CHP Trabzon Milletvekili Haluk Pekşen, son üç yıldır fındık ekim alanlarında beliren “külleme hastalığı”nı Meclis gündemine taşıdı.

Pekşen, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik tarafından yazılı olarak cevaplandırılması istemiyle verdiği soru önergesinde “Son üç yıldır fındık ekim alanlarında beliren ‘külleme hastalığı’ nedeniyle, fındık üreticileri fındık üretiminde verimin düştüğünü ve kalitenin azaldığını belirtip, yardım talep etmektedirler. Üç yıl önce Bakanlığınız yetkililerinin yaptığı saha çalışmaları sonucunda kükürt, fluopyram, tebuconazole ve triadimenol maddelerin karışımıyla elde edilen ilaç kullanımı geçici olarak tavsiye edilmiştir. Giresun Fındık Araştırma Enstitüsü bugün itibariyle halen külleme hastalığıyla mücadelenin önem arz ettiğini beyan etmektedir. Ancak geçen zamana rağmen alınan önlemlerin yetersiz olduğu anlaşılmaktadır.” dedi.

Pekşen, rekolte kaybına rağmen fındık fiyatlarının düşük olmasını eleştirerek, üreticilerin yanlış yönlendirilerek fındık fiyatlarının artışının engellendiğini belirterek, “Üretim ve ticaretinde dünya lideri olduğumuz fındıkla ilgili halen gereken tedbirlerinin alınmadığını” vurguladı. Pekşen “Rekolte konusunda büyük hayal kırıklığı yaşanmıştır. Tahminlerin çok çok altında bir rekolte gerçekleşmiştir. Gerçekleşen rekolteye bakıldığında fındık fiyatlarının bugünkü fiyatların en az iki katı seviyesine çıkacağı anlaşılmaktadır. Bu itibarla üreticilerin ürünlerini pazara götürmekte acele etmemelerini tavsiye ederim.” dedi.

Pekşen, yabancı ülkelere göre Türkiye’de dekar başına alınan ürün verimliliğinde azalma olduğunu belirterek “Türkiye’de dekar başına fındık üretimi Doğu Karadeniz Bölgesi’nde ortalama 76 kg/da, Batı Karadeniz Bölgesi’nden ortalama 111 kg/da iken, ABD’de 364 kg/da’dır. Ülkemizde fındık üretiminde verimlilik azalırken, fındık üreticisinin fındık tarımı ile ilişkileri koparılmakta, fındık doğal koşullarda üretime terk edilmektedir. Fındık üretiminde ve ticaretinde dünya lideri olan ülkemizde, fındık sektöründe katma değeri yüksek üretime geçilmesi, markalaşmaya yönelik planlama yapılması zorunludur.” diye açıklama yaptı.

Pekşen, fındıkta verimi azaltan külleme hastalığı ile ilgili verdiği soru önergesinde aşağıdaki soruları yöneltti:

1.    Külleme hastalığı konusunda DOKAP, TÜBİTAK, Giresun Fındık Araştırma Enstitüsü vb. kurumlar ile işbirliği çalışması yapılmıştır? Farklı kurumlarla işbirliği çalışmaları mevcut mudur ve neler yapılmaktadır?
2.    Bakanlığınız ilgili üniversiteleri fındıkta külleme hastalığıyla mücadele için az maliyetli ve etkin önleyici kimyasal ilaçlar bulma konusunda projeler ortaya koymasını teşvik edici maddi destek sağlamış mıdır, teşvikler yapmış mıdır?
3.    İl ve ilçelerdeki Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlükleri fındıkta külleme hastalığıyla mücadele için masa başında sözlü ve yazılı bilgilendirmeler dışında hangi somut çalışmaları yapmıştır? Fındık ekim alanlarında hangi uygulamaları yapmışlardır?
4.    Fındıkta külleme hastalığıyla mücadele yeterli düzeyde yapıldıysa hastalık neden halen görülmektedir?
5.    Fındıkta külleme hastalığıyla ne zaman acilen mücadele başlatılıp, gerekli önlemler ve tedbirler alınacaktır?