25. İlâhiyat ve İslamî İlimler Fakülteleri Dekanlar Toplantısı, Trabzon Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi ev sahipliğinde Karadeniz Teknik Üniversitesi Prof. Dr. Osman Turan Kültür ve Kongre Merkezi’nde 3-4 Mayıs 2019 tarihlerinde 75 dekanın katılımıyla gerçekleştirildi..

İki gün boyunca devam eden toplantıda, İlâhiyat eğitim-öğretimi ile ilgili önemli sorunlar üzerinde durulmuş, bu sorunların çözümünde öncelikle YÖK, Milli Eğitim Bakanlığı ve Diyanet İşleri Başkanlığı arasında yakın işbirliği ve koordinasyonun önemine ve gereğine dikkat çekildi, ülkemizdeki yüksek din eğitim-öğretimini geliştirmeye ve niteliğini artırmaya yönelik olarak aşağıdaki hususların kamuoyu ile paylaşılması uygun görülerek aşağıdaki maddeler halinde sıralandı:

Ülkemizdeki yüksek din eğitimi ve öğretimi bağlamında, “İLİTAM”, “Açıköğretim İlâhiyat” ve “İlâhiyat Öğretimine Sınavsız Geçiş” gibi uygulama ve talepler, ilahiyat eğitim-öğretiminde kaliteyi olumsuz yönde etkilediği tesbiti yapılarak, konunun aşağıdaki hususlar doğrultusunda değerlendirilmesinin uygun olacağı kanaatine varılmıştır:

a. İlâhiyat eğitim-öğretimi, içeriği, özellikleri ve gerekleri itibariyle Açıköğretim yoluyla eğitim-öğretim yapılmayan/yapılamayan Tıp, Hukuk, Mühendislik ve Eğitim Fakülteleri gibi lisans programlarından biri olarak değerlendirilmelidir. Bu nedenle, örgün din eğitim-öğretimi veren İlahiyat vb. fakültelerin mevcut sayıları ve kontenjanlarının yeterliliği dikkate alınarak, 7141 sayılı kanun kapsamına girenlerin kazanılmış hakları mahfuz kalmak şartıyla İLİTAM Programı sonlandırılmalıdır. Çünkü her ilde açılan bir ve bazen birden fazla İlahiyat ve eşdeğer fakülteler yoluyla ülkemizin yüksek din eğitim-öğretim ihtiyacı yeterince karşılanmakta olup “İLİTAM”, “Açık Öğretim İlâhiyat” ve “Sınavsız İlahiyat lisans Programına Geçiş” gibi uygulamalara ihtiyaç bulunmamaktadır. Bu tür uygulamalar, aynı zamanda kamu vicdanı, adâlet, fırsat eşitliği, sağlıklı ve güvenilir din eğitimi-öğretimi açısından da ciddi sakıncalar barındırmaktadır.

b. İLİTAM vb. programlar, ilâhiyat eğitim-öğretiminde kaliteyi olumsuz yönde etkileyen önemli sorunlara yol açtığı halde “Açıköğretim İlahiyat lisans Programı” açılması, problemleri daha da derinleştirecek bir adım olacaktır. Bunun yerine, mevcut fakülteleri güçlendirip geliştirerek eğitim-öğretim kalitesini yükseltmeye ve bilimsel araştırma yeterliliklerini artırmaya yönelik çalışmalar yapmak daha gerçekçi ve yararlı olacaktır.

2. Yüksek Öğretimde Kalite Süreçleri ile ilgili olarak İlahiyat Akreditasyon Ajansının kurulup, kurul ve komitelerinin teşekkül etmiş olması takdirle karşılanmıştır. Bu çerçevede en kısa zamanda YÖKAK Tescil Belgesi alınarak ajansın ve kurulların faaliyete geçmesi, ayrıca ilahiyat eğitim-öğretimi veren fakültelerde bu konuda bilgilendirme çalışmaları yapılarak dış değerlendirme ve akreditasyon süreçlerinin bir an önce başlatılması gerekir.

3. Alan İndeksleri konusunda, İlahiyat Temel Alanı Doçentlik Başvuru ve Atama Şartları’nda “Uluslararası Alan İndeksleri” sınıflandırması yer almaktadır. İlgili Yönetmelik’te Alan İndeksleri, “Üniversitelerarası Kurul Başkanlığı (ÜAK) tarafından hazırlanıp Yükseköğretim Kurulu’nca onaylanan Doçentlik Başvurusu için kabul edilen indeksler” olarak tanımlanarak Sağlık Bilimleri Temel Alanı, Eğitim Bilimleri Temel Alanı ile Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler Temel Alanı için alan indeksleri belirlenmiş olmasına rağmen, İlahiyat Temel Alanı Doçentlik Başvuru Şartları’nda Alan İndeksleri’nin hangileri olduğu belirtilmemiştir. Bu nedenle İlahiyat Temel Alanı için de benzer bir indeksin belirlenmesi, Doçentlik Başvuru sürecinde adaylar ve jüri üyeleri açısından faydalı olacaktır.

4. İlahiyat Alan Dergileri Editörler Çalıştayları’nda geliştirilen “İsnad Atıf Sistemi” ile ilgili çalışmalar takdirle karşılanmış, desteklenip yaygınlaştırılmasının faydalı olacağı kanaatine varılmıştır.

5. Üniversitelerimizin atama ve yükseltme kriterlerinde ve doçentlik başvurularında, “TR Dizini”nde taranan İlahiyat Alan Dergilerinde makale yayımlamanın daha cazip hale getirilerek bu dizinin teşvik edilmesi, ayrıca Uluslararası İslâm Araştırmaları İndeksi’ni oluşturma çalışmalarının başlatılması gerekli görülmüştür.

6. Bu vesile ile, yaklaşan mübarek Ramazan ayının, aziz milletimiz, tüm İslâm alemi ve insanlık için sağlık, mutluluk, barış, huzur ve bereket getirmesini dilerken; genelde dinimiz, özelde ilâhiyatlar ve ilâhiyat camiası hakkında haksız ve yersiz algı ve yargılara yol açabilecek yanlış, mesnetsiz ve tutarsız söylem ve eylemlerden titizlikle kaçınılması gerektiğini vurgulamak isteriz.