Şike operasyonuyla gelirleri düşmeye başlayan Süper Lig kulüplerinin borcu 1.3 milyar liraya ulaştı. UEFA’nın 2013-2014 mali kriterlerine geçiş sürecini tamamlayamayan kulüpler, finansal tablolarını düzeltmezse Avrupa kupalarına katılamayacak.

ŞİKE operasyonuyla küçülmeye başlayan Türk futbol endüstrisi, UEFA’nın 2013-2014 mali kriterlerine geçiş sürecini de tamamlayamadı. Kulüplerin borcunun 1.3 milyar liraya ulaştığını açıklayan Türkiye Kurumsal Yönetim Derneği (TKYD) Futbol Endüstrisi Çalışma Grubu Başkanı Dorukhan Acar, “Şike operasyonun etkileri sezon sonunda gelirlere yansıyacak. Ancak kulüplerin hâlâ UEFA’nın 2013-2014 mali kriterlerine uyum sağlayamadığını görüyoruz. Süper Lig kulüpleri Avrupa kupalarına katılamazsa 50 milyon Euro kaybedecek. Bu da sektörün küçülmesini hızlandıracak” dedi.

Gelir ve borç arttı

UEFA’nın yeni sisteme geçişte kulüplerin 2012 yıl sonu finansal raporlarını esas alacağını anlatan Dorukhan Acar, şu bilgileri verdi: “Kriterler tam anlamı ile 2013-2014 sezonunda devreye girecek. Süper Lig’de şu an borcu bulunmayan çok az kulüp var. 120 milyon dolarlık endüstri kısa sürede sponsor ve yayın gelirleriyle 750 milyon dolara ulaştı. Ancak büyük kulüpler gelirlerinin artmasına rağmen borç yükünü hafifletemedi. Üzerine bir de şike operasyonu sektöre darbe vurdu. Sponsorluk, bilet hasılatı ve taraftar ürünü satışlarındaki düşüş yıl sonunda tablolara yansıyacak. Kulüplerin borcunun 1.3 milyar lira olduğu hesaplandı.”

3 ülke süreci tamamlamadı

Kulüplerin UEFA kriterlerine tam anlamıyla uyum sağlaması için bir an önce harekete geçmesi gerektiğinin altını çizen Acar, şu değerlendirmeyi yaptı: “Kulüplerin mali tabloları profesyonel bir ekip tarafından düzenlenmeli. Sponsorlar için cazip bir yapı oluşturulmalı. Transfer harcamaları azalmalı. Tesisleşme ve alt yapıya önem verilmeli. Yoksa gelecekte Avrupa kupalarında Türk takımlarını göremeyeceğiz. Buradaki gelir kaybı ise 50 milyon Euro’yu aşacak. Şuan için UEFA’nın mali kriterlerine geçiş sürecini tamamlamayan 3 ülke var. Bulgaristan, Slovenya ve Türkiye.”

Yüzde 10’luk küçülme var

Sektörde yıl sonunda gelirlerin düşeceğini vurgulayan Dorukhan Acar, “Sektörün ne kadar küçüleceği alınacak kararlara bağlı. Şuanki mevcut yapıda yüzde 10’luk bir gerileme söz konusu. Ancak kaos devam ediyor. Şike operasyonu sonuçları bu gelirleri daha da aşağıya çekebilir. En önemlisi yayıncı kuruluşun pozisyonu” diye konuştu.

Transfer azaldı maçlara ilgi düştü

BU sezon kulüplerin transfer harcamalarının minimum seviyede kaldığını belirten TKYD Futbol Endüstrisi Çalışma Grubu Üyesi Mete İkiz, şu değerlendirmeyi yaptı: “Futboldaki belirsizlik nedeniyle kulüpler geçtiğimiz yıllara göre daha düşük transfer harcaması yaptı. Transfer edilen futbolcu sayısının azalması ve haftada 2 maç oynanması ilgiyi de düşürdü. Televizyonu ne zaman açsanız futbol maçı oynanıyor. Sezon sonunda play-off maçları belki gelirlere biraz katkı yapabilir.”

Duygusal sponsorluk geliri olumlu etkiledi

ŞİKE operasyonunun başlamasıyla Fenerbahçe’nin taraftar ürünü gelirlerinde artış yaşandığını açıklayan Mete İkiz, şöyle konuştu: “Burada duygusal bir yapı ortaya çıktı. Taraftar kulübüne sahip çıkmak adına lisanslı ürünlere yöneldi. Stadın doluluk oranı da çok fazla değişmedi. Fenerbahçeli işadamları da son dönemlerde kulübe katkı sağladı. Bu ‘duygusal sponsorluk’tur. Fenerbahçe şimdilik Şampiyonlar Ligi gelirlerini kaybetti. Taraftarın duruşu burada önemli bir rol oynadı.”

Kulüpler ne yapmalı

TKYD Futbol Endüstrisi Çalışma Grubu’nun hazırladığı rapora göre kulüpler UEFA kriterlerine uyum sağlamak için şu çalışmaları yapmalı:

Uzun vadeli kalıcı stratejiler hazırlamalı.

Etkin bir denetim sistemi hayata geçmeli.

Kulüpler stratejik danışmanlık hizmetleri almalı.

Çok sık teknik adam ve oyuncu değişikliklerine gidilmemeli.

Uygun kapasitede stadyumların sayısı artmalı.

Şirketlerle kazançlı ve uzun vadeli sponsorluklar yapılmalı.

Kulüplerin imaj ve markası güçlendirilmeli.

Finans gibi alanlarda yeni ve ortak girişimler oluşturulmalı.

İzleyici başına düşen gelir artırılmalı.