Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar, ''Gayemiz komşularımızla ve bölgemizde yer alan ülkelerle aramızdaki coğrafi ve kültürel yakınlığın getirdiği avantajları ekonomilerin tamamlayıcı özellikleriyle birleştirmek ve ilişkilerimizi kalıcı ticari ve ekonomik ortaklıklara dönüştürmektir'' dedi.

Türkiye-İran 23. Dönem Karma Ekonomik Komisyon (KEK) toplantısı mutabakat zaptı, Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar ve İran Dışişleri Bakanı Ali Ekber Salihi'nin katıldığı törenle imzalandı.

Ekonomi Bakanlığındaki törende konuşan Bakan Bayraktar, mutabakat zaptının Türk ve İran heyetlerinin 3 gün boyunca yaptıkları, yapıcı ve ortak çalışmanın ürünü olduğunu belirtti. 

Görüşmelerin iki ülke arasındaki iyi ilişkileri yansıtan karşılıklı anlayış ve iş birliği ortamında gerçekleştirilmiş olmasından memnuniyet duyduğunu ifade eden Bayraktar, iki ülke heyetlerine teşekkür etti.

Heyetler arasında oldukça verimli geçen görüşmeler sonucunda ekonomi ve ticaretin her alanında iki ülke arasındaki ilişkilerin gelişmesine katkı sağlayacak kararlar alındığını aktaran Bayraktar, ''Hiç şüphesiz ki bugün sonuçlandırmış olduğumuz KEK toplantısında yapılan çalışmalar ve alınmış olan kararlar dost ve kardeş iki ülke halkının refahına önemli katkı sağlayacaktır'' diye konuştu.

Önümüzdeki döneme ilişkin yeni bir yol haritası belirlenmesi bakımından önem arz eden KEK toplantısında ticaret, ulaştırma, sanayi, gümrükler ve yatırım konularının ele alındığını belirten Bayraktar, şunları kaydetti:

''Özel sektör kuruluşları arasında işbirliği, uluslararası alanda işbirliği, ihracat alanında teknik işbirliği, standardizasyon, KOBİ'ler, radyo ve televizyon, tarım ve çevre ele aldığımız konulardan bazılarıdır. 

Gayemiz komşularımızla ve bölgemizde yer alan ülkelerle aramızdaki coğrafi ve kültürel yakınlığın getirdiği avantajları ekonomilerin tamamlayıcı özellikleriyle birleştirmek ve ilişkilerimi kalıcı ticari ve ekonomik ortaklıklara dönüştürmektir.

Bu çerçevede protokolde yer alan iki kardeş ülke olarak ilişkilerin geliştirilmesine büyük önem verdiğimizi ve en kısa zamanda hayata geçirmek üzere Türk hükümeti olarak her türlü gayreti göstereceğimizi ifade etmek istiyorum. Bu vesileyle imzaladığımız 23. Dönem KEK Mutabakat Zaptı'nın hayırlara vesile olmasını dileyerek, bu mutabakat zaptının hazırlanmasında emeği geçen herkese teşekkür ediyorum.'' 

-İran Dışişleri Bakanı Salihi-
İran Dışişleri Bakanı Ali Ekber Salihi de iki ülke heyetlerine, gerçekleştirdikleri teknik görüşmeler, mutabakat zaptının sonuçlandırılması ve KEK toplantısının başarılı şekilde düzenlenmesindeki samimi çalışmalardan dolayı teşekkür etti.

Komisyon toplantılarında iki ülkenin uzmanlarının çalışmalar yürüttüğünü anımsatan Salihi, bunun sorunları ve engelleri ortadan kaldırmada ve iki ülke arasındaki işbirliği alanlarının genişletilmesinde etkili bir rol oynayacağını söyledi. 

Salihi, ''500 kilometre uzunluğunda ortak sınıra, 150 milyonluk bir piyasaya, genç ve eğitimli insan gücüne, eşsiz bir jeopolitik ve stratejik konuma sahip olan ülkelerimizin, ilişkilerini tüm alanlarda geliştirme ve derinleştirmesinin önünde hiçbir engel bulunmamaktadır'' dedi.

İki ülke arasındaki sınır kapılarının sayısının 2'den 5'e çıkarıldığını ifade eden Salihi, tek gümrük projesinin, tarafların müzakere konusu gündem maddeleri arasında yer aldığını belirtti. Salihi, sınır kapıları konusunda tarafların ciddi işbirliği ve kolaylıklar sağlamalarının beklendiğini de ifade etti.

Türkiye-İran sınırında ortak sanayi bölgesi kurulmasının, iki ülke arasında ekonomik, ticari, sanayi işbirliğinin gelişmesinde önemli rol oynayacak projelerden biri olduğunu dile getiren Salihi, şöyle devam etti:

''Bu proje başarıyla uygulanırsa sınır bölgelerinde refah, iş ve güven ortamı yaratmanın yanı sıra komşu ülkeler ile sınırda benzer başka bölgeler oluşturulmasına da örnek teşkil edebilecektir. Bizim, petrol ve doğalgaz alanındaki beklentimiz, İran'ın kuzey ve güneyindeki ülkeler de dahil tüm civar ülkelerin petrol ve doğalgaz alım başlangıç ve hedef ülke ve transit güzergahında yer alan ülkelerin, yani İran ve Türkiye'nin katılımıyla Avrupa'ya transfer edilmesidir.

