşmüştük ama Cumhurbaşkanı değildim o zaman. Bugün derinden sarsıcı depremle ilgili film izledik. Depremin korkunçluğunu gördük. Kalbimiz sarsılmış olarak izledik.
Biz Macarlar olarak Türk dostların yanında olduğunu vurgulamak istiyoruz. Biz 'İyi dost zor zamanda belli olur' deriz. Kolay zamanlarda zaten birlikteyiz. Sorun olduğunda her zaman yanlarındayız.
Macarları Türkiye'deki korkunç deprem derinden sarstı. Macar insanlarının hem başsağlığı dileklerini ifade etmek istiyorum. Gerçekten çok acı ve bundan sonra da Türkiye'ye, Türk insanlarına yardımcı olmak için elimizden geleni yapacağız.
"ZOR BİR DÖNEMDEN GEÇİYORUZ"
Macaristan'dan büyük bir alan depremden etkilenmiş durumda. 50 bin aileye taziyelerimizi ifade etmek istiyoruz. Buraya gelen Macar ekipleriyle gurur duyuyoruz. Umut adlı köpeğimiz de burada. Ekiplerimizle bizzat yer aldılar, birçok insanın hayatını kurtarabildiler.
Zor bir ekonomik dönemden geçiyoruz. Ukrayna'dan gelen mültecilere yardımcı oluyoruz. Macar insanları gayretlerini, kaynakları ölçüsünde destek sağlama çabalarını göstermektedir.
Osmaniye'de kültür merkezinin yenilenmesini üstlendik. Sayın Cumhurbaşkanı ve Türk insanları da Macar insanlarının acınızı paylaştığınızı görmüşsünüzdür. Yakınlarını kaybedenlere başsağlığı diliyoruz. Gerçekten zor durumdalar. Bu bölgelerin bir an evvel inşa edilmesini diliyoruz.
"UKRAYNA'DA BİR AN EVVEL ATEŞKES İSTİYORUZ"
Komşu ülkeyiz Ukrayna'yla, doğrudan etkileniyoruz bu savaştan. Macar topluluğu azınlığı Ukrayna'da yaşamakta. Putin'in saldırganlığını kınıyoruz. Ukrayna'nın toprak bütünlüğünü savunuyoruz.
Bir an evvel ateşkes yapılması, barış görüşmelerinin başlamasını istiyoruz. Sayın Cumhurbaşkanının aracılık çalışmalarını ve gayretlerini takdir ediyoruz. Tarafların bir an evvel masaya oturmalarını arzu ediyoruz. Hem Macaristan hem Türkiye olarak savaşın daha da artmasını istemiyoruz.
Yasadışı göç Macaristan ve Avrupa için tehlike oluşturmakta. Türkiye'nin bu konudaki rolünü takdirle karşılıyoruz. Macaristan kararlı olarak NATO'da genişlemeden yanadır. Kararlı bir şekilde genişlemeyi destekliyoruz.
"TÜRKİYE ENERJİ GÜVENLİĞİMİZDE YARDIMCI OLUYOR"
Bu konuda Finlandiya'nın katılımını onayladım. Gündemde İsveç'in katılımı söz konusudur. Macaristan Parlamentosu'nda görüşmeler devam etmektedir. Türkiye, Macaristan'a enerji güvenliği konusunda yardımcı olmaktadır. Vazgeçilmez bir Türk akımına ihtiyacımız vardır.
Biz deniz bağlantısı olmayan bir ülkeyiz. Enerji açısından önemli bağımlılığımız söz konusu. Stratejik ortaklarımıza ve Türkiye'ye bu konuda güveniyoruz.
Demografik zorluklar Macaristan ve Türkiye'de mevcuttur. Ailelerin çocuk üstlenme konusuna destek olmak gerekmektedir. Biz Macaristan'da elimizden gelen desteği veriyoruz. Türkiye'de de desteklenmektedir. Ailenin güçlendirilmesi geleceğimizin teminatıdır.Bu ziyaretin gerçekleştiği için çok teşekkür ederim. Daveti depremden önce almıştım. Çok teşekkür ediyorum."
"BİZ SAVAŞ İSTEMİYORUZ"
Daha sonra tekrar sözü alan Cumhurbaşkanı Erdoğan, şunları söyledi:
"Barış şüphesiz ki ülkelerin geleceğine yönelik en önemli dinamizm kaynağı. Savaş en büyük tehlike. Son seçimlerde Macaristan'da sayın Orban'ın sloganlarından bir tanesi 'Biz savaşmayacağız' olmuştu. Ben de bu seçimlerde aileyi savunuyorum, savaşmayacağız diyorum.
Süreçle ilgili mücadeledeki hassasiyetimizi ortaya koyuyoruz. 5 milyon Türkiye'de, malum, göçmen var. Bütün bunlara rağmen hassasiyetimizi koruyoruz. Ukrayna ve Rusya arasında arzu edilmeyen savaşta her iki tarafla münasebetlerimizi hassasiyetle sürdürdük, hala sürdürüyoruz. Gerek Zelenskiy ve gerek Putin'le sürekli görüşmelerimi sürdürdük. Malum Tahıl Koridoru konusunda verdiğimiz mücadelede bazı hassasiyetler dikkate alınmıyor. Örneğin Karadeniz Tahıl Koridoru'ndan gelen tahılların yüzde 44'ü Avrupa'ya gidiyor. Bu tabii sayın Putin'i rahatsız ediyor. Sayın Putin'in arzusu az gelişmiş ülkelere, Afrika ülkelerine biz bunu gönderelim, ki yüzde 14 oralara gidiyor, yüzde 14 de bize geliyor. Ve bilabedel, ücretsiz. Benim de sayın Putin'e 'Sizin teklifinize aynen katılıyorum. Biz de tahılı una çevirmek suretiyle gönderelim' dedim.
Bu mutabakatımız devam ediyor. İstiyor ki, Ukrayna-Rusya arasında masayı getirelim, savaşı sona erdirelim. İstanbul Sözleşmesi (Tahıl Anlaşması) vardı, tekrar açalım istiyoruz, İstanbul Sözleşmesi'yle bu süreci devam ettirelim istiyoruz."
"GERGİNLİĞİ AZALTMALIYIZ"
Macaristan Cumhurbaşkanı Novak ise şunları söyledi:
"Barış olmalı, son hedefimiz barış olsun. Buna ulaşmak için ben nokta nokta toparladım. İstek, kararlılık olmalı, her iki taraf kararlı olmalı ki barış olsun. Ondan sonra bu savaşın şiddetlenmesini önlememiz lazım. Şimdi savaşmayan ülkelere yayılmasın genişlemesin isteniyor. Elimizden gelen her şeyi yapmamız lazım ki, savaş şiddetlenmesin.
Ortamdaki gerginliği azaltmak lazım. Diplomatik yollarla iki tarafın masaya oturması ve anlaşması lazım. Adaletli bir barış planı olmadan kesinlikle barışa ulaşamayacağız. Evet Macaristan Türk Devletleri Teşkilatı'na gözlemci olarak katılıyor. Seve seve bir ofis açtık Budapeşte'de bir temsilcilik var artık. Dış politika olarak hedefimiz genişletelim, ilişkilerimizi canlı tutalım. Bu nedenle fevkalade önem taşıyor."
