Yerel seçimlerin öne alınmasına ilişkin anayasa değişikliği teklifi Meclis’te ‘referandum çoğunluğu’ ile kabul edildi. 360 oy Ak Parti için sürpriz oldu. Gözler referanduma karar verecek Cumhurbaşkanı Gül’e çevrildi.

 

Meclis’te, yerel seçimlerin öne alınarak 27 Ekim 2013’te yapılmasına ilişkin anayasa değişikliği teklifinin oylamasından AK Parti cephesinde şok etkisi yaratan, sürpriz sonuç çıktı.

 

Son oylamaya kadar 330-367 referandum aralığının üzerinde çıkan “kabul” oyları, teklifin geneli üzerindeki oylamada 360’ta kaldı. Teklifin referanduma götürülüp götürülmemesi konusunda gözler karar noktası olan Çankaya Köşkü’ne çevrildi.  Ak Parti ve MHP’den Meclis’te olup ret, çekimser veya boş oy kullanan 8 milletvekili olduğu ortaya çıktı.

 

CHP’den bazı milletvekillerinin 3 gün önceki 1. turda olduğu gibi teklife “kabul” oyu verdiği düşünüldüğünde ise firenin 8’den fazla olduğuna kesin gözüyle bakılıyor.

 

TBMM’de dün teklifin 2. tur oylaması yapıldı. Teklifin ikinci turunda, maddenin gizli oylamasına 442 milletvekili katıldı. 1. madde, 64 ret oyuna karşılık 365 oyla kabul edilirken 7 oy boş, 2 oy geçersiz çıktı.

 

Oylamada 4 milletvekili çekimser kaldı. Birinci madde 330-367 olan referandum aralığında kaldı. Böylece sürpriz referandum sonucu ilk işaretini verdi. Teklifin 2. maddesinin oylamasına ise 440 milletvekili katıldı. Madde için 380 kabul, 51 ret, 2 çekimser, 5 boş oy kullanılırken 2 oy geçersiz sayıldı. İkinci madde ise referandum aralığının üzerinde geçmiş oldu.

 

Teklifin referandum aralığının üzerinde yasalaşmasının kritik olduğunun görülmesi üzerine birleşime yarım saat ara verildi. Ak Parti, “bir oy bir oydur” diyerek bileşimi yöneten TBMM Başkanvekili Sadık Yakut’u başkanlık koltuğundan indirdi.  Genel Kurul’a çağrılan, oy hakkı bulunmayan TBMM Başkanı Cemil Çiçek bileşimi yönetmeye başlarken Yakut  oyunu kullandı.

 

440 milletvekilinin katıldığı oylamada 360 kabul, 72 ret, 4 çekimser, 1 boş oy kullanılırken, 3 oy geçersiz sayıldı. Böylece teklif 330 - 367 referandum aralığında Meclis’te kabul edilmiş oldu. Anayasa’ya göre Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, referandum aralığında kabul edilerek kendisine sunulan yasayı “geri gönderebilecek” veya “referanduma sunmak üzere” onaylayabilecek.

 

Cumhurbaşkanı Gül’ün referanduma sunma seçeneğini hayata geçirmesi halinde, Türkiye anayasaya gereği, onayın Resim Gazete’de yayımının ardından başlayacak 60 gün sonraki ilk pazar günü referanduma gidecek.

 

Çıkan sonuç üzerine Ak Parti grup yönetimi olağanüstü toplandı.  Başbakan, firelerin kimlerin olduğu konusunda derhal tespit yapılmasını istedi.

 

Bu arada firelerin peşine düşen Ak Parti’den 3 milletvekilinin, MHP’den ise hapiste bulunan İstanbul Milletvekili Engin Alan dahil 5 milletvekilinin mazeretli olduğu ortaya çıktı.

 

Ak Parti’den Hakan Şükür, Naci Bostancı ve Cevdet Erdöl mazeretleri nedeniyle oylamaya katılamayacaklarını bildirdi. MHP’den ise Koray Aydın, Mustafa Erdem, Özcan Yeniçeri ve Faruk Bal’ın mazeretli olduğu belirlendi.

 

326 milletvekili bulunan Ak Parti’de, Çiçek’in oy kullanma hakkı bulunmuyor. 3 mazeretli milletvekili de dikkate alındığında, Ak Parti’nin Genel Kurul’da oy kullanması gereken milletvekili sayısı 322 olarak ortaya çıkıyor.

 

51 milletvekili bulunan MHP’de ise Alan dahil 5 mazeretli milletvekili düşüldüğünde Genel Kurul’da 46 vekilin oy kullanması gerekiyor. Böylece iki partiden toplam 368 oy ortaya çıkıyor.  360 kabul oyu çıktığı dikkate alındığı ise her iki partiden toplam fire 8 olarak ortaya çıkıyor.

 

Anayasa oylamasının 3 gün önce yapılan 1. turundaki oylamasında kabul oylarının 384’e çıkması bazı CHP’lilerin düzenlemeyi desteklediğini ortaya koymuştu. Dünkü oylamada  CHP‘lilerin de destek oyunun olduğu düşünüldüğünde ise fire sayısının 8’den daha fazla olduğu belirtildi.

 

TBMM Başkanı Cemil Çiçek,  ”Cumhurbaşkanı ya iade edebilir veya referanduma gönderebilir. Meclis iradesi bu yönde tecelli etti” dedi. Çiçek, kanunu da pazartesi günü Köşk’e göndereceğini belitti.

 

Yasa, Anayasa’ya ”Geçici 20. madde”nin eklenmesini öngörüyor. İlk fıkrada, ”Kanunun yürürlüğe girmesinden sonra yapılacak seçimde oy verme gününün 2013 Ekim ayının son pazar günü” olduğu yer alıyor. İkinci fıkrada ise yapılacak mahalli idareler seçiminde Anayasanın 67. maddesinde yer alan ”Yapılan değişiklikler, yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde yapılacak seçimlerde uygulanmaz” hükmünün, uygulanmayacağı öngörülüyor.