Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Orman Fakültesi Yaban Hayatı Ekolojisi ve Yönetimi Bölümü öğretim görevlisi Prof. Dr. Şağdan Başkaya, ülkede ayı popülasyonunun arttığını belirterek, "Artık devletin bu popülasyonu kontrol altına alması lazım. Batı ülkelerinde olduğu gibi kontrollü bir şekilde avlanma yapılması gerekiyor. Biz değil artık onlar bizim alanlarımızdalar" dedi.

Erzurum'daki ayı saldırısının ardından ayı popülasyonu tartışmaları yeniden gündeme geldi. KTÜ Orman Fakültesi Yaban Hayatı Ekolojisi ve Yönetimi Bölümü öğretim görevlisi Prof. Dr. Şağdan Başkaya, 'Biz mi ayıların alanlarına giriyoruz, yoksa onlar mı bizim alanımıza giriyorlar?' diye son dönemlerde kamuoyunda tartışmalar olduğunu belirterek her ikisinin de aslında doğru olduğunu söyledi. Başkaya, "Hem onlar hem biz bu dünyada birlikte yaşıyoruz. Ancak bilinmesi gerekir ki son dönemlerde ayıların popülasyonunda ciddi derecede artış var. Ayılar şu anda bizim alanımızdalar. Popülasyonları oldukça fazla. Bunu söylediğimizde insanlar bu konuyu hafife alıyorlar. 2009 yılından bugüne kadar Türkiye'de 23 kişi ayı saldırısından hayatını kaybetti ve 150'ye yakında ciddi yaralanmalar mevcut. Ay gelip kolunuzu, bacağınızı kopartıyor tamam ölmediniz ama ruhsal olarak ciddi travmalara neden oluyor ayı karşılaşmaları. Köylerinde yaşayanlarda ciddi ruhsal bozukluklar mevcut. İnsanlar evlerinden dışarıya çıkmaya korkuyorlar. Biz 'Hayvancılığı geliştirelim', 'Köyden kente göçü azaltalım' diyoruz ama bu şekilde bir korku varken bunu hayata geçirmek mümkün değil" dedi.

BAŞKAYA: AYILARIN AVLANMASI LAZIM

Ayı- insan çatışmasında çok sert bir mücadele söz konusu olduğunu söyleyen Başkaya, şöyle konuştu:

"'Ayıların yaşam alanları daralıyor, yiyecek bulamıyorlar' gibi söylemlerle olayları güreş minderinin dışına çekmeye çalışanlar var. Olayı basitleştiren açıklamalar yapılıyor. Artık kabul etmek gerekir ki ayılar eskisinden çok daha fazla. Yem de bulabiliyorlar. Orman alanlarımızda yeterince var. Meralarımızda iyi durumda. Eskisi kadar dağlarda yaylalarda insanlar yok. Dağlar ayılara kalmış durumda zaten. Ayılar elbette kış uykusuna yatacak. Havalarda soğumaya başladı, karlar yağacak ancak o zaman. Ama kış uykusuna yatmayanlar ya da yatamayanlar diye tabir ettiklerimizin sayıları da gün geçtikçe artıyor. Kışın, yer bulamayıp etrafta dolaşanlarda var. 'Kış uykusuna yatacaklarda kurtulacağız' diye beklememek de lazım. Sorundan bu şekilde kurtulamayız. Erzurum'da şimdi 1 kişi hayatını kaybetti ayı saldırısı ile 2 kişi de yaralandı. Bu iş unutulana kadar bunu konuşmamayı tercih edenler var. Bolu da teyzeyi ayı parçaladığı tespit ediliyor 'Ayının peşine gittik ayı bulunamadı, arama çalışmalarına son verildi' deniliyor. Mücadele bitti yani demek. Ta ki orada bir ayı bir başkasını yiyene kadar. Kurumların yapması gereken çok şey var. Batı’da Avrupa ülkelerinde ayı için alınan tedbirler neyse burada da onu alsınlar istiyorum. Artık devletin bu popülasyonu kontrol altına alması lazım. Batı ülkelerinde olduğu gibi kontrollü bir şekilde avlanma yapılması gerekiyor. Biz değil artık onlar bizim alanlarımızdalar."

CEMAL GÜLAS: BİZ AYILARIN YAŞAM ALANLARINA TAŞTIK

Rize'nin Çamlıhemşin ilçesinde 'Datvi' adını verdiği ayı ile kurduğu dostlukla gündeme gelen ünlü belgesel yapımcısı Vahşi Hayat Derneği Başkanı Cemal Gülas, yaşanan ayı saldırılarını değerlendirdi. Boğaziçi köyünde 2 aydır bir ayının yavrusuyla beraber gelip, kümesinden ördekleri ve tavukları alıp gittiğini anlatan Gülas, şunları söyledi:

"Onları bitirince ekmek bırakmaya başladım, onlarla karnını doyuruyor. Muhtemelen kestaneler dökülmeye başlayana kadar bu böyle olacak. Erzurum'da muhtemelen kendisine zarar verdiğini düşünen bir insan hayvana elindeki yivsiz tüfeklerle ateş etti. Yivsiz tüfeklerin bu hayvana etki yapmasını beklemek yanlış olur. Bu ateş etme sonucunda hayvanı yaraladılar. Yaralanan hayvansa artık kimi kendisini yaraladığına bakmaksızın insanlara karşı saldırıya geçer. Sonucu da maalesef trajedilerle biter. Daha önce aynı şey İspir, Bayburt civarlarında da olmuştu. Bu hayvanlarla aynı alanda yaşamaya başlıyoruz, biz onların yaşama alanlarına taştık" dedi.

AYI POPÜLASYONUNUN ARTTIĞI TESPİT EDİLMİŞTİ

Doğa Koruma ve Milli Parklar Rize Bölge Müdürlüğü ekipleri, Rize, Trabzon, Artvin ve Giresun'da yaban hayatı envanter belirleme çalışması yaptı. Teknik ekiplerin sahada yaptığı çalışmada yaban hayatının olduğu sulak alanlar, sarp kayalıklar ile ormanlıklar gözlemlendi. Çalışma sonucu ayı, çengel boynuzlu dağ keçisi, tilki, çakal ve domuz türlerinde yaklaşık yüzde 10'luk artış gözlendi. Doğu Karadeniz illerindeki ayı popülasyonunda artış olduğu saptandı. Yapılan araştırmaların sonucu ve Doğu Karadeniz'de son zamanlarda artan ayı saldırıları, bölge sakinlerini de tedirgin ediyor. Envanter çalışmalarında önceki yıllara göre sayılarının arttığı belirlenen ayılar, yerleşim yerlerine inerek, büyükbaş ve küçükbaşlar ile tarım ürünlerine zarar verirken, yaşam alanı için de tehlike oluşturuyor.