Ortak sınıra sahip olan ülkelerimiz, ulaştırmadaki stratejik konumu ile Asya ve Avrupa kıtalarını birbirine bağlaması bakımından ulaştırma anlamında geniş avantajlara ve ayrıcalıklara sahiptir. İran ve Türkiye'nin demiryollarının birbirine bağlı olmasının, iki ülkenin ticari ve turistik ulaşımını kolaylaştırmada çok önemli rolü vardır.''

İran ve Türkiye arasındaki ticari ilişkileri güçlendirmenin ve bu ilişkileri 30 milyar dolar düzeyine ulaşana kadar her yıl artırmak ve çeşitlendirmenin, iki ülkenin üst düzey makamlarının önem atfettikleri öncelikli konulardan olduğunu vurgulayan Salihi, ''Bu doğrultuda ikili ticari ilişkilerimizde, her iki tarafta petrol dışı ticaret sektöründe atılım yaratacak ve iki ülkenin petrol dışı ticaret hacmini artıracak bir mekanizmanın hakim olmasını ümit ediyoruz. 

Bu arzumuzun gerçekleşmesi, tercihli ticaret ve sınır ticareti, akreditif işlemler ve para transferinde kolaylık sağlanması ve taraflara ait bankalar arasında işbirliği düzeyinin artması alanında, iki ülke arasında sağlanacak mutabakata ihtiyaç duymaktadır ki bu konunun büyük bir ciddiyetle takip edileceğini umuyoruz'' diye konuştu.

-Ticaret hacminde 30 milyar dolar hedefi-
''Bugün imzalanan mutabakat zaptının, Türkiye ve İran ilişkilerinde yeni bir adım ve unsur olabilecek ne gibi maddeler içerdiği'' sorusu üzerine, Erdoğan Bayraktar, şu anda Türkiye ve İran ile ticaret hacminin 15 milyar dolar seviyesinde olduğunu belirterek, bunu karşılıklı olarak geliştirmeyi istediklerini vurguladı.

Türkiye'nin sanayi, İran'ın da teknoloji alanında ciddi ilerleme kaydettiğini ifade eden Bayraktar, ''Bunu birliktelikle, karşılıklı dayanışma ile geliştirmek, bu ticaret hacmimizi kısa sürede 30 milyar dolara çıkartmak istiyoruz. Hem iki ülkede ortak yatırımlar yapmak suretiyle hem bilgi transferi noktasında, hangi ülke hangi noktada daha ilerideyse iki ülke kardeşlik anlayışı içerisinde, dayanışma ve yardımlaşmayı esas alıyoruz'' diye yanıt verdi.

Salihi ise KEK toplantısı sonrasında imzalanan belgede, beş başlık altında, ticaret, yatırım, ulaştırma, sanayi, enerji, konut, sağlık ve turizm alanlarının yer aldığını belirterek, iki ülke arasındaki ticaret hacmini 2015 yılına kadar 30 milyar dolara çıkartmayı hedeflediklerini söyledi.

Özel sektör alanındaki ilişkilerin geliştirilmesinin kararlaştırıldığını anımsatan Salihi, iki ülkenin bu alanda gerekli kolaylıkları sağlayacağını belirtti.

''İnşallah yakın gelecekte, Ortak Ulaştırma Komisyonu, Ankara'da gerçekleşecektir'' diye konuşan Salihi, yeni sınır kapılarının açılması önerilerinde bulunulduğunu, sanayi alanındaki önceliklerle ilgili çok güzel konuların gündeme geldiğini ve bunların takip edildiğini, İran'ın özel sektörünün, Türkiye enerji piyasasında, elektrik alanında yatırım yapmasının kararlaştırıldığını aktardı.

İskan, şehircilik, sağlık, tarım ve sosyal güvenlik alanında işbirliğinin artırılmasının kararlaştırıldığını kaydeden Salihi, şu an Türk firmalarının İran'da konut alanında çok geniş bir şekilde çalışmaları olduğunu, ancak turizm alanına da önem verilmesini istediklerini ifade etti.
İran'dan Türkiye'ye, yılda neredeyse 2 milyon turist geldiğine işaret eden Salihi, aynı sayıda da turistin de Türkiye'den İran'a gelmesini umduklarını söyledi.

-''Para transferi konusunda çok ciddi adımlarımız var''-
''Bankalar arası işbirliği ve para transferinin kolaylaştırılması için ne tür çalışmalar yapıldığı'' sorusu üzerine ise Erdoğan Bayraktar, iki ülke para akışı ve para transferi noktalarında görüşmelerinin olduğunu belirterek, İran'ın Türkiye bankacılık sistemine, Türkiye'nin de İran bankacılık sistemine girmesi noktasında da çalışmalarının devam ettiğini kaydetti.

Hedeflenen ticaret hacminin 30 milyar dolar gibi büyük bir hacim ve iki ülke nüfusunun da yaklaşık 150 milyon gibi bir nüfus olduğunu ifade eden Bayraktar, iki ülkenin toplam yıllık gayri safi milli hasılasının da 1,5 trilyon dolar civarında olduğunu belirtti.

Bayraktar, ''Bizim burada yapmış olduğumuz anlaşmaların kalemlerinde, çok güzel metinler var. Bu iki ülke insanlarının refah ve mutluluğuna, gelişmesine ve kalkınmasına çok ciddi katkı sağlayacaktır. Avrupa ile Asya arasında köprü olmada çok ciddi katkı sağlayacaktır'' dedi.

İran'ın doğalgaz ve petrolünün, Avrupa'ya taşınması konusunda Türkiye'nin bir köprü vazifesi görmesinin hedeflendiğini aktaran Bayraktar, para transferi konusunda da çok ciddi adımlar atıldığını ifade etti